΄Αγιε Λευτεράκη, το νου σου....

Αυτό είναι ένα πολύ παλιό, μικρό προσκυνητάρι στο πεζοδρόμιο του δημαρχείου της πόλης μας, τόσο μικρό μάλιστα που -σχεδόν- δεν το προσέχεις.

Φτιαγμένο από κουρασμένο πια (από βροχές, χιόνια, ήλιους και αναμνήσεις) μάρμαρο, μαυρισμένο από το καυσαέριο της λεωφόρου, τιμάται στο όνομα του Αγίου Ελευθερίου που μια χάρτινη εικόνα του ακόμη αντέχει -πίσω από ένα τζάμι- να βλέπει τους ανθρώπους της πόλης να αδιαφορούν.

Από την εποχή που εκεί ήταν οι φυλακές, έχει απομείνει, στη μέση της συνεχούς κίνησης, ο Άγιος.

Όταν πεζοπορώ και περνώ δίπλα του, τον χαιρετώ, του λέω αυτό που είπε κάποτε η φιλενάδα μου "Άγιε Ελευθέριε λευτέρωσέ μας από τα πάθη μας" και θυμάμαι μια πικρή ιστορία που έλεγε η γιαγιά για μια γειτόνισσα -χρόνια πια πεθαμένη-. 

"Την βλέπεις αυτή;" έλεγε. "Ήταν χρόνια στις φυλακές, στον Άγιο Ελευθέριο. Είχε σφάξει τον άντρα της. Και μετά έμεινε και σαν καθαρίστρια εκεί."

Εγώ πάλι δεν μπορούσα να καταλάβω πώς ήταν δυνατόν να είναι κακούργα μια γερόντισσα που χαμογελούσε και μου έλεγε "Λενάκι, τί κάνεις;" 

Ας είναι...Θεού κατανοήσεις αυτές και είθε Εκείνος να συγχώρησε τα κρίματά της και να την αναπαύει με τις πρεσβείες του Αγίου, που την έβλεπε να στίβει το σφουγγαρόπανο -σίγουρα- με δακρύοντες στεναγμούς και οφθαλμούς...

Του λέω και για τούτη του Αγίου, του λέω και για την κόρη και την εγγονή της που βασανίζονται στο παλιό, μικρό σπιτάκι που λίγο μεγάλωσε πια, λες, ανάλογα με τα μεγάλα βάσανα που περνούν οι ένοικοι.

Καμιά φορά του μιλάω για το παλιό παζάρι, την εμποροπανήγυρη, που γινόταν στον χώρο όταν πήραν από κει τις φυλακές, του λέω για τις φαλακρές κούκλες που μου αγόραζαν, για τα αυτοκινητάκια του αδελφού μου, για τον φαρσαλινό χαλβά και για την αθωότητα που ξεπουλήσαμε όταν έσπασαν οι κούκλες, όταν μετακόμισε το παζάρι, όταν μεγαλώσαμε και μίκρυνε η καρδιά μας και μαζί της και ο κόσμος του ενθέου μας.

Με το θράσος που με διακρίνει, τον προσφωνώ "Άγιε Λευτεράκη μου", τον βάζω να φυλάει -από τα κρύα και τις βροχές- τους ανθρώπους που περιμένουν στη στάση των αστικών λεωφορείων που είναι δίπλα του, τον ρωτάω για τον κυρ Ηλία που είχε γαλατάδικο εκεί πιο πέρα, για τον πατέρα μου που μας έφερνε τα γιαούρτια και την φέτα του κυρ Ηλία, για το πού πάνε όταν πεθαίνουν οι γαλατάδες με τα μεγάλα μουστάκια και τα πλατιά χαμόγελα και αν πονάνε οι πέτρες των κατεδαφισμένων γαλακτοπωλείων.

Κάποιες φορές νιώθω και για τον ίδιο τον Άγιο ένα παράπονο, έτσι που βλέπω το μικρό του σπιτάκι κατάμονο ανάμεσα σε κόρνες αυτοκινήτων, βραδυνές ιστορίες ναρκωτικών και "πιάτσας" στο παρακείμενο πάρκο και βιασύνες περαστικών.

Σαν να έχουν ξεμείνει μαζί του, μικρά κουρελάκια αιμάσουσας ευαισθησίας από την εποχή της τρυφεράδας, της πατρίδας, της πολιτείας που ζεσταινόταν σε ξυλόσομπες, των παραμυθιών που δικαίωναν τους χειμώνες, των νυχτεριών που ξελιγώνονταν από γλύκα, απλωμένη πάνω σε βελόνες πλεξίματος.

" Άντε Άγιε Λευτεράκη μου" λέω μετά " σ' αφήνω τώρα. Το νου σου εσύ, σε ό,τι σου είπα". 

Και προχωρώ πολύ μόνη αν και πολλοί είναι οι άνθρωποι που με σπρώχνουν για να περάσουν.

Ο βίος του Αγίου

Ο Άγιος Ελευθέριος γεννήθηκε τον 2o αιώνα μ. Χ. στην Ελλάδα (κατά άλλους στην Ρώμη) από πλούσιους γονείς. Τότε αυτοκράτορας ήταν ο Κόμμοδος και ο Σεπτίμιος Σεβήρος. Ορφανός από πατέρα, ανατράφηκε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου από την ευσεβέστατη και φιλάνθρωπη μητέρα του, Ανθία η οποία έγινε χριστιανή ακούοντας το κήρυγμα από μαθητές του Απ. Παύλου.

Διακαής πόθος της Ανθίας ήταν να επισκεφτεί τη Ρώμη, που τα χώματά της είχαν βαφτεί με το αίμα των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Κάποτε, λοιπόν, αποφάσισε και πήγε. Μαζί πήρε και το νεαρό γιό της Ελευθέριο. Ο επίσκοπος Ρώμης Ανίκητος, εκτιμώντας την πολλή νοημοσύνη του, τη θερμή πίστη και το αγνό ήθος του, τον έλαβε υπό την προστασία του.

Σε ηλικία 15 ετών χειροτονήθηκε από τον Ανίκητο, διάκονος και έπειτα από τρία χρόνια χειροτονήθηκε ιερέας. Από τη θέση αυτή ο Ελευθέριος αγωνίστηκε με ζήλο για τη διδαχή του ποιμνίου του, και σε έργα φιλανθρωπίας. Αργότερα και σε ηλικία είκοσι ετών, με κοινή ψήφο κλήρου και λαού έγινε επίσκοπος Ιλλυρικού, σημερινής Αλβανίας με έδρα την Αυλώνα.

Μα χειροτονήθηκε τόσο μικρός; Στο ερώτημα δίνει απάντηση ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης.... Γράφει σε υποσημείωση του Συναξαριστού του: «Ας μη θαυμάζει κανείς ότι αυτός ο άγιος χειροτονήθηκε σε ηλικία αντίθετη με τους ιερούς κανόνες της 6ης Οικ. Συνόδου και της τοπικής Συνόδου της Νεοκαισαρείας, οι οποίοι ορίζουν ότι ο διάκονος χειροτονείται στη ηλικία των 25 χρόνων, ο πρεσβύτερος στα 30 και ο επίσκοπος πάνω από 30. Αυτό έγινε γιατί ο άγιος Ελευθέριος έζησε πριν ακόμη γίνουν οι παραπάνω κανόνες, οι οποίοι έγιναν αργότερα».

Η χειροτονία του αγίου Ελευθερίου, όπως γράφει κάποιος βιογράφος του, έγινε «κατ’ οικονομίαν» Θεού, λόγω των μεγάλων αρετών και της σοφίας του με την οποία προσείλκυε στον Χριστό τους ειδωλολάτρες. Η γλυκύτητα του λόγου του, που επιβεβαιωνόταν με τα πολλά θαύματα του, έκανε αυτούς που βρίσκονταν στην πλάνη να ασπαστούν την χριστιανική αλήθεια.

Η φήμη της αρετής του Αγίου Ελευθερίου ήταν τόσο μεγάλη που έφτασε μέχρι τη Βρεττανία. Έτσι, ο βασιλιάς της, Λούκιος, έγραψε επιστολή στον Ελευθέριο και του δήλωνε ότι αυτός και ο λαός του επιθυμούσαν να γίνουν χριστιανοί. Ο Ελευθέριος αμέσως ανταποκρίθηκε, στέλνοντας δύο εκπαιδευμένους στην πίστη άνδρες, που κατήχησαν και βάπτισαν χριστιανούς τον Λούκιο με το λαό του.

Όταν ο Σεπτίμιος Σεβήρος πληροφορήθηκε την χριστιανική δράση του Ελευθερίου διέταξε την σύλληψή του.

Έπειτα από πολλά βασανιστήρια, ο Ελευθέριος οδηγήθηκε από τους ειδωλολάτρες στην αρένα της Ρώμης. Τα άγρια ζώα όμως δεν τον άγγιξαν, γι’ αυτό και αποκεφαλίσθηκε μαζί με την μητέρα του.

Έτσι ο Άγιος Ελευθέριος πέρασε «εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Προς Ρωμαίους, η' 21). Δηλαδή στην ελευθερία της ένδοξης κατάστασης των παιδιών του Θεού.

Θεωρείται βοηθός των εγκύων γυναικών. Τους δίνει «καλή λευτεριά».

Η αντίληψη αυτή αναφέρεται και σ’ ένα προσόμοιο στιχηρό της εορτής. «Τῶν ἐπιτόκων γυναίων Πάτερ κηδόμενος, ἐλευθερίαν δίδως, τῷ Ναῷ σου φοιτώσαις....», δηλαδή, Φροντίζεις Πάτερ τις έγκυες γυναίκες, που καταφεύγουν στο ναό σου, δίνοντας τους ελευθερία....

πηγή