του Μελέτη
Μελετόπουλου*
Ασφαλως το κρατικό μονοπώλιο της ανώτατης εκπαίδευσης δεν
είναι μέσα στην σκέψη και στις προθέσεις του υπουργού Παιδείας, που είναι ένας
άνθρωπος (όπως πληροφορούμαι) που σέβεται τον διάλογο.
Και, άλλωστε, ως συνεπής μαρξιστής, πιστεύει στην διαλεκτική των ιδεών, δηλαδή στην ανάδειξη νέων ιδεών μέσα από την αντιπαράθεσή τους.
Από την άλλη, τι μπορεί να κάνει ο κ. Μπαλτάς, όταν ο όρος «ιδιωτικά πανεπιστήμια» προκαλεί αλλεργία σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Διότι ο έλεγχος των Πανεπιστημίων, που λειτουργούν ως προέκταση του πολιτικού συστήματος, μηχανισμός αναπαραγωγής της κομματικής ιδεολογίας και δεξαμενή στελεχών των κομμάτων, είναι ζωτικός όρος για την διαιώνισή τους.
Επειδή, όμως, ο κ. Μπαλτάς σχεδιάζει επανασχεδιασμό του χάρτη της Ανωτάτης Εκπαιδεύσεως, του εισηγούμεθα μία μέση λύση, που και θα «ανοίξει» την ανώτατη εκπαίδευση και δεν θα θίξει άμεσα τις «ιερές αγελάδες» του κρατικού μονοπωλίου στον χώρο: να θεσπίσει την ίδρυση μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών, αυτοδιοικούμενων και αυτοχρηματοδοτούμενων πανεπιστημίων, από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορούν διάφοροι ημι-δημόσιοι φορείς να ιδρύουν Ανώτατες Σχολές διαφόρων αντικειμένων. Για παράδειγμα, η Εκκλησία θα μπορεί να ιδρύσει Θεολογική Σχολή και να διαμορφώνει θεολόγους και ιερείς, η ΓΣΕΕ να ιδρύσει Σχολή Εργατικού Δικαίου και να παράγει νομικούς-εξειδικευμένους Εργατολόγους, ο Δήμος Αθηναίων να ιδρύσει Σχολή Περιβαλλοντολόγων, ο Δήμος Μυστρά να ιδρύσει Σχολή Βυζαντινών Σπουδών με πρύτανι την Αρβελέρ, η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ να ιδρύσει Σχολή Ηλεκτρολόγων Τηλεπικοινωνιών, η ΠΑΣΕΓΕΣ να ιδρύσει Γεωργοκτηνοτροφική Σχολή κλπ. Το δε παλαιό σχολείο του κ. Μπαλτά, το Κολλέγιο Αθηνών, όπως και άλλα μεγάλα ιδιωτικά σχολεία, όπως η Σχολή Μωραίτη κλπ., εύκολα θα μπορούν να ιδρύσουν σχολές Νηπιαγωγών, Δασκάλων, μεταπτυχιακά προγράμματα Παιδαγωγικής κλπ., αφού διαθέτουν και εγκαταστάσεις και εμπειρία.
Οι σχολές αυτές θα αυτοδιοικούνται, στο διοικητικό τους συμβούλιο θα μετέχουν ακαδημαϊκοί και managers, θα προσλαμβάνουν διδακτικό προσωπικό με ετήσιες ανανεούμενες συμβάσεις και ελεύθερα συμπεφωνημένη αμοιβή, θα δέχονται περιορισμένο αριθμό εισακτέων με όρους που θα αποφασίζουν οι ίδιες, θα έχουν χαμηλά δίδακτρα και θα δίδουν υποτροφίες, ενώ οι απόφοιτοι θα αξιοποιούνται εν μέρει στον φορέα που ελέγχει την Σχολή. Τα πτυχία θα είναι αναγνωρισμένα από το κράτος, ενώ τα οικονομικά των Σχολών αυτών θα ελέγχονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Με αυτόν τον τρόπο, το κράτος θα έχει την δυνατότητα να μειώσει σταδιακά τον αριθμό των κρατικών ΑΕΙ, κάτι που εκ των πραγμάτων θα συμβεί λόγω της δημοσιονομικής στενότητας. Άλλη μία άλλη, πολύ σημαντική ωφέλεια, θα είναι η απορρόφηση επιστημόνων που σήμερα περιμένουν στην ουρά για να βρουν θέση σε κάποιο πανεπιστήμιο ή είναι άνεργοι.
Τολμήστε το κ. Μπαλτά. Η Ιστορία της Ελληνικής Εκπαίδευσης θα το καταγράψει ως μία μεγάλη, πολύ μεγάλη πρόοδο.
Και, άλλωστε, ως συνεπής μαρξιστής, πιστεύει στην διαλεκτική των ιδεών, δηλαδή στην ανάδειξη νέων ιδεών μέσα από την αντιπαράθεσή τους.
Από την άλλη, τι μπορεί να κάνει ο κ. Μπαλτάς, όταν ο όρος «ιδιωτικά πανεπιστήμια» προκαλεί αλλεργία σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Διότι ο έλεγχος των Πανεπιστημίων, που λειτουργούν ως προέκταση του πολιτικού συστήματος, μηχανισμός αναπαραγωγής της κομματικής ιδεολογίας και δεξαμενή στελεχών των κομμάτων, είναι ζωτικός όρος για την διαιώνισή τους.
Επειδή, όμως, ο κ. Μπαλτάς σχεδιάζει επανασχεδιασμό του χάρτη της Ανωτάτης Εκπαιδεύσεως, του εισηγούμεθα μία μέση λύση, που και θα «ανοίξει» την ανώτατη εκπαίδευση και δεν θα θίξει άμεσα τις «ιερές αγελάδες» του κρατικού μονοπωλίου στον χώρο: να θεσπίσει την ίδρυση μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών, αυτοδιοικούμενων και αυτοχρηματοδοτούμενων πανεπιστημίων, από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορούν διάφοροι ημι-δημόσιοι φορείς να ιδρύουν Ανώτατες Σχολές διαφόρων αντικειμένων. Για παράδειγμα, η Εκκλησία θα μπορεί να ιδρύσει Θεολογική Σχολή και να διαμορφώνει θεολόγους και ιερείς, η ΓΣΕΕ να ιδρύσει Σχολή Εργατικού Δικαίου και να παράγει νομικούς-εξειδικευμένους Εργατολόγους, ο Δήμος Αθηναίων να ιδρύσει Σχολή Περιβαλλοντολόγων, ο Δήμος Μυστρά να ιδρύσει Σχολή Βυζαντινών Σπουδών με πρύτανι την Αρβελέρ, η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ να ιδρύσει Σχολή Ηλεκτρολόγων Τηλεπικοινωνιών, η ΠΑΣΕΓΕΣ να ιδρύσει Γεωργοκτηνοτροφική Σχολή κλπ. Το δε παλαιό σχολείο του κ. Μπαλτά, το Κολλέγιο Αθηνών, όπως και άλλα μεγάλα ιδιωτικά σχολεία, όπως η Σχολή Μωραίτη κλπ., εύκολα θα μπορούν να ιδρύσουν σχολές Νηπιαγωγών, Δασκάλων, μεταπτυχιακά προγράμματα Παιδαγωγικής κλπ., αφού διαθέτουν και εγκαταστάσεις και εμπειρία.
Οι σχολές αυτές θα αυτοδιοικούνται, στο διοικητικό τους συμβούλιο θα μετέχουν ακαδημαϊκοί και managers, θα προσλαμβάνουν διδακτικό προσωπικό με ετήσιες ανανεούμενες συμβάσεις και ελεύθερα συμπεφωνημένη αμοιβή, θα δέχονται περιορισμένο αριθμό εισακτέων με όρους που θα αποφασίζουν οι ίδιες, θα έχουν χαμηλά δίδακτρα και θα δίδουν υποτροφίες, ενώ οι απόφοιτοι θα αξιοποιούνται εν μέρει στον φορέα που ελέγχει την Σχολή. Τα πτυχία θα είναι αναγνωρισμένα από το κράτος, ενώ τα οικονομικά των Σχολών αυτών θα ελέγχονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Με αυτόν τον τρόπο, το κράτος θα έχει την δυνατότητα να μειώσει σταδιακά τον αριθμό των κρατικών ΑΕΙ, κάτι που εκ των πραγμάτων θα συμβεί λόγω της δημοσιονομικής στενότητας. Άλλη μία άλλη, πολύ σημαντική ωφέλεια, θα είναι η απορρόφηση επιστημόνων που σήμερα περιμένουν στην ουρά για να βρουν θέση σε κάποιο πανεπιστήμιο ή είναι άνεργοι.
Τολμήστε το κ. Μπαλτά. Η Ιστορία της Ελληνικής Εκπαίδευσης θα το καταγράψει ως μία μεγάλη, πολύ μεγάλη πρόοδο.
*Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ
Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
...έκανες κου πε πε;