Το βάρος των μεταναστών νέα πηγή διχασμού για την Ευρώπη

των Jeevan Vasagar, Andrew Byrne και Alex Barker

Η Γερμανία ζητά από την ανατολική και κεντρική Ευρώπη να μοιραστεί το βάρος των μεταναστών. Εντάσεις πυροδοτούνται ανάμεσα σε κράτη που συνορεύουν. Η Σλοβακία τονίζει ότι το 95% των αιτούντων ασύλου είναι οικονομικοί μετανάστες.

Οι εντάσεις που σιγοβράζουν εδώ και καιρό μεταξύ Ευρωπαϊκής Ανατολής και Δύσης, σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της τεράστιας εισροής μεταναστών, ξέσπασαν και πάλι ανοικτά αφού η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ προειδοποίησε τη Δευτέρα τους γείτονές της στα ανατολικά ότι η ζώνη διέλευσης χωρίς διαβατήριο του μπλοκ (Σένγκεν) βρίσκεται σε κίνδυνο, εκτός και αν εκείνοι σηκώσουν μεγαλύτερο μέρος του βάρους.

Εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες, περιλαμβανομένων πολλών που διαφεύγουν από την τσακισμένη από τον πόλεμο Μέση Ανατολή, έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο και το Αιγαίο τους τελευταίους μήνες για να αναζητήσουν καταφύγιο στην ΕΕ, με συχνό τελικό προορισμό τους τον Βορρά που ευημερεί.

Αλλά η μαζική μετακίνηση έχει φέρει στα όρια τις ισχύουσες ρυθμίσεις της Ευρώπης σχετικά με τη μετανάστευση, έχει ερεθίσει τις πολιτικές που σχετίζονται με το ζήτημα, έχει εγείρει αμφιβολίες για τη διατήρηση των ανοικτών συνόρων και έχει προκαλέσει τον δημόσιο διάλογο για τη δημιουργία ενός συστήματος για τον διαμοιρασμό των προσφύγων.

Η κ. Μέρκελ επέπληξε τα κράτη της ανατολικής Ευρώπης που διστάζουν να δεχθούν τους μουσουλμάνους που αναζητούν άσυλο και παρουσίασε την προσφυγική κρίση ως δοκιμασία των ιδρυτικών αξιών της Ένωσης.

«Πιστεύω πως οι αξίες μας στην Ευρώπη βασίζονται στην αξιοπρέπεια του κάθε ατόμου, χωρίς να αρχίσουμε να λέμε, «δεν θέλουμε τους μουσουλμάνους, είμαστε μια χριστιανική περιοχή», είπε.

Προειδοποιώντας ότι η περιοχή Σένγκεν, όπου επιτρέπεται η μετακίνηση χωρίς διαβατήριο, βρίσκεται σε κίνδυνο αν η ΕΕ δε νσυμφωνήσει σε ένα δίκαιο διαμοιρασμό των προσφύγων, η κ. Μέρκελ έκανε έκκληση στην Ευρώπη ώστε να δεχθεί συλλογικά την ευθύνη για τη φιλοξενία.

Ωστόσο, με μία ειδική διάσκεψη των υπουργών Εσωτερικών να απέχει λίγες ημέρες, η ΕΕ φαίνεται όλο και πιο αντίθετη σε αυτό. Ο Σλοβάκος υπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, τη Δευτέρα απέρριψε σθεναρά την κριτική από την πλευρά των δυτικών ευρωπαϊκών πρωτευουσών, κατηγορώντας τους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες ότι «δεν είπαν την αλήθεια» για την προέλευση και την κατάσταση της πλειοψηφίας των μεταναστών.

«Το 95% αυτών των ανθρώπων είναι οικονομικοί μετανάστες (...) Δεν θα συνδράμουμε αυτή την ανόητη ιδέα του να δεχθούμε οποιονδήποτε, ανεξάρτητα από το αν είναι οικονομικός μετανάστης ή όχι», είπε.

Οι εντάσεις από την κρίση ήταν προφανής τη Δευτέρα κατά μήκος των συνόρων της Ουγγαρίας με την Αυστρία, που αποτελούν ανοικτή δίοδο για χιλιάδες μετανάστες. Ισχυριζόμενη πως οι έλεγχοι είναι συνεπείς με τους κανόνες διέλευσης, η Αυστρία εισήγαγε σημεία ελέγχου της κίνησης που δημιούργησαν μεγάλη κυκλοφοριακή συμφόρηση, στο πλαίσιο και της απάντησής της στους θανάτους 71 μεταναστών από ασφυξία σε φορτηγό, στον αυτοκινητόδρομο που ενώνει τη Βιέννη με τη Βουδαπέστη.

Εκατοντάδες μετανάστες, επίσης, επιβιβάστηκαν -σε σιδηροδρομικούς σταθμούς στη Βουδαπέστη- σε υπερφορτωμένα τρένα με προορισμό τη Βιέννη και το Μόναχο, αφού η πίεση χιλιάδων ανθρώπων που βρίσκονταν σε στρατόπεδα προσφύγων στην πόλη φαίνεται πως πυροδότησε μία χαλάρωση των ελέγχων από την πλευρά των ουγγρικών αρχών.

Ο σταθμός Keleti στη Βουδαπέστη έχει γίνει αυτοσχέδιο στρατόπεδο προσφύγων για χιλιάδες μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί στην Ουγγαρία από τους αυστηρούς ελέγχους διαβατηρίων στα τρένα με προορισμό τη Δύση. Πολλοί αναζητούν συγκαλυμμένα μέσα προκειμένου να φτάσουν στην Αυστρία, με αυτοκίνητο ή φορτηγό. Το πλήθος ήρθε αντιμέτωπο με την αστυνομία στον σταθμό το Σάββατο, φωνάζοντας «αφήστε μας να φύγουμε!»

Η αστυνομία που φυλά τα τρένα επέτρεψε τη Δευτέρα σε εκατοντάδες μετανάστες, πολλοί από τους οποίους δεν είχαν διαβατήριο ή βίζα, να επιβιβαστούν στα βαγόνια. Νωρίς το απόγευμα, οι αυστριακές αρχές είχαν ήδη δώσει διαταγές να σταματήσουν δύο τρένα στο Hegyeshalom, μία ουγγρική πόλη κοντά στα αυστριακά σύνορα, επικαλούμενες αναφορές σύμφωνα με τις οποίες ήταν «υπερφορτωμένα».

Η Ουγγαρία αγωνίζεται να αντιμετωπίσει περισσότερους από 140.000 μετανάστες που έχουν μπει στη χώρα φέτος, παρά τον συρμάτινο φράκτη μήκους 175 χλμ. που έχει κατασκευάσει για να κλείσει τα νότια σύνορά της.

Ο Λορέν Φαμπιούς, υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας, άσκησε ξεχωριστή κριτική στη Βουδαπέστη την Κυριακή, χαρακτηρίζοντας «σκανδαλώδη» την αντίδραση των κεντρικών και ανατολικών ευρωπαϊκών χωρών στη μεταναστευτική κρίση.

Ούγγροι αξιωματούχοι απέρριψαν την «αγενή» μομφή του κ. Φαμπιούς, θεωρώντας ότι αυτά είναι νόμιμα μέσα για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. «Είναι παράξενο το ότι οι γαλλικές αρχές ασκούν κριτική στον φράκτη των συνόρων, τη στιγμή που χτίζουν ένα δικό τους τοίχο στο Καλαί», είπε ο Levente Magyar, υφυπουργός Εξωτερικών.

Η Γερμανία αναμένει να δεχθεί 800.000 αιτούντες ασύλου φέτος -τετραπλάσια αύξηση-, που αντιστοιχούν στο 1% του πληθυσμού της. Οι αριθμοί φέρνουν την κ. Μέρκελ αντιμέτωπη με μία από τις πλέον σοβαρές πολιτικές κρίσεις, με τους δημόσιους πόρους να πιέζονται και την κεντροδεξιά να συσσωρεύει βίαιες αντιδράσεις.

Η καγκελάριος έχει επιδιώξει να αποστασιοποιηθεί από τον δημόσιο διάλογο σχετικά με τους πρόσφυγες και τη μετανάστευση, ακολουθώντας μία φιλελεύθερη κατεύθυνση και προκαλώντας την ακροδεξιά, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να διαμορφώσει εκ νέου τη Γερμανία ως «ein Einwanderungsland» -μία χώρα μεταναστών.

«Ο κόσμος βλέπει τη Γερμανία ως γη ελπίδας και ευκαιριών. Δεν ήταν πάντα έτσι», είπε.

πηγή