Το σχέδιο εκτουρκισμού της Ίμβρου

 

ΣΤΟ τελευταίο φύλλο της εβδομαδιαίας αρμενικής εφημερίδας «AGOS» δημοσιεύεται ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Uygar Gultekin με τίτλο «Στη δικαιοσύνη το ‘σχέδιο εκτουρκισμού της Ίμβρου’, στο οποίο αναφέρονται τα εξής:

«Επί σειρά ετών η Άγκυρα προσπάθησε να εκτουρκίσει το νησί της Ίμβρου, προβάλλοντας ως πρόφαση τη ‘στρατηγική της θέση’. Οι πολιτικές του εκτουρκισμού μετά από χρόνια έχουν ξαναγίνει θέμα συζητήσεων. Ο δικηγόρος Ερχάν Πέκτσε, που έχει ασχοληθεί με τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων που έχουν υποστεί οι Ρωμιοί στην Ίμβρο, βρήκε έγγραφο στο οποίο περιλαμβάνονται αναλυτικά οι σχετικές με τον εκτουρκισμό της Ίμβρου αποφάσεις του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (MGK). Ο κ. Πέκτσε, ο οποίος κατέθεσε μήνυση στην Εισαγγελία της Ίμβρου με αφορμή το έγγραφο και τις πρακτικές του, αξιολογώντας ως έγκλημα κατά τις ανθρωπότητας την εφαρμογή των αποφάσεων που περιλαμβάνονται στο εν λόγω έγγραφο, ζήτησε να διεξαχθεί σχετική ανάκριση.

Η εξέταση του αιτήματος από την εισαγγελία συνεχίζεται. Το αποκαλυφθέν έγγραφο αποτελεί μία συνολική έκθεση για την Ίμβρο. Στο φάκελο υπάρχουν λεπτομερείς πληροφορίες για την Ίμβρο, καθώς και έγγραφα φακελώματος των Ρωμιών που ζούσαν στο νησί. Τα έγγραφα χαρακτηρίζονται ‘άκρως απόρρητα’, ενώ στην έκθεση παρατίθενται με λεπτομέρειες όλες οι αποφάσεις που ελήφθησαν και οι πρακτικές που εφαρμόστηκαν μέχρι το 1970. Στο έγγραφο, μετά την παράθεση μιας σύντομης ιστορικής αναφοράς για την Ίμβρο, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι οι Έλληνες του νησιού ουδέποτε εγκατέλειψαν το ιδεώδες της ‘μεγάλης Ελλάδας’ και ότι εργάζονται για την πραγματοποίησή του.

Αναφέρεται ότι η κατάσταση αυτή έγινε αντιληπτή όταν ο Τζεβντέτ Σουνάυ έγινε Α/ΓΕΕΘΑ και με την απόφαση Νο 35 της 27ης Μαρτίου 1964 του ΣΕΑ αναφέρονται ρητώς τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για τον εκτουρκισμό του νησιού, ενώ παρατίθενται τα όσα πρέπει να γίνουν. Ιδού και ορισμένες από τις αξιοπρόσεκτες διατυπώσεις του εγγράφου: Η ‘’Κεντρική Ιδέα της Πολιτικής μας για την Ίμβρο’’ αναλύεται ως εξής: ‘Αυτό που γίνεται αντιληπτό από την μελέτη της απόφασης Νο 35 του ΣΕΑ είναι η προετοιμασία όλων των απαραίτητων οικονομικών, κοινωνικών και ηθικών προϋποθέσεων για τον εκτουρκισμό του νησιού και την υποστήριξη των προσφύγων, καθώς και η λήψη των αναγκαίων μέτρων για την πλήρη εξάλειψη των ρωμαίικων φιλοδοξιών’. Στο κεφάλαιο με τίτλο ‘’Τα πραγματοποιηθέντα’’, αναφέρονται τα ακόλουθα: Ανεγέρθηκε το υποθηκοφυλακείο του νησιού και ένα σύγχρονο κτίριο για τη μουφτεία, ενώ διορίστηκε ένας μουφτής με ανώτατη εκπαίδευση κι έτσι τοποθετήθηκε ένας ισχυρός θρησκευτικός ηγέτης για τον μουσουλμανικό πληθυσμό. Ανεγέρθηκε νέο και σύγχρονο τζαμί και αναστηλώθηκαν τα παλαιά μνημεία.

Μεταφέρθηκε από το Τσανάκκαλε στην Ίμβρο ένα Τάγμα Εκπαίδευσης της Στρατοχωροφυλακής, κατά τρόπο ώστε να μην αντιτίθεται στους περιορισμούς του κεφαλαίου περί Στενών της Συνθήκης της Λωζάννης και για το σκοπό αυτό απαλλοτριώθηκαν 1.700 στρέμματα γης. Διατηρήθηκε το καθεστώς του νησιού ως απαγορευμένης ζώνης δευτέρου βαθμού κι έτσι μειώθηκε η τουριστική του ελκυστικότητα. Διασφαλίστηκε το ότι δεν θα επιδεικνύεται καμία κατ’ εξαίρεση συμπεριφορά στον Μητροπολίτη από την άποψη του κρατικού πρωτοκόλλου. Έκλεισαν όλα τα ρωμαίικα σχολεία δυνάμει του Νόμου 502 του 1964, όλες οι εγκαταστάσεις τους απαλλοτριώθηκαν και στα ίδια κτίρια άνοιξαν τουρκικά σχολεία υπαγόμενα στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας. Τα έσοδα και έξοδα των ρωμαίικων συλλόγων υπήχθησαν σε τακτικούς ελέγχους των αρμοδίων βακουφικών επιθεωρητών.

«Κλείσιμο των σχολείων»

Στο κεφάλαιο περί των ‘πραγματοποιηθέντων’ αναφέρονται και τα εξής: «Με το κλείσιμο των ρωμαίικων σχολείων, η πλειοψηφία των Ρωμιών προτίμησαν αντί να στείλουν τα παιδιά τους στα τουρκικά σχολεία που άνοιξαν στο ίδιο μέρος, να τα στείλει στα ρωμαίικα σχολεία της Κωνσταντινούπολης. Υπάρχουν ακόμη σχολεία με δύο μαθητές. Ωστόσο, υπάρχει η ελπίδα ότι οι Ρωμιοί θα προσαρμοστούν στο νέο καθεστώς και, όπως έκαναν και κατά την περίοδο 1923-1954, θα στείλουν τα παιδιά τους εδώ στα τουρκικά σχολεία. Επειδή η έλευση στο νησί της σχολής διδασκάλων, της φυλακής και του Τάγματος της Στρατοχωροφυλακής οδήγησε στην αύξηση της καταναλωτικής μερίδας, αυξήθηκαν οι εμπορικές δραστηριότητες και η αύξηση αυτή είχε θετική επίδραση στα έσοδα των Ρωμιών που ασχολούνται με το εμπόριο. Αν και το κατάστημα πωλήσεων της φυλακής και η καντίνα του τάγματος μπήκαν στην αγορά, οι περιορισμοί στην κατάσταση και στις δυνατότητες δεν μπόρεσαν να επιτρέψουν να δοθεί μία ικανοποιητική απάντηση στη ζήτηση. Καταβάλλονται προσπάθειες έτσι ώστε να δρομολογηθούν σοβαρές δράσεις επί του συγκεκριμένου θέματος. Η κατασκευή λιμανιού στο Kuzu [Άγ. Κήρυκος] και η λειτουργία της γραμμής φεριμπότ μεταξύ Τσανάκκαλε-Ίμβρου-Τενέδου θα διευκολύνει τις σχέσεις με τα νησιά και θα μεταφέρει μαζικά την τουρκική κουλτούρα στο νησί της Ίμβρου’. Το έγγραφο

του φακελώματος Στο έγγραφο εξετάζεται λεπτομερειακά και η κατάσταση των εκκλησιών και των μοναστηριών που βρίσκονται στην Ίμβρο. Εξίσου λεπτομερειακά παρατίθενται και οι πληροφορίες σχετικά με τους ιερείς. Αφού καταγραφούν όλοι οι ρωμαίικοι σύλλογοι του νησιού, ακολουθεί το σχόλιο πως ‘καθένας τους αποτελεί μία εστία συνομωσίας’. Παράλληλα στο έγγραφο έχουν φακελωθεί όλες οι παραγωγικές μονάδες των Ρωμιών, μέχρι και ποσότητες των προϊόντων που παρήχθησαν από τις εργασίες τους. Προβάλλεται και ο ισχυρισμός ότι πολλοί Ρωμιοί έχουν σχέσεις με την Ελλάδα, ωστόσο δεν παρατίθεται καμία απόδειξη».

πηγή