Σχόλια:
KA-TA-ΠΛΗ-ΚΤΙ-ΚΟ.
* Με συγκλόνισε...
* Καθηλωτικό, απ' την πρώτη έως την τελευταία σελίδα.
* Βιβλίο που είχε λόγο να γραφεί.
* Σού αλλάζει την οπτική των πραγμάτων.
Μια λυτρωτική εμπειρία από την ασθένεια τού καρκίνου
Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου
Είναι
γραμμένο από μιά μάνα πού έζησε την πενταετή περιπέτεια, σωματική,
ψυχοθεραπευτική, λυτρωτική τού γιού της πού έφυγε από τον κόσμο αυτό από
καρκίνο περίπου σε ηλικία δεκαoκτώ ετών. Είχε ωριμάσει μαζί όλη η οικογένεια στον πόνο και από τον πόνο έζησαν την πίστη, την προσευχή, την ησυχία, την αγάπη, την πραγματική ελευθερία.
Διάβασα το βιβλίο αυτό απνευστί και έμεινα άφωνος. Μού το έδωσε η ίδια η μάνα-συγγραφεύς με αγάπη, γιατί, όπως μού είπε και όπως φαίνεται στο βιβλίο, βοηθήθηκε από τα βιβλία μου – και κυρίως εκείνα πού κάνουν λόγο για την ορθόδοξη ψυχοθεραπεία– για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες. Ήταν μια άγνωστη σε μένα μέχρι τώρα αναγνώστρια των βιβλίων μου πού ωφελήθηκε από την νηπτική παράδοση τής Εκκλησίας για να απαντήση στά ερωτήματα, όπως γράφει: «Γιατί υπάρχουμε; Γιατί ζούμε, αφού θα πεθάνουμε; Ποιό είναι το νόημα
τής ύπαρξής μας; Υπάρχει Θεός; Είναι δεδομένη η ύπαρξή μας; Αν είναι
δεδομένη, έχουμε ελευθερία βουλήσεως ή είμαστε περιορισμένοι; Πώς
συνδυάζεται η ελευθερία με την αγάπη; Πώς συνδέεται η ατομικότητά μου με τούς άλλους ανθρώπους;».
Η μάνα-συγγραφεύς, όπως γράφεται στο σύντομο βιογραφικό της, «σπούδασε Αγγλική και Ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πήρε μέρος στον αντιδικτατορικό αγώνα τής εποχής, ενώ μετά την μεταπολίτευση εντάχθηκε σε κόμμα τής αριστεράς». Κυρίως εκείνο πού μάς ενδιαφέρει εδώ είναι ότι πέρασε με τον γιό της Βανή-Μίνω μέσα από όλους τούς σταθμούς ωρίμανσης ψυχολογικής και πνευματικής.
Στην εισαγωγή τού βιβλίου παρουσιάζεται μια συνοπτική περιγραφή τής πνευματικής ωρίμανσης τού γιού και τής μάνας και η ανακάλυψη τής εσωτερικής προσευχής και τού έσω ανθρώπου. Στα δε κεφάλαια πού ακολουθούν την κοίμηση τού Βανή, γίνεται ανάλυση των επί μέρους καταστάσεων πού βίωσαν μάνα και γιός, όπως «ησυχία», «αγάπη, ελευθερία», «ο πόνος», «γιατί να υπάρχουμε»,
«η ταπείνωση». Με πολύ ωραίο τρόπο, κυρίως εμπειρικό, θίγονται θέματα
κοινωνικά, υπαρξιακά, πνευματικά, θεολογικά. Όλα αυτά γράφονται με έναν φιλοσοφικό και θεολογικό λόγο. Η στενότητα τού ερωτήματος πού βασάνιζε την μάνα μετά την κοίμηση τού παιδιού της «ανυπαρξία ή ύπαρξη;», «να ζή κανείς ή να μη ζή;», τελικά ανοίχτηκε στην θεολογία τής αγάπης και τής ελευθερίας.
Πάντως μάνα και γιός πέρασαν μέσα από τον σωματικό, ψυχολογικό και υπαρξιακό πόνο, μέσα από την διαδικασία τού φθαρτού σώματος στο νοσοκομείο, από την αποτυχία τής ψυχολογίας και τής ουμανιστικής ψυχοθεραπείας να αντιμετωπίσουν έναν ετοιμοθάνατο, αφού «δεν μπορούν να καταλάβουν τί έχει ανάγκη ο ετοιμοθάνατος», μέσα από την φιλοστοργία, αλλά πέρασαν και μέσα από την νοερά προσευχή, την ενεργοποίηση τής νοεράς ενεργείας, την νηπτική ορθόδοξη ησυχία, την ανάγνωση ησυχαστών Πατέρων, την παράδοση τού εαυτού τους στον Θεό, την μετάνοια, την μεταποίηση τού πόνου σε αγάπη, ταπείνωση, ελευθερία και πολλά άλλα.
Τό εκπληκτικό αυτό δίδυμο μάνας - παιδιού με την ευγενική, ευαίσθητη και νηφάλια παρουσία τού πατέρα, έζησε σημαντικές εσωτερικές καταστάσεις, όπως περιγράφονται στο βιβλίο.
Τό παιδί είχε έντονα υπαρξιακά ερωτήματα, όταν ήταν ακόμη 10 χρονών –πρίν αρρωστήσει. Καθώς ήταν ανάσκελα ξαπλωμένο στο γρασίδι, μεσάνυκτα με αστροφεγγιά είπε: «Εγώ εκεί ψηλά θα πάω να ζήσω». Σέ διάλογο με την μάνα του είπε: «Όχι, ρέ μαμά, εκεί είναι το σπίτι μου». Σέ ηλικία 14 ετών, μόλις έμαθε ότι έχει καρκίνο, ρώτησε: «Τί γίνεται μετά τον θάνατο; η ζωή σταματά εδώ;». Άλλοτε: «Μαμά, παρακάλα την Παναγία».
Σέ δύσκολη στιγμή τής αρρώστιας έγινε ο διάλογος: «–Τί κάνουμε τώρα;
–Προσευχή, γιέ μου, προσευχή». Καί σημειώνει η μάνα: «Ο Μίνως
ακολούθησε τις οδηγίες τής μάνας του, αλλά πήγε πιό μακριά. Ανακάλυψε τον εσωτερικό υπερβατικό άνθρωπο μέσα του».
Eίναι και μιά μαρτυρία για το πώς εφαρμόζεται στην πράξη η νηπτική παράδοση τής Εκκλησίας, η υπομονή, η ησυχία και η νοερά προσευχή, η λεγομένη «Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία» σε δύσκολες καταστάσεις, όπως είναι η ασθένεια τού καρκίνου, η προθανάτια αυτή εμπειρία.
Σέ έναν άλλο συγκλονιστικό διάλογο ο Βανής-Μίνως είπε, όπως το κατάλαβε η μητρική καρδιά: «Εγώ σε αυτόν τον πλανήτη...δεν έχω θέση πιά. Πάω για άλλο». Καί
όταν στην τελευταία τάξη τού Λυκείου μιά καθηγήτρια ρωτούσε τά παιδιά:
«Τί επιθυμείτε τώρα με την αποφοίτησή σας; Ποιά τά σχέδιά σας;», και τά
παιδιά έδιναν τις απαντήσεις τους, ο Μίνως απάντησε λιτά: «Έναν ανώδυνο θάνατο», και «η τάξη έμεινε άναυδη». Τότε βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο τής ασθενείας του και προετοιμαζότανγια την αναχώρησή του από τον κόσμο αυτόν.
Τό πέρασμα μέσα από την δοκιμασία τού καρκίνου δεν ήταν εύκολο. Αλλά εκείνος είχε ένα ηρωϊκό πνεύμα. Αντιμετώπιζε τιςδυσκολίες με χιούμορ, συμμετείχε στίς εξετάσεις τού Σχολείου και μετά από ακτινοθεραπείες, έγραφε στο laptop, άκουγε μουσική, έστησε με φίλο του ερασιτεχνικό radio και έκαναν εκπομπές, έγραψε σενάρια και γύριζε ερασιτεχνικά φιλμάκια, συμμετείχε στην εκδρομή τής Γ' Λυκείου στην Σαντορίνη ένα μήνα πρίν φύγει απ’ τον κόσμο αυτόν, έψαχνε περιβαλλοντικά θέματα, έπαιζε bouling στην Γλυφάδα. Γενικά, ήταν δημιουργικός άνθρωπος, δεν διακρινόταν από αδράνεια. Υπήρχε περίπτωση πού λύγιζε, «πάλευε με τον πόνο του και ήταν οι ώρες πού δεν ήθελε ούτε την μάνα του να βλέπει και αυτή τρελαινόταν. Ανησυχούσε, δεν καταλάβαινε, δεν ήξερε τί να κάνει. Μόνο προσευχή». Περισσότερο ζούσε με ησυχία καιπροσευχή.
Η προτελευταία και τελευταία ημέρα τής ζωής του διακρινόταν από την λιτότητα, την απλότητα, την πίστη και τονσυγκλονισμό. Τό παιδί εξέφρασε την επιθυμία: «Γίνεται να μάς φέρουνε από το Άγιον Όρος λίγο κρασί και λίγο ψωμί;». Όταντο διαβεβαίωσαν ότι θα πραγματοποιηθή η επιθυμία του, είπε: «Νά δείς πού όλα θα τελειώσουν όμορφα, μαμά». Έπειτα, ο πατέρας του διάβαζε τον βίο τού αγίου Σεραφείμ τού Σαρώφ, όπως εκείνος το είχε ζητήσει.
Μέσα στους πόνους τού Μίνου έγινε ο εξής διάλογος:
«–Μαμά τί άλλο κάνουμε;
–Προσευχή, καμάρι μου, προσευχή.
–Ποιά απ' όλες;
–Όποια θές. Πες το Πάτερ ημών ή απλώς το Κύριε ελέησόν με.
Κείτονταν ημέρες χωρίς μορφασμούς από τούς πόνους με κλειστά μάτια. Η μάνα τού κράτησε το χέρι του και προσευχόταν κι αυτή».
Μέσα σε μια τέτοια συγκινητική, ήρεμη και βαθειά χριστιανική οικογενειακή ατμόσφαιρα, σε νοσοκομείο τής Γερμανίας ο Βανής-Μίνως έφυγε από τον κόσμο αυτόν και πορεύθηκε σε εκείνον πού ποθούσε από την μικρή του ηλικία.
Έμεινα άφωνος διαβάζοντας αυτό το συγκλονιστικό βιβλίο, συγκινήθηκα βαθειά. Μόλις τελείωσα την ανάγνωση, τηλεφώνησασε αυτήν την μάνα και τής είπα: «Είσαι ηρωίδα μάνα. Ήταν τυχερός ο Βανής πού είχε μια τέτοια μάνα». Και εκείνη μεταπείνωση απάντησε αφοπλιστικά: «Εγώ είμαι τυχερή πού είχα τέτοιο γιό».
Η ίδια γράφει στον πρόλογο τού βιβλίου: «Άθελά μου, εντελώς μηχανιστικά από την δική μου πλευρά, τού έστρεψα τηνπροσοχή στην προσευχή. Έτσι, όπως θα έκανε η μάνα μου. Προσευχή για να τιθασεύσει θεραπευτικά τον αβάσταχτο πόνο. Και τότε ο πόνος άρχισε να δουλεύει θεραπευτικά για την ψυχή τού Βανή, ενώ εμένα απειλούσε να με συνθλίψει. Ο πόνος, αν δενσε καταστρέψει, θα σε αναστήσει». Αλλά επειδή ήταν ηρωίδα μάνα, ο πόνος θεράπευσε τον γιό της, ανέστησε και την ίδια. Εκείνη έχει το θάρρος να γράψη στον πρόλογο τού βιβλίου: «Γιέ μου, σ' ευχαριστώ».
Και εκείνος θα προσεύχεται για την μάνα του πού τον ευεργέτησε.
Ενώ το παρελθόν τής μάνας αυτής ήταν αριστερό, την διακατείχε η αναζήτηση τής Αλήθειας. Αυτό φαίνεται από όσα γράφει συνοπτικά για τον Camus με τον φιλελεύθερο ουμανισμό του: «Εξεγείρομαι, άρα υπάρχω» για τον Sartre πού είναι διχασμένος «πάντα ανάμεσα στον υπαρξισμό και τον Μαρξισμό, καταλήγει σε μιά παραδοχή τής ελευθερίας, όπως την εννοούσε ο ίδιος»για τούς υπαρξιστές, Μαρξιστές φιλοσόφους, αγνωστικιστές ή αθέους πού «ξέκοψαν τον νου από την καρδιά» για τον Hussel, Hegel, Marx κλπ.
Με την ασθένεια τού γιού της γνώρισε τούς ψυχολόγους και ψυχαναλυτές, τα ψυχοφάρμακα και την ψυχανάλυση πού προτείνουν:
«Γίνε φυτό. Να μην αισθάνεσαι. Να μη αυτοκτονήσεις. Ή σε καλούν σε
ατέρμονες συζητήσεις ψυχοθεραπείας. Όπως αδυνατούν να διαχειριστούν τον
θάνατο, αδυνατούν να διαχειριστούν και το υπαρξιακό κενό τής μάνας πού
πενθεί το παιδί της. Εστιάζουν σε προβλήματα ατομικά-ψυχολογικά και
χαπακώνουν τον ασθενή. Κύριο μέλημά τους είναι να εξαφανίσουν τα
συμπτώματα τής λεγόμενης κατάθλιψης».
Έμεινα άφωνος διαβάζοντας αυτό το συγκλονιστικό βιβλίο, συγκινήθηκα βαθειά.
Και μέσα σε όλη αυτήν την περιπέτεια η ηρωίδα μάνα βρήκε την «Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία» και την νηπτική παράδοση τής Εκκλησίας και επιβεβαιώνει ότι «η λογική και ο νούς είναι δύο παράλληλες ενέργειες τής ψυχής», ότι έχουμε μάθει ναχρησιμοποιούμε μόνο την λογική ενέργεια και «έχουμε παραμελήσει την άλλη ενέργεια τής ψυχής, το νού, πού είναι το κέντρο ύπαρξης τού ανθρώπου». Αλλά θα πρέπει να συνδέσουμε «τον νού με τον Θεό, μέσω τής νοεράς προσευχής».
Μέσα από την διαδικασία τής θεραπευτικής αγωγής τής Εκκλησίας ο Βανής υπήρξε γενναίος. «Η στάση του απέναντι στονκαρκίνο ήταν ηρωική. Πάλη άνιση, αγώνας μέχρι το τέλος, αγόγγυστος και ΥΠΟΜΟΝΗ-ΥΠΟΜΟΝΗ-ΥΠΟΜΟΝΗ. Η υπομονή του δεν είχε κανένα στοιχείο ηττοπάθειας ή παραίτησης. Ήταν σκληρή αποδοχή τής πραγματικότητας. Η υπομονή του τού έδωσε χρόνο και γαλήνη να στραφή στο πνεύμα του. Ανακάλυψε την προσευχή σιωπηλά. Αυτή τον απογείωσε, τον έκανενα ξεπεράση τον εαυτό του, να βγεί έξω από τον εαυτό του. Μεταμόρφωσε τον χαρακτήρα του, την εγωπάθειά του. Τον οδήγησε ν' αγαπήσει δυνατά. Έφυγε σαν αετός, ελεύθερος».
Η νηπτική παράδοση τής Ορθόδοξης Εκκλησίας βοήθησε και την μάνα να ελευθερωθή μέσα από τον «άγιο πόνο», γι' αυτό γράφει: «Ο πόνος ο βαθύς είναι λυτρωτικός. Σαν καυτό σίδερο στά σωθικά σου, λιώνει τον εγωισμό σου. Αποτεφρώνει επιθυμίες και κοσμικά θέλω». «Ο ανείπωτος πόνος σαν οξύ μυτερό λεπίδι, ξύνει την ψυχή της (τής μάνας) και βγαίνουν αλήθειες. Γονατίζει από τις αποκαλύψεις... Τώρα καταλαβαίνω ότι αυτή είναι πραγματική μετάνοια».
Το βιβλίο αυτό με τίτλο «υπόσχεση» πού κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γρηγόρη, είναι μια «μαρτυρία και οφείλεται στηνυπόσχεση πού δόθηκε ανάμεσα σ' εμένα (την μάνα) και τον γιό μου Βανή», ο οποίος είχε σκοπό αν ζούσε «να γράψη για τηνεμπειρία πού έζησε με τον καρκίνο». Αλλά είναι και μια μαρτυρία για το πώς εφαρμόζεται στην πράξη η νηπτική παράδοση τής Εκκλησίας, η υπομονή, η ησυχία και η νοερά προσευχή, η λεγομένη «Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία» σε δύσκολες καταστάσεις, όπως είναι η ασθένεια τού καρκίνου, η προθανάτια αυτή εμπειρία.
Ευλογημένο παιδί, ηρωίδα μάνα, ευαίσθητος και νηφάλιος πατέρας. Δόξα τω Θεώ.
πηγή 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
...έκανες κου πε πε;