Σύνταγμα και Θρησκευτικά

Γιώργος Ν. Πολίτης*

Οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως “φιλελεύθεροι υπερασπιστές των δικαιωμάτων” επικαλούνται το Σύνταγμα, όποτε τους εξυπηρετεί, ενώ το αγνοούν κάθε φορά που συμβαίνει το αντίθετο.

Η Αριστερά δεν θέλει ιδιωτικά πανεπιστήμια και επικαλείται το άρθρο 16 του Συντάγματος, που τα απαγορεύει. Ωστόσο το Σύνταγμα είναι το Ευαγγέλιο της πολιτείας και σε αυτό δεν χωρούν εκπτώσεις -ανεξάρτητα από το εάν βολεύει ή όχι τη δική μας θεώρηση.

Το άρθρο 16, λοιπόν, ορίζει ότι “η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Eλλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες”.

Εφ΄ όσον η ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης αποτελεί αποστολή του Κράτους, τότε γιατί ο γονέας αποκτά τη δυνατότητα να αποκλείσει το παιδί του από τη διδασκαλία των θρησκευτικών; Δεν προσβάλλεται έτσι το υπέρτερο δικαίωμα του παιδιού να δεχθεί την οριζόμενη ως αποστολή του Κράτους; Γιατί να μη μπορεί ο γονέας να ζητήσει την εξαίρεση και από τα μαθηματικά ή τη χημεία, που, στο κάτω-κάτω, δεν περιγράφονται στο Σύνταγμα ως σκοπός της παιδείας;

Μπορούμε, πράγματι, να αλλάξουμε το Σύνταγμα• ευτυχώς η κοινοβουλευτική δημοκρατία το προβλέπει αυτό. Τηρώντας τις διαδικασίες αναθεώρησης, μπορούμε να ορίσουμε ότι σκοπός της παιδείας είναι η καλλιέργεια της πολυπολιτισμικότητας, του διεθνισμού ή της ταξικής συνείδησης. Αλλά, όσο έχουμε αυτό το συγκεκριμένο Σύνταγμα και το 16ο άρθρο του ορίζει αυτά ως συγκεκριμένο σκοπό της παιδείας, όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουμε υποχρέωση να τα τηρούμε με τον πιο υπεύθυνο τρόπο.

Kατά την εκτίμησή μου, ανεξάρτητα από την άποψη που έχει ο καθένας για τη θρησκεία και τα θρησκευτικά, πρώτα θα έπρεπε να αναθεωρηθεί το άρθρο 16 και μετά να αλλάξει η αντίληψη για τη διδασκαλία των θρησκευτικών. Όχι για χάρη του χριστιανισμού ή της παράδοσης, αλλά για χάρη της νομιμότητας.

 

*Ο Γιώργος Ν. Πολίτης είναι επίκουρος καθηγητής κοινωνικής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

 

Πρώτο ΘΕΜΑ