Σάββατο 28 Μαρτίου 2015
Η Αλφάβητος της Ορθόδοξης Οικογένειας
Πολύτιμες πρακτικές συμβουλές για την ενότητα της σχέσης του ζευγαριού στο γάμο από την Ιερά Μονή Βλοχού Αιτωλοακαρνανίας (26410-25199).
Πατήστε πάνω στην εικόνα για να τη μεγενθύνετε.
Οι άγνωστες εκρήξεις στο Αιγαίο που δημιούργησαν το πιο αινιγματικό υποθαλάσσιο ηφαίστειο στον κόσμο
Περισσότερες από 23 υποθαλάσσιες ηφαιστειακές εκρήξεις συνέβησαν τα
τελευταία 70.000 χρόνια στο κεντρικό Αιγαίο, εκεί όπου βρίσκεται ένα από
τα πιο αινιγματικά ηφαίστεια στον κόσμο, το Κολούμπο.
Ελληνες και ξένοι επιστήμονες που «ακτινογράφησαν» τον χαρακτήρα του ηφαιστείου μελετώντας τα σεισμικά προφίλ του, διαπίστωσαν ότι μέσα σε μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια, το ηφαίστειο αυτό απέκτησε εντυπωσιακές διαστάσεις μέσα από πολυάριθμες εκρήξεις (και όχι χάρη σε μία μόνο έκρηξη όπως πιστευόταν μέχρι σήμερα) ενώ την ίδια ώρα, από αυτά τα δραματικά γεωλογικά φαινόμενα, δημιουργήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή άλλοι 18 υποθαλάσσιοι ηφαιστειακοί κώνοι με ύψος μέχρι και 200 μέτρα.
Ελληνες και ξένοι επιστήμονες που «ακτινογράφησαν» τον χαρακτήρα του ηφαιστείου μελετώντας τα σεισμικά προφίλ του, διαπίστωσαν ότι μέσα σε μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια, το ηφαίστειο αυτό απέκτησε εντυπωσιακές διαστάσεις μέσα από πολυάριθμες εκρήξεις (και όχι χάρη σε μία μόνο έκρηξη όπως πιστευόταν μέχρι σήμερα) ενώ την ίδια ώρα, από αυτά τα δραματικά γεωλογικά φαινόμενα, δημιουργήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή άλλοι 18 υποθαλάσσιοι ηφαιστειακοί κώνοι με ύψος μέχρι και 200 μέτρα.
Τρισδιάσταση
απεικόνιση του κρατήρα του Κολούμπο που το βαθύτερο σημείο του
βρίσκεται 504 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Κοντά του
βρίσκονται άλλοι 18 ηφαιστειακοί κώνοι, σε βάθος μέχρι 450 μέτρα, οι
οποίοι έχουν ύψος από 100 μέχρι 200 μέτρα.
Υδροθερμική καμινάδα στο Κολούμπο
Όλα αυτά συνέβησαν επτά χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης σε μία περιοχή ιδιαίτερα «δραστήρια».
Η ισχυρότερη και η πλέον γνωστή από αυτές τις εκρήξεις έγινε το 1650 μ.Χ. προκαλώντας το θάνατο 70 ανθρώπων από έκλυση τοξικών αερίων και το ίδιο το ηφαίστειο, αναδύθηκε μέσα σε εκκωφαντικό θόρυβο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας για να καταρρεύσει ξανά ύστερα από λίγες μέρες στον πυθμένα, προκαλώντας ένα εντυπωσιακό τσουνάμι κυρίως στις ανατολικές πλευρές της Σαντορίνης.
Η δύναμη και η πυκνότητα των εκρήξεων, που προκλήθηκαν σε μία περιοχή του Αιγαίου όπου η αφρικανική τεκτονική πλάκα βυθίζεται κάτω από την ευρωπαϊκή, δημιούργησαν δραματικές αλλαγές στη γεωμορφολογία του πυθμένα με αποτέλεσμα τη γένεση όχι μόνο 18 ανεξάρτητων ηφαιστειακών κώνων στην περιοχή αλλά και το σταδιακό «χτίσιμο» του ίδιου του Κολούμπου που έφθασε σήμερα να έχει διάμετρο περί τα 1700 μέτρα, ευρισκόμενο σε βάθος 500 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Από την μεγάλη έκρηξη του 1650
μ.Χ. το Κολούμπο αναδύθηκε πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας για να
καταρρεύσει ξανά ύστερα από λίγες μέρες στον πυθμένα, προκαλώντας ένα
εντυπωσιακό τσουνάμι κυρίως στις ανατολικές πλευρές της ΣαντορίνηςΗ ισχυρότερη και η πλέον γνωστή από αυτές τις εκρήξεις έγινε το 1650 μ.Χ. προκαλώντας το θάνατο 70 ανθρώπων από έκλυση τοξικών αερίων και το ίδιο το ηφαίστειο, αναδύθηκε μέσα σε εκκωφαντικό θόρυβο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας για να καταρρεύσει ξανά ύστερα από λίγες μέρες στον πυθμένα, προκαλώντας ένα εντυπωσιακό τσουνάμι κυρίως στις ανατολικές πλευρές της Σαντορίνης.
Η δύναμη και η πυκνότητα των εκρήξεων, που προκλήθηκαν σε μία περιοχή του Αιγαίου όπου η αφρικανική τεκτονική πλάκα βυθίζεται κάτω από την ευρωπαϊκή, δημιούργησαν δραματικές αλλαγές στη γεωμορφολογία του πυθμένα με αποτέλεσμα τη γένεση όχι μόνο 18 ανεξάρτητων ηφαιστειακών κώνων στην περιοχή αλλά και το σταδιακό «χτίσιμο» του ίδιου του Κολούμπου που έφθασε σήμερα να έχει διάμετρο περί τα 1700 μέτρα, ευρισκόμενο σε βάθος 500 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Το Κολούμπο μοιάζει ουσιαστικά με μία τεράστια καλδέρα (χοάνη) στο βυθό
της θάλασσας. Η ίδια η καλδέρα δεν είναι επίπεδη αλλά χαρακτηρίζεται από
διάφορους σχηματισμούς μέσα της με το ρηχότερο σημείο της να φτάνει στα
18μ κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και το βαθύτερο τα 500 μέτρα.
«Η πρώτη και μέχρι τώρα καταγεγραμμένη ηφαιστειακή έκρηξη έγινε στις 27 Σεπτεμβρίου του 1650 μ.Χ. και ακολούθησε ένας χρόνος μεγάλης σεισμικής δραστηριότητας», λέει στα ΝΕΑ η Παρασκευή Νομικού, λέκτορας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Αθήνας που μαζί με την ομάδα του καθηγητή Κρίστιαν Χάμπσχερ από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, πραγματοποίησαν την έρευνα και δημοσίευσαν την εργασία τους για την πρώτη τρισδιάστατη (3D) εξέλιξη υποθαλάσσιου ηφαιστείου με βάση την ερμηνεία σεισμικών προφίλ, στην επιθεώρηση Journal of Volcanology and Geothermal Research.
το
υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο «χτίστηκε» στη διάρκεια διαδοχικών
εκρήξεων τα τελευταία 70.000 χρόνια, μεγαλύτερη εκ των οποίων θεωρείται
πως ήταν εκείνη που συνέβη το 1650 μ.Χ. Κάτω από το ηφαίστειο βρίσκεται
ένας μεγάλος μαγματικός θάλαμος που εκτείνεται σε βάθος μερικών
χιλιομέτρων.«Η πρώτη και μέχρι τώρα καταγεγραμμένη ηφαιστειακή έκρηξη έγινε στις 27 Σεπτεμβρίου του 1650 μ.Χ. και ακολούθησε ένας χρόνος μεγάλης σεισμικής δραστηριότητας», λέει στα ΝΕΑ η Παρασκευή Νομικού, λέκτορας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Αθήνας που μαζί με την ομάδα του καθηγητή Κρίστιαν Χάμπσχερ από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, πραγματοποίησαν την έρευνα και δημοσίευσαν την εργασία τους για την πρώτη τρισδιάστατη (3D) εξέλιξη υποθαλάσσιου ηφαιστείου με βάση την ερμηνεία σεισμικών προφίλ, στην επιθεώρηση Journal of Volcanology and Geothermal Research.
«Μεγάλες ποσότητες ρυολιθικής ελαφρόπετρας (κίσσηρης) παρήχθησαν κατά τη
διάρκεια της έκρηξης, δημιουργώντας αλλεπάλληλες στρώσεις στα ανώτερα
τμήματα του κρατήρα. Ειδικότερα, το υποθαλάσσιο ηφαίστειο κατασκευάστηκε
από προϊόντα 4-5 διαφορετικών εκρήξεων δημιουργώντας το κυκλικό κωνικό
σχήμα, από την πρώτη έκρηξη πριν από 70.000 χρόνια μέχρι και την
τελευταία πιο πρόσφατη το 1650 μ.Χ.».
Υδροθερμική καμινάδα στο Κολούμπο
Σύμφωνα με τα δεδομένα που συνέλεξαν οι επιστήμονες, ο συνολικός όγκος
όλων των προϊόντων που εκτινάχθηκαν μέσα από τις ηφαιστειακές εκρήξεις
στην πάροδο 70.000 χρόνων, εκτιμώνται σε 13-22 κυβικά χιλιόμετρα.
Μάλιστα, αναλύοντας τα σεισμικά προφίλ του ηφαιστείου, διαπίστωσαν ότι το συγκεκριμένο ηφαίστειο είναι ακόμη μεγαλύτερο απ’ ότι το ίδιο αφήνει να φανεί. Πάνω και κάτω από το βυθό της θάλασσας, το «ύψος» του συνδυαστικά φθάνει το 1 χλμ ενώ η διάμετρός του – που στο συντριπτικό της μέρος βρίσκεται «κρυμμένη» στο φλοιό της Γης – ανέρχεται στα 11 χλμ.
Μάλιστα, αναλύοντας τα σεισμικά προφίλ του ηφαιστείου, διαπίστωσαν ότι το συγκεκριμένο ηφαίστειο είναι ακόμη μεγαλύτερο απ’ ότι το ίδιο αφήνει να φανεί. Πάνω και κάτω από το βυθό της θάλασσας, το «ύψος» του συνδυαστικά φθάνει το 1 χλμ ενώ η διάμετρός του – που στο συντριπτικό της μέρος βρίσκεται «κρυμμένη» στο φλοιό της Γης – ανέρχεται στα 11 χλμ.
Ο «στρατός» των 18 υποθαλάσσιων ηφαιστείων.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι περισσότερες από 23 εκρήξεις που έγιναν τα… τελευταία 70.000 χρόνια, ήταν όλες υποθαλάσσιες. Διαπίστωσαν μάλιστα την ύπαρξη πολλών υποθαλάσσιων ρηγμάτων τα οποία ενεργοποιούνταν κατά τη διάρκεια των εκρήξεων και θάβονταν με τα υλικά της κάθε έκρηξης.
Τα σεισμικά δεδομένα που μελέτησαν οι ειδικοί υπέδειξαν ότι οι μικρότεροι κώνοι δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια επιμέρους εκρήξεων, γεγονός που σημαίνει ότι το κεντρικό Αιγαίο έχει βιώσει πολλές περισσότερες ηφαιστειακές εκρήξεις από ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα.. Επίσης οι εκρήξεις που προέρχονταν από τους ηφαιστειακούς κώνους δεν ξεπέρασαν την επιφάνεια της θάλασσας και ήταν και αυτές υποθαλάσσιες. Σύμφωνα με την εξερεύνηση του κρατήρα με υποβρύχια ρομπότ σε ωκεανογραφικές αποστολές, τα ανώτερα στρώματα του κρατήρα του Κολούμπου είναι πάνω από 250 μέτρα ελαφρόπετρας τα οποία προήλθαν από την ηφαιστειακή έκρηξη του 1650 μ. Χ. ενώ το βαθύτερο ηφαιστειακό στρώμα λεπτόκοκκης τέφρας (κίσσηρης) κοντά στην επιφάνεια του κρατήρα, στα 500μ. βάθος, προέρχεται από παλαιότερη ηφαιστειακή έκρηξη του ηφαιστείου.
«Παράθυρο» στο εσωτερικό της Γης
Τα υποθαλάσσια ηφαίστεια αποτελούν «παράθυρο» για το τι συμβαίνει στο εσωτερικό της Γης, και γι’αυτό παρουσιάζουν πολύπλευρο ενδιαφέρον σε όλα τα μέρη του κόσμου. Κυριαρχούν σε περιοχές που υπάρχει υποβύθιση μιας πλάκας ωκεάνιου φλοιού κάτω από μια άλλη ηπειρωτικού ή ωκεάνιου φλοιού, όπως στην περιοχή του ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου που ξεκινά από τα Μέθανα, συνεχίζεται στη Μήλο-Αντίμηλο και στη Σαντορίνη για να καταλήξει στη Νίσυρο.
Οι ειδικοί λένε πως η μελέτη του εσωτερικού ενός υποθαλάσσιου ηφαιστείου βασίζεται είτε σε υποθαλάσσιες φωτογραφίες του πυθμένα από υποβρύχια οχήματα, είτε από γεωλογικά, χημικά ή βιολογικά δείγματα, τα οποία προέρχονται από τον κρατήρα του ηφαιστείου. Το 2006, πραγματοποιήθηκε ωκεανογραφική έρευνα στην περιοχή του Κολούμπου με το ωκεανογραφικό σκάφος RV POSEIDON λόγω της αυξημένης σεισμικότητας που παρουσιάζει η περιοχή. Από τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο εκείνης της αποστολής, προέκυψαν τα σημερινά αποτελέσματα και η ιστορία της τμηματικής δημιουργίας του ηφαιστείου του Κολούμπου.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι περισσότερες από 23 εκρήξεις που έγιναν τα… τελευταία 70.000 χρόνια, ήταν όλες υποθαλάσσιες. Διαπίστωσαν μάλιστα την ύπαρξη πολλών υποθαλάσσιων ρηγμάτων τα οποία ενεργοποιούνταν κατά τη διάρκεια των εκρήξεων και θάβονταν με τα υλικά της κάθε έκρηξης.
Τα σεισμικά δεδομένα που μελέτησαν οι ειδικοί υπέδειξαν ότι οι μικρότεροι κώνοι δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια επιμέρους εκρήξεων, γεγονός που σημαίνει ότι το κεντρικό Αιγαίο έχει βιώσει πολλές περισσότερες ηφαιστειακές εκρήξεις από ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα.. Επίσης οι εκρήξεις που προέρχονταν από τους ηφαιστειακούς κώνους δεν ξεπέρασαν την επιφάνεια της θάλασσας και ήταν και αυτές υποθαλάσσιες. Σύμφωνα με την εξερεύνηση του κρατήρα με υποβρύχια ρομπότ σε ωκεανογραφικές αποστολές, τα ανώτερα στρώματα του κρατήρα του Κολούμπου είναι πάνω από 250 μέτρα ελαφρόπετρας τα οποία προήλθαν από την ηφαιστειακή έκρηξη του 1650 μ. Χ. ενώ το βαθύτερο ηφαιστειακό στρώμα λεπτόκοκκης τέφρας (κίσσηρης) κοντά στην επιφάνεια του κρατήρα, στα 500μ. βάθος, προέρχεται από παλαιότερη ηφαιστειακή έκρηξη του ηφαιστείου.
«Παράθυρο» στο εσωτερικό της Γης
Τα υποθαλάσσια ηφαίστεια αποτελούν «παράθυρο» για το τι συμβαίνει στο εσωτερικό της Γης, και γι’αυτό παρουσιάζουν πολύπλευρο ενδιαφέρον σε όλα τα μέρη του κόσμου. Κυριαρχούν σε περιοχές που υπάρχει υποβύθιση μιας πλάκας ωκεάνιου φλοιού κάτω από μια άλλη ηπειρωτικού ή ωκεάνιου φλοιού, όπως στην περιοχή του ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου που ξεκινά από τα Μέθανα, συνεχίζεται στη Μήλο-Αντίμηλο και στη Σαντορίνη για να καταλήξει στη Νίσυρο.
Οι ειδικοί λένε πως η μελέτη του εσωτερικού ενός υποθαλάσσιου ηφαιστείου βασίζεται είτε σε υποθαλάσσιες φωτογραφίες του πυθμένα από υποβρύχια οχήματα, είτε από γεωλογικά, χημικά ή βιολογικά δείγματα, τα οποία προέρχονται από τον κρατήρα του ηφαιστείου. Το 2006, πραγματοποιήθηκε ωκεανογραφική έρευνα στην περιοχή του Κολούμπου με το ωκεανογραφικό σκάφος RV POSEIDON λόγω της αυξημένης σεισμικότητας που παρουσιάζει η περιοχή. Από τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο εκείνης της αποστολής, προέκυψαν τα σημερινά αποτελέσματα και η ιστορία της τμηματικής δημιουργίας του ηφαιστείου του Κολούμπου.
πηγή:tanea
ΟΙ «ΕΞΩΓΗΙΝΟΙ» ΜΙΛΟΥΣΑΝ… ΤΟΥΡΚΙΚΑ!!!
Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
Βλέπετε τι κάνει η νεοοθωμανική υστερία που έχει καταλάβει την
γειτονική χώρα με τον Ερντογάν τον «Μεγαλοπρεπή» ; Μετά την ανακάλυψη
της Αμερικής από μουσουλμάνους και μάλιστα Τούρκους, τώρα… έφτασαν και
στο διάστημα! Άφεριν!
Μάλιστα, αν δεν το πιστεύετε την αποκάλυψη αυτή ότι οι εξωγήινοι
μιλούν… τουρκική διάλεκτο και συνεπώς είναι… τουρκικής καταγωγής, την
κάνει η τουρκική εφημερίδα Habertürk, επικαλούμενη… απόρρητη αναφορά της
ισπανικής μυστικής υπηρεσίας, CNI!
Σύμφωνα με την «συνταρακτική» αποκάλυψη της τουρκικής εφημερίδας, σε
μια άκρως μυστική αναφορά της ισπανικής μυστικής υπηρεσίας που
κοινοποιήθηκε το 2010 από ηχογράφηση δορυφόρου αγνώστων οντοτήτων σε
UFO, η γλώσσα που μιλούσαν έμοιαζε καταπληκτικά με τα τουρκικά. Μάλιστα η
προέλευση αυτών των UFO, όπως αναφέρεται, θα πρέπει να είναι από τον
αστερισμό Άλφα Κένταυρος και θα πρέπει να πραγματοποίησαν ερευνητική
αποστολή πέριξ της γης.
Η αναφορά της ισπανικής μυστικής υπηρεσία έβγαλε το συμπέρασμα μετά
από εξέταση των ηχογραφήσεων του δορυφόρου, ότι η γλώσσα που
χρησιμοποίησαν στις επικοινωνίες τους τα άγνωστα αυτά όντα έμοιαζε
καταπληκτικά με τα τουρκικά. Η αναφορά αυτή όπως γράφει η τουρκική
εφημερίδα έχει κινητοποιηθεί και στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες
που εξέτασαν τα ηχογραφημένα δείγματα και κατέληξαν στο ίδια
συμπεράσματα, ότι δηλαδή οι εξωγήινοι μιλούσαν… τουρκικά!!!
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
www.nikosxeiladakis.gr
H σαλή Ταρσώ, ο γέροντας Καλλίνικος και ο άγγελος του 8ου αιώνος
O πατήρ Βενιαμίν ο Κατουνακιώτης και από λαϊκός ακόμη ήταν πολύ ευλαβής γιατί και η οικογένεια του είχε χριστιανικές αρχές.
Η υπερβολική λοιπόν αγάπη του νέου για τον Χριστό τον έκανε να εγκαταλείψη γονείς , πατρίδα και το επάγγελμα του -ήταν Αστυνομικός - και τις κοσμικές χαρές και να έλθη στο Περιβόλι της Παναγίας , στο Άγιον όρος , να καταταχθή εθελοντής στο Αγγελικό Τάγμα τών Μοναχών.
Κατ΄αρχάς πήγε στον γέρο Καλλίνικο τον Ησυχαστή , για να μείνη. Ο διακριτικός γέρο Καλλίνικος , μόλις τον είδε κατάλαβε τον μεγάλο ζήλο τού νέου αλλά διέκρινε και το φιλάσθενο σώμα του.Γι αυτό τού είπε τον τρόπο ζωής του για να πάη αλλού να οικονομηθή.
-Εγώ παιδί μου του είπε τρώγω πενήντα δράμια παξιμάδι μια φορά την ημέρα , μετά την ενάτη.,Αν μπορής να αντέξης , μείνε, διαφορετικά πήγαινε κάπου άλλού.
Επειδή ο νέος ήταν προφυματικός και η υγεία του δεν του επέτρεπε τέτοια άσκηση πήγε στον γερο Παχώμιο , στην Καλύβη «Άξιον Εστί».Εκεί λοιπόν έγινε μοναχός, ονομάστηκε Βενιαμίν και αγωνόιστηκε φιλότιμα πολλά χρόνια.
Ηταν μεγάλος αγωνιστής παρά την κλονισμένη του υγεία. Κάθε νύχτα αγρυπνία και την ημέρα τα χέρια του πάντα θα κρατούσαν ή εργόχειρο ή Πατερικό βιβλίο , και η ευχή δεν έλειπε από το στόμα του , μέχρι το τέλος τής ζωής του, που πέταξε στον ουρανό η Αγγελική ψυχή του.
Την ώρα δε που έφευγε η ψυχή του στον Ουρανό , μια δια Χριστόν σαλή που βρισκόταν έξω από την Ι.Μονή τής Κερατέας , για να προσέχη τα μανδριά,φώναζε δυνατά και έλεγε
-Ω! Ω! τι χάσαμε !
Έφυγε, έφυγε ! Αυτήν την στιγμή πέθανε ο Βενιαμίν από τα Κατουνάκια και η ψυχή του πήγε κοντά στον Χριστό και διέταξε τούς Αγγέλους να βάλουν στο μέτωπο του Βενιαμίν μια ταινία που να γράφη :
«Άγγελος του Ογδόου Αιώνος» !
Γέροντα Παϊσίου «Αγιορείται Πατέρες και Αγιορείτικα»
Ούτε τα πλούτη να σας κάνουν εντύπωση, ούτε οι δόξες, αλλά πάντοτε να βαδίζετε δίκαια. Το ψωμί σας να το τρώτε με τον τίμιο ιδρώτα σας κι όχι με αδικίες. Αυτά που θα κερδίζεται με την τιμιότητα σας, να μην τα σκορπίζεται άσκοπα. Να ζείτε τίμια και ταπεινά και όσο μπορείτε να απλώνεται το χέρι σας στην ελεημοσύνη. Να μην σκέπτεστε μόνο τι θα φάτε, τι θα φορέσετε, τι μεγάλο σπίτι θα κτίσετε. Περισσότερο να προτιμάτε τα σπίτια των θλιμμένων και όχι των χαρούμενων. Εάν κάνετε έργα καλά, θα έχετε μεγάλο μισθό από τον Θεό. Θ` αξιωθείτε να δείτε θαύματα και στην άλλη ζωή, θα έχετε απέραντη αγαλλίαση.
Όσιος Γεώργιος Καρσλίδης
Η αγιασμένη επανάσταση (Φ. Κόντογλου)
Η Ελληνική Επανάσταση είναι η πιο πνευματική επανάσταση που έγινε στο κόσμο. Είναι αγιασμένη.
Η επανάσταση γίνεται τις περισσότερες φορές από κάποιες υλικές αιτίες, που είναι η σκλαβιά, η στέρηση, η κακοπέραση, τα βασανιστήρια, η περιφρόνηση. Η λευτεριά είναι η θεότητα που λατρεύει ο επαναστάτης, και γι’ αυτή χύνει το αίμα του. Μα τη λευτεριά, πολλές φορές, σαν την αποχτήσει ο επαναστάτης, δεν τη μεταχειρίζεται για πνευματικούς σκοπούς, αλλά για να χαρεί την υλική ζωή μονάχα. Κοντά στην υλική ζωή έρχεται κ’ η πνευματική, μα τις περισσότερες φορές για πνευματική ζωή θεωρούνε οι άνθρωποι κάποιες απολαύσεις που είναι κι αυτές υλικές, κι ας φαίνονται σαν πνευματικές. Ένας επαναστάτης της γαλλικής επανάστασης, να πούμε, θεωρούσε για πνευματικά κάποια πράγματα που, στ’ αλήθεια, δεν ήτανε πνευματικά. Αυτός ήθελε ν’ αποχτήσει τη λευτεριά, για να κάνει αυτά που νόμιζε πως είναι σωστά και δίκαια για τη ζωή των ανθρώπων σε τούτο τον κόσμο μοναχά, δηλαδή για την υλική ζωή τους, μη πιστεύοντας πως υπάρχει τίποτ’ άλλο για να το επιδιώξει ο άνθρωπος. Γι’ αυτό λέγω πως, για τις περισσότερες επαναστάσεις, οι αιτίες που τις κάνανε να ξεσπάσουνε σταθήκανε υλικές, και η ελευθερία που επιδιώξανε ήτανε προορισμένη να ικανοποιήσει μονάχα υλικές ανάγκες.
Η ελληνική όμως Επανάσταση είχε μεν για αιτία και τις υλικές στερήσεις και τη κακοπάθηση του κορμιού, όπως η κάθε επανάσταση, αλλά, απάνω απ’ αυτές τις αιτίες, είχε και κάποιες που είναι καθαρά πνευματικές. Και πνευματικό, κατά τη γνώμη μου, αληθινά πνευματικό, είναι ό,τι έχει σχέση με το πνευματικό μέρος του ανθρώπου, με τη ψυχή του, δηλαδή με τη θρησκεία.
Η σκλαβιά που έσπρωξε τους Έλληνες να ξεσηκωθούνε καταπάνω στο Τούρκο δεν ήτανε μονάχα η στέρηση και η κακοπάθηση του κορμιού, αλλά, απάνω απ’ όλα, το ότι ο τύραννος ήθελε να χαλάσει τη πίστη τους, μποδίζοντάς τους από τα θρησκευτικά χρέη τους, αλλαξοπιστίζοντάς τους και σφάζοντας ή κρεμάζοντάς τους, επειδή δεν αρνιόντανε τη πίστη τους για να γίνουνε μωχαμετάνοι. Για τούτο πίστη και πατρίδα είχανε γίνει ένα και το ίδιο πράγμα, και η λευτεριά που ποθούσανε δεν ήτανε μονάχα η λευτεριά που ποθούνε όλοι οι επαναστάτες, αλλά η λευτεριά να φυλάξουνε την αγιασμένη πίστη τους, που μ’ αυτήν ελπίζανε να σώσουνε τη ψυχή τους. Γιατί, γι’ αυτούς, κοντά στο κορμί, που έχει τόσες ανάγκες και που με τόσα βάσανα γίνεται η συντήρησή του, υπήρχε και η ψυχή, που είπε ο Χριστός πως αξίζει περισσότερο από το σώμα, όσο περισσότερο αξίζει το ρούχο απ’ αυτό.
Εκείνες οι άπλες ψυχές, που ζούσανε στα βουνά και στα ρημοτόπια, ήτανε διδαγμένες από τους πατεράδες τους στη πίστη του Χριστού, και γνωρίζανε, μ’ όλο που ήτανε αγράμματες, κάποια από τα λόγια του, όπως είναι τούτα: «Τί θα ωφελήσει άραγε τον άνθρωπο, αν κερδίσει τον κόσμον όλο, και ζημιωθεί τη ψυχή του;» Ή: «Τί θα δώσει άνθρωπος για πληρωμή της ψυχής του;» «Η ψυχή είναι πιο πολύτιμη από τη τροφή, όπως το κορμί από το φόρεμα!» κ.ά.
Για τούτο, κατά τα χρόνια της σκλαβιάς, χιλιάδες παλληκάρια σφαχτήκανε και κρεμαστήκανε και παλουκωθήκανε για τη πίστη τους, αψηφώντας τη νεότητά τους, και μη δίνοντας σημασία στο κορμί τους και σε τούτη τη πρόσκαιρη ζωή. Στράτευμα ολάκερο είναι οι άγιοι νεομάρτυρες, που δε θανατωθήκανε για τα υλικά αγαθά τούτης της ζωής, αλλά για τη πολύτιμη ψυχή τους, που γνωρίζανε πως δε θα πεθάνει μαζί με το κορμί, αλλά θα ζήσει αιώνια. Ακούγανε και πιστεύανε ατράνταχτα τα λόγια του Χριστού, που είπε: «Μη φοβηθείτε εκείνον που σκοτώνει το σώμα, και που δεν μπορεί να κάνει τίποτα παραπάνω. Αλλά να φοβηθείτε εκείνον που μπορεί να θανατώσει και το σώμα και τη ψυχή».
Η ελευθερία, που γι’ αυτή θυσιάζονταν, δεν ήτανε κάποια ακαθόριστη θεότητα, αλλά ήτανε ο ίδιος ο Χριστός, που γι’ αυτόν είπε ο απόστολος Παύλος: «Όπου το Πνεύμα του Κυρίου, εκεί είναι και η ελευθερία.» Κι αλλού λέγει: «Σταθείτε στερεά στην ελευθερία που σας χάρισε ο Χριστός, σταθείτε και μην πέσετε πάλι στο ζυγό της δουλείας. Γιατί για την ελευθερία σας κάλεσε. Αλλά την ελευθερία μην την παίρνετε μονάχα σαν αφορμή για τη σάρκα σας».
Για τούτο είναι αγιασμένη η ελληνική Επανάσταση, κι αγιασμένοι οι πολεμιστές της, όπως ήτανε αγιασμένοι όσοι πολεμήσανε μαζί με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, πριν από τρακόσα εξηνταοχτώ χρόνια, κατά το πάρσιμο της Πόλης, καταπάνω στον ίδιο οχτρό της πίστης τους.
Άκουσε με τι λόγια μιλούσε εκείνος ο αγιασμένος βασιλιάς στους στρατιώτες του, σαν να ‘λεγε κανένα τροπάρι: «Ελθών ουν, αδελφοί, ο δυσσεβής αυτός αμηράς και εχθρός της αγίας ημών πίστεως, ημάς απέκλεισε, και καθ’ εκάστην το αχανές αυτού στόμα χάσκων, πως εύρη καιρόν επιτήδειον ίνα καταπίη ημάς και την πόλιν ταύτην, ην ανήγειρεν ο τρισμακάριστος και μέγας βασιλεύς Κωνσταντίνος εκείνος, και τη πανάγνω τε και υπεράγνω δεσποίνη ημών Θεοτόκω και αειπαρθένω Μαρία αφιέρωσε και εχαρίσατο, του κυρίαν είναι και βοηθόν και σκέπην τη ημετέρα πατρίδι και καταφύγιον των χριστιανών, ελπίδα και χαράν πάντων των Ελλήνων, το καύχημα πάσι τοις ούσιν υπό την του ηλίου ανατολήν». Και στο τέλος είπε: «Ελπίζω Θεώ λυτρωθείημεν ημείς της ενεστώσης αυτού δικαίας απειλής, δεύτερον δε και ο στέφανος ο αδαμάντινος εν ουρανοίς εναπόκειται ημίν, και μνήμη αιώνιος και αξία εν τω κόσμω έσεται».
Στην επανάσταση του Είκοσι ένα, όπως και στην πολιορκία της Πόλης, μαζί με τους λαϊκούς πολεμούσανε πλήθος ραφοφορεμένοι, καλόγεροι, παπάδες και δεσποτάδες, και τραβούσανε μπροστά με το σταυρό στο χέρι, κι από πίσω τους χίμιζε κλαίγοντας ο λαός, κ’ έψελνε:
Για της πατρίδος την ελευθερία, για του Χριστού την πίστη την αγία, γι’ αυτά τα δύο πολεμώ, μ’ αυτά να ζήσω επιθυμώ, κι αν δεν τα αποκτήσω, τί μ’ ωφελεί να ζήσω;
Στη Πόλη κρεμάστηκε ο πατριάρχης Γρηγόριος, ανοίγοντας πρώτος το μαρτυρολόγιο της Επανάστασης. Ο Θανάσης Διάκος πολέμησε σαν νέος Λεωνίδας, και σουβλίστηκε για τη πίστη του. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Ησαΐας Σαλώνων, ο Ρωγών Ιωσήφ, ο Παπαφλέσσας, ο Θύμιος Βλαχάβας, κι άλλοι πολλοί, πολεμήσανε για την αγιασμένη πατρίδα τους.
Στη Τριπολιτσά κλειστήκανε στη φυλακή κατά την Επανάσταση οι δεσποτάδες του Μοριά, κ’ οι περισσότεροι πεθάνανε με αβάσταχτα μαρτύρια. Το ίδιο και στη Πόλη, φυλακωθήκανε και κρεμαστήκανε πολλοί δεσποτάδες.
Παρακάτω βάζω λίγα λόγια από το ημερολόγιο του αντιναύαρχου Γεωργίου Σαχτούρη:
«Παρασκευή, 25 Δεκεμβρίου. Εορτή των Γενεθλίων του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Αραγμένοι εις Ντάρδιζα με ήσυχον αέρα της τραμουντάνας, πλην με χιόνια. Αυτήν την ημέρα, διά το χαρμόσυνον της εορτής, το πρωί, υψώνοντας την σημαίαν μας, ερρίχθη και μία κανονιά, καθώς και όλα τα ελληνικά εδώ αραγμένα το αυτό έπραξαν.
Κυριακή, 15 Αυγούστου. Εορτή της Θεοτόκου. Εξημερώθημεν αραγμένοι. Υψώσαμεν τας σημαίας και ερρίξαμεν και από μίαν κανονιάν διά το χαρμόσυνον της ημέρας».
Ο ναύαρχος Κουντουριώτης έκανε τη προσευχή του, σαν τους παλιούς, να τον βοηθήσει η Παναγία στη ναυμαχία της «Έλλης», κι όπου αλλού τον καλούσε το χρέος του. Το ίδιο κάνανε και κάνουνε όλοι οι Έλληνες στο πόλεμο.
Κατά την καταστροφή της Μικράς Ασίας, πρώτοι οι άνθρωποι της θρησκείας πληρώσανε με τη ζωή τους το καινούργιο χαράτσι στον οχτρό της πίστης μας. Ο μητροπολίτης της Σμύρνης Χρυσόστομος κρεμάστηκε, ο δεσπότης των Κυδωνιών Γρηγόριος θάφτηκε ζωντανός, ο Μοσχονησίων Αμβρόσιος θανατώθηκε άσπλαχνα, κι όλοι οι παπάδες κ’ οι καλόγεροι περάσανε από το σπαθί.
Οι Γερμανοί κ’ οι Ιταλοί θανατώσανε κι αυτοί τους ρασοφορεμένους των χωριών, για να μην απομείνουν παραπίσω από τους άλλους θεομάχους.
Ναι! Πίστη και πατρίδα είναι για μας ένα πράγμα. Κι όπως πολεμά το ένα, πολεμά και τ’ άλλο, κι ας μην ξεγελιέται.
Η μάννα μας η πνευματική είναι η ορθόδοξη Εκκλησία μας, που ποτίστηκε με πολύ κι αγιασμένο αίμα. Κανένας λαός δεν έχυσε και δεν χύνει ως τα σήμερα το αίμα του για τη πίστη, όσο ο δικός μας. Η ορθόδοξη πίστη είναι ο θησαυρός ο κρυμμένος κι ο πολύτιμος μαργαρίτης που λέγει ο Χριστός.
Όποιον και να ρωτήσετε θα σας πει ότι δεν είμαι και πολύ καλός άνθρωπος
Όποιον και να ρωτήσετε θα σας πει ότι δεν είμαι και πολύ καλός άνθρωπος.
Δεν ξέρω τι σημαίνει αυτή η λέξη. Πάντα συμπαθούσα τους παλιανθρώπους,
τους παρανόμους, τα ρεμάλια. Δεν τα γουστάρω κείνα τα καλοξυρισμένα
αγοράκια με τη γραβάτα και την καλή δουλειά. Μ' αρέσουν οι απελπισμένοι
άνθρωποι , οι άνθρωποι με τα σπασμένα δόντια, τα σπασμένα μυαλά και τους
σπασμένους τρόπους. Αυτοί μ’ ενδιαφέρουν. Είναι γεμάτοι εκπλήξεις και
εκρήξεις.
Charles Bukowski
98% αρνητικά σχόλια... Η δημόσια διαβούλευση για την ηλεκτρονική Κάρτα του Πολίτη θα μας δείξει αν ακόμα έχουμε χούντα ή τελικά έχουμε και πάλι δημοκρατία...
σχόλιο ID-ont: Η κατάθεση σχολίων στη διαβούλευση για την "Κάρτα Πολίτη" των Κατρούγκαλου-Βαρουφάκη-Τσίπρα (http://www.opengov.gr/ypes/?p=2559) ξεπέρασε... τα σχόλια που κατατέθηκαν στη διαβούλευση της "Κάρτας του Πολίτη" των Ραγκούση-Παπανδρέου το 2010 (http://www.opengov.gr/ypes/?p=863).
Στην τωρινή διαβούλευση κατατέθηκαν 1.542 σχόλια ενώ στη διαβούλευση
του 2010 κατατέθηκαν 1.361 σχόλια. Και στις δύο διαβουλεύσεις τα σχόλια
στη συντριπτική τους πλεοψηφία ήταν αρνητικά. Όσον αφορά την τωρινή, στα
1.542 σχόλια, τα θετικά δεν είναι περισσότερα από 30! Άρα τα αρνητικά σχόλια είναι 98% των συνολικών σχολίων!
Εάν δείτε στους συγκεντρωτικούς πίνακες στατιστικών (http://www.opengov.gr/opengov/Totalstats.php) που δημοσιεύει το opengov.gr, σε 18 διαβουλεύσεις του Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια διαφορά άνω των 5.000! σχολίων μεταξύ "Συνολικών Σχολίων" και "Εγκεκριμένων Σχολίων".
Τι σημαίνει αυτό άραγε; Πρόκειται για κομμένα σχόλια! Εάν ναι, γιατί;
είναι όλα υβριστικά ή κόπηκαν για άλλους λόγους;;; Σε όλα τα άλλα τα
Υπουργεία η διαφορά αυτή ανέρχεται σε μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες το
πολύ! (με εξαίρεση το Υπουργείο Οικονομικών που η διαφορά ανέρχεται σε
1.500). Αναλυτικά στοιχεία εδώ: http://www.opengov.gr/opengov/Totalstats.php
Θέλουμε
επίσης να επισημάνουμε ότι η διαβούλευση Ραγκούση διήρκεσε 22 ημέρες,
ενώ είχε προηγηθεί ευρεία δημοσιότητα στο θέμα για μήνες, πριν την
κατάθεση του σχεδίου νόμου, ενώ η διαβούλευση Κατρούγκαλου διήρκεσε μόνο
6 ημέρες χωρίς να δοθεί ιδιαίτερη δημοσιότητα! Το γεγονός μάλιστα ότι
το σχέδιο νόμου ήταν σε διαβούλευση δεν αναδείχθηκε επαρκώς.
Η
εναντίωση στην Κάρτα του Πολίτη των Ραγκούση-Παπανδρέου δεν εκφράστηκε
μόνο στη διαβούλευση του 2010. Στη συνέχεια συγκεντρώθηκαν υπογραφές
εναντίον της Κάρτας του Πολίτη, οι οποίες σήμερα ανέρχονται περίπου στις
100.000 (ΕΔΩ). Επίσης έγιναν πλήθος ομιλιών, ημερίδων και εκδηλώσεων διαμαρτυρίας.
Φρονούμε,
πως η τωρινή διακυβέρνηση του κου Τσίπρα, το μόνο που δεν θα ήθελε να
δει, είναι η αναβίωση αυτών των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας των τελευταίων
ετών. Η θέρμη υπάρχει και αυτό έγινε σαφές από την τωρινή διαβούλευση.
Οι εποχές που διανύουμε είναι δύσκολες και μόνο με ενότητα δυνάμεων θα
μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες. Δεν χρειάζεται η
καλλιέργεια αντιθέσεων, η όξυνση των πνευμάτων. Η απλούστερη λύση είναι η απόσυρση του σχετικού άρθρου από το σχέδιο νόμου.
Αναμένουμε
την κίνηση καλής θέλησης από τον κο Κατρούγκαλο με την απόσυρση του
σχετικού με την Κάρτα του Πολίτη άρθρου. Αλλιώς όλοι όσοι εναντιώνονται
στην Κάρτα του Πολίτη θα το θυμούνται αυτό μπροστά στην κάλπη και αυτό
αφορά τόσο τον κο Τσίπρα όσο και τις συνεργαζόμενες με αυτόν πολιτικές
δυνάμεις...
Το ελληνικό έθνος δεν είναι πρόσφατη κατασκευή
Τά στερεότυπα καί οἱ ἰδεοληψίες τῆς «προοδευτικῆς» διανόησης
«Θά ᾽ρθει πρῶτα ἕνα ψευτορωµέϊκο˙νά µήν τό πιστέψεις. Θά φύγει πίσω». Κοσµᾶς Αἰτωλός
Μία ὀλιγάριθµη ἀλλά πανταχοῦ παροῦσα ὁµάδα πανεπιστηµιακῶν, δηµοσιογράφων, διανοουµένων καί πολιτευτῶν ἐπιχειρεῖ τά τελευταῖα χρόνια µέ συστηµατικό καί ἐπίµονο τρόπο νά ἐπηρεάσει τήν κοινή γνώµη καί ἰδιαίτερα τήν νεολαία καί νά µεταβάλει τήν ἱστορική συνείδηση καί τούς πολιτικούς προσανατολισµούς τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ. Προωθεῖ καινοφανεῖς ἀπόψεις γιά γεγονότα µείζονος σηµασίας, ὅπως ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση, ἀλλά καί ὑποστηρίζει συγκεκριµένες θέσεις γιά τίς σύγχρονες ἑλληνοτουρκικές σχέσεις, τό Κυπριακό, τήν ἐνταξιακή πορεία τῆς Τουρκίας πρός τήν Εὐρωπαϊκή ῞Ενωση, τήν ὑποτιθέµενη ὕπαρξη µειονοτήτων στό ἐσωτερικό τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, τήν ἀπόδοση ρατσιστικῶν καί σωβινιστικῶν χαρακτηριστικῶν στόν ἑλληνικό λαό, τήν σχέση µας µέ τήν Ὀρθοδοξία καί πολλά ἄλλα. Ἡ ἀπήχηση αὐτῶν τῶν ἀντιλήψεων στήν ἑλληνική κοινωνία εἶναι ἐλάχιστη, ἀφοῦ ὅλες οἱ ἔγκυρες µετρήσεις τῆς κοινῆς γνώµης δείχνουν µία συντριπτική κυριαρχία τοῦ πατριωτικοῦ αἰσθήµατος καί τῶν παραδοσιακῶν ἀξιῶν σέ ὅλες τίς ἡλικίες καί τίς κοινωνικές ὁµάδες. Παρά ταῦτα, ἡ προσπάθεια χονδροειδοῦς ἀναθεώρησης τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας, µαζί µέ τήν προώθηση «ἐναλλακτικῶν» ἀπόψεων στά ἐθνικά µας θέµατα, ἔχουν προκαλέσει κατά καιρούς µεγάλες ἀντιδράσεις καί τήν ὀργή τῆς κοινῆς γνώµης. []
Κεντρικό στοιχεῖο αὐτῆς ὅλης τῆς πολιτικῆς «φιλοσοφίας» εἶναι ἡ ἐπίθεση στήν ἔννοια τῆς Πατρίδας καί στό πατριωτικό συναίσθηµα. ῎Εχουν καταβληθεῖ ἀπό τούς κύκλους αὐτούς ἐπίµονες προσπάθειες νά ταυτισθεῖ ὁ Πατριωτισµός µέ τόν ἐθνικισµό, τόν σωβινισµό, τόν ρατσισµό, τήν µισαλλοδοξία. Κάθε αὐτονόητη, ἀκόµη καί ἡ µετριοπαθέστερη, ἄποψη γιά τήν ὑπεράσπιση τῆς ἐθνικῆς µας κυριαρχίας καί τήν ἀντιµετώπιση ξένης ἐπιβουλῆς συκοφαντεῖται ὡς «ἐθνικιστική ὑστερία» καί ἀντιπροτείνεται ὁ «διάλογος» γιά τά κυριαρχικά µας δικαιώµατα, ὁ κατευνασµός κ.λπ. Λογική ἀπόληξη παρόµοιων ἀντιλήψεων, βεβαίως, εἶναι ἡ διαµόρφωση ἑνός κλίµατος αὐτοενοχοποίησης καί παθητικῆς ἀποδοχῆς τῶν ἀµφισβητήσεων τῆς ἐθνικῆς µας ὑπόστασης. Καί ἡ ἀποδυνάµωση τοῦ πνεύµατος ἀντίστασης στίς ἀπειλές πού πάντοτε ὑπῆρχαν καί πάντοτε θά ὑπάρχουν, στόν ταραγµένο κόσµο πού πορευόµαστε ὡς ἔθνος ἐπί χιλιάδες χρόνια.
῎Αλλοθι καί ἀφορµή τῆς ἐπίθεσης ὁρισµένων προσώπων καί ὁµάδων ἐναντίον τοῦ πατριωτικοῦ αἰσθήµατος, τῆς ἔννοιας τοῦ ῎Εθνους καί ὅλων τῶν ἐθνικῶν συµβόλων, εἶναι ἀσφαλῶς ἡ κατάχρησή τους ἀπό τήν δικτατορία τῶν συνταγµαταρχῶν (1967-1974). Οἱ συνταγµατάρχες κατασκεύασαν ἕνα κάπηλο ἰδεολογικό προσωπεῖο χρησιµοποιώντας τά ἱερά καί τά ὅσια τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας, ὅπως τό Εἰκοσιένα, τό Σαράντα, τό τρίπτυχο Πατρίς-Θρησκεία-Οἰκογένεια κ.λπ.
῎Ετσι, µόλις κατέρρευσε τό δικτατορικό καθεστώς, τό 1974, ἡ κατάχρηση αὐτή τῶν ἐθνικῶν συµβόλων ἀπό τήν δικτατορία ἔδωσε τό «δικαίωµα» σέ κάποιους κύκλους νά ἐπιτεθοῦν ὄχι µόνον ἐναντίον τοῦ στρατοκρατικοῦ αὐταρχισµοῦ, ἀλλά καί τῶν συµβόλων πού αὐτός καταχράστηκε.
∆ιάφοροι πανεπιστηµιακοί, δηµοσιογραφοῦντες ἱστορικοί κ.λπ., [ ] ἀντέγραψαν καί εἰσήγαγαν ἀτελῶς κάποιες ἄσχετες πρός τά ἑλληνικά δεδοµένα θεωρητικές κατασκευές ἀπό τήν Εὐρώπη καί τίς ΗΠΑ ἤ ξεσήκωσαν κάποιες πολιτικῶς ὀρθές ἰδέες τῆς µόδας ἀπό πολιτικά περιοδικά τῆς Νέας Ὑόρκης ἤ τοῦ ῎Αµστερνταµ καί τίς ὕψωσαν ὡς λάβαρο πανεπιστηµιακῆς σταδιοδροµίας καί ἐπιστηµονικῆς ἀνέλιξης. Καί βρῆκαν στόν κλειστό τους χῶρο εὐνοϊκή ἀνταπόκριση, διότι στήν πανεπιστηµιακή µας κοινότητα ἡ ἄκριτη εἰσαγωγή θεωριῶν (ὅπως καί καταναλωτικῶν προϊόντων) ἀπό τό ἐξωτερικό, πού ὑποκαθιστᾶ τήν κοπιαστική παραγωγή τους, ἔχει δυστυχῶς µακρά παράδοση.
Μέ αὐτόν τόν τρόπο, παραδείγµατος χάριν, ἡ θεωρία τῆς ἐθνογένεσης τῶν καθηγητῶν Γκέλνερ καί Χομπσμπάουμ, πού ἀφορᾶ τά ἀνεπτυγµένα βιοµηχανικά ἔθνη τῆς ∆ύσης, ἐφαρµόσθηκε µέ ἀπίστευτη ἐπιστηµονική ἐπιπολαιότητα ἀπό κάποιους πανεπιστηµιακούς τῆς µή βιοµηχανικῶς ἀνεπτυγµένης χώρας µας. Σύσσωµη ἡ «προοδευτική», ἀνανεωτική, ἐκσυγχρονιστική κ.λπ. ἐπιστηµονική κοινότητα υἱοθέτησε τήν ἐξωπραγµατική γιά τά ἑλληνικά δεδοµένα αὐτήν θεωρία. Γιά νά δοῦµε καλύτερα πῶς λειτουργεῖ τό στερεότυπο, ἀξίζει τόν κόπο νά σταθοῦµε λίγο σ’ αὐτό τό σηµεῖο.
Τό συµπέρασµα πού συνήγαγε ἡ «προοδευτική» µας διανόηση ἀπό τήν ἐφαρµογή αὐτῆς τῆς θεωρίας, πού θά ἐξετάσουµε ἀµέσως παρακάτω ἀναλυτικά, ἦταν ὅτι δέν ὑφίσταται συνέχεια τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους, ὅτι τό σύγχρονο ἑλληνικό ἔθνος εἶναι µία κατασκευή τῆς «νεωτερικότητας», ὅτι ἡ σηµερινή ἑλληνική συνείδηση εἶναι τεχνητό καί βεβιασµένο «ἰδεολόγηµα» κ.λπ. Φυσικά, δέν ἔκαναν τόν κόπο, οἱ «προοδευτικοί» µας διανοούµενοι, νά µελετήσουν τίς πηγές, νά διαπιστώσουν πρωτογενῶς πῶς σκεπτόταν καί πῶς αὐτοπροσδιοριζόταν ὁ ῞Ελληνας τῆς Τουρκοκρατίας, γιατί ἔγινε ἡ µεγάλη Ἐπανάσταση τοῦ 1821, ποιά ἦταν ἡ πολιτιστική ἔκφραση τοῦ ὑπόδουλου Ἑλληνισµοῦ –καί, ὁπωσδήποτε, τό κυρίαρχο κατά τόν Σολωµό, ἀλλά καί πολλούς ἄλλους– κριτήριο τῆς γλώσσας: τί γλῶσσα ὁµιλοῦσε ὁ Ἑλληνισµός στούς αἰῶνες τῆς µακρᾶς Ἱστορίας του; Διακόπηκε ποτέ ἡ ὁµιλία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας στούς µακρούς αἰῶνες τοῦ Βυζαντίου καί τῆς Τουρκοκρατίας στίς ἑλληνικές χῶρες; ποιά ἦταν ἡ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας; Ποιά ἦταν ἡ γλῶσσα τῶν διανοουµένων; Ποιά ἦταν ἡ γλῶσσα τῆς ἀλληλογραφίας µεταξύ τῶν ὁπλαρχηγῶν καί προεστῶν τῆς Τουρκοκρατίας; Σέ ποιά γλῶσσα ἔγραψαν τά κείµενά τους οἱ Φαναριῶτες; Τί γλῶσσα µιλοῦσε το 1600 και το 1700 ὁ ἁπλός λαός; Σέ ποιά γλῶσσα τραγουδοῦσε ὁ ἁπλός λαός τά δηµοτικά τραγούδια του; Τί προέλευση ἔχουν τά ἤθη καί τά ἔθιµα τοῦ λαοῦ αὐτῆς τῆς χώρας; Ποιά ἦταν ἡ ἱστορική συνείδηση, τά κοινά σηµεῖα ἀναφορᾶς, τό πλαίσιο αὐτοπροσδιορισµοῦ αὐτοῦ τοῦ λαοῦ; [ ]
Ἀλλά ἄς δοῦµε ἄν τά συµπεράσµατα τῶν προοδευτικῶν µας διανοουµένων συνάδουν καί πρός τούς ἴδιους τούς θεωρητικούς τούς ὁποίους ἐπικαλοῦνται. Ὁ Έρνεστ Γκέλνερ εἶχε πολλούς λόγους νά ἀσχοληθεῖ µέ τόν ἐθνικισµό: εἶχε γεννηθεῖ τό 1925 στήν Πράγα, ἀναπτύχθηκε πνευµατικά ἀνάµεσα στήν τσέχικη καί τήν γερµανική κουλτούρα καί ὡς Ἑβραῖος διώχθηκε ἀπό τούς ναζί. Ἡ τραυµατική του ἐµπειρία ἀπό τόν ἐθνικοσοσιαλισµό ἦταν τό ψυχολογικό ὑπόστρωµα καί τό ἀρχικό κίνητρο πού τόν ὤθησε νά ἀσχοληθεῖ σέ πολλές µελέτες του µέ τό ἐθνικιστικό φαινόµενο. Ὁ ἄλλος ἐκφραστής τῆς θεωρίας τῆς ἐθνογένεσης, ὁ Έρικ Χομπσμπάουμ, ἐπίσης Ἑβραῖος διωκόµενος ἀπό τούς ναζί, στρατευµένος κοµµουνιστής, συνέβαλε καί αὐτός στήν ἀνάλυση τοῦ ἐθνικιστικοῦ φαινοµένου. Οἱ δύο αὐτοί σπουδαῖοι ἱστορικοί ἀσχολήθηκαν µέ ἕνα πολύ συγκεκριµένο ἐρώτηµα: πῶς ἡ ἀρχικά πολυδιασπασµένη, φεουδαλική Εὐρώπη, κατέληξε νά παραγάγει ἐθνικά κράτη καί ἐθνικιστικές ἀντιλήψεις πού ὁδήγησαν στόν ναζισµό.
Πράγµατι, οἱ δύο αὐτοί ἱστορικοί ἔχουν δίκιο στά συµπεράσµατά τους γιά τήν δηµιουργία τῶν σύγχρονων ἐθνῶν στόν χῶρο τῆς ∆υτικῆς Εὐρώπης. ῞Οταν διαλύθηκε τό ∆υτικό Ρωµαϊκό Κράτος, τό 476 µ.Χ., µία πανσπερµία φυλῶν χωρίς παρελθόν καί χωρίς ἱστορική καί ἐθνική συνείδηση κατέκλυσε τόν χῶρο τῆς σηµερινῆς ∆υτικῆς καί Κεντρικῆς Εὐρώπης. Βαθµιαῖα, σχηµατίσθηκε στά ἐρείπια τοῦ ρωµαϊκοῦ κράτους τό φεουδαλικό σύστηµα, στά πλαίσια τοῦ ὁποίου τοπικοί φεουδάρχες κυβερνοῦσαν µικρά ἤ µεγάλα φέουδα, σέ καθεστώς πρωτόγονης ἀγροτικῆς οἰκονοµίας καί ἀνυπαρξίας ὀργανωµένων κρατικῶν δοµῶν. Σταδιακά, κατά τήν Ἀναγέννηση, ἐµφανίσθηκαν οἱ πρῶτοι πυρῆνες κρατῶν, πού ἔπασχαν ὅµως ἀπό ἐθνολογική καί πολιτισµική ὁµοιογένεια. Ἡ Ἀναγέννηση, ὁ ∆ιαφωτισµός, ἡ Βιοµηχανική Ἐπανάσταση, ἡ ἰσχυροποίηση τῆς Ἀστικῆς Τάξης, ἡ δηµιουργία ὀργανωµένων κρατικῶν µηχανισµῶν ὁδήγησαν τελικῶς στήν διαµόρφωση ἰσχυρῶν κρατῶν.
Οἱ Γκέλνερ-Χομπσμπάουμ ἔχουν δίκιο στό ἑξῆς: ὅσο πιό ἀνοµοιογενές ἐθνοφυλετικά ἦταν ἕνα εὐρωπαϊκό κράτος, τόσο πιό ἰσχυρές ἦταν οἱ προσπάθειες ὁµογενοποίησής του. Τέτοιες προσπάθειες ἦταν δυνατόν νά ὁδηγήσουν –καί στήν περίπτωση τῆς Γερµανίας ὁδήγησαν– στήν ἐµφάνιση τοῦ παραληρηµατικοῦ σωβινισµοῦ. Τοῦ ὁποίου κύρια θύµατα ὑπῆρξαν ὡς ἀποδιοποµπαῖοι τράγοι οἱ Ἑβραῖοι, ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι ἀποτελοῦσαν «παραφωνία» στούς κόλπους ἑνός κράτους πού ἐπεδίωκε µέ µανία τήν πλήρη ὁµογενοποίησή του.
Τί σχέση ἔχουν ὅλα αὐτά µέ τήν ἑλληνική ἱστορία καί πραγµατικότητα; Ἀπολύτως καµία. ῞Οταν τό ∆υτικό Ρωµαϊκό Κράτος διαλύθηκε τό 476, τό Ἀνατολικό Ρωµαϊκό Κράτος ὄχι µόνον ἐπεβίωσε µέ ἐπιτυχία, ἀλλά ἐξελίχθηκε σέ παγκόσµια ὑπερδύναµη τοῦ Μεσαίωνα. Ἐνῷ ἡ Δυτική Εὐρώπη βίωνε τό χιλιόχρονο δρᾶµα της, σέ κατάσταση τραγικῆς ὑπανάπτυξης καί πνευµατικοῦ σκότους, τό Βυζάντιο (Ρωµανία γιά τούς συγχρόνους του) βίωνε µία ἐποχή ἀκµῆς, ἦταν ὀργανωµένο κράτος µέ δηµόσια διοίκηση, ἐκπαιδευτικό σύστηµα, κοινωνική πρόνοια, ἐξαγωγικό ἐµπόριο καί, κυρίως, παγκόσµια πολιτιστική ἀκτινοβολία. ῞Οταν, ἀντιθέτως, ἡ ∆ύση εἰσῆλθε σέ ἐποχή σταδιακῆς ἀνάπτυξης, ὁ βυζαντινός κόσµος ὅδευε πρός τό τέλος του, κι ὅταν ἡ ∆υτική Εὐρώπη συγκλονιζόταν ἀπό τήν Ἀναγέννηση, τόν ∆ιαφωτισµό καί τήν Βιοµηχανική Ἐπανάσταση, ὁ Ἑλληνισµός βίωνε τόν δικό του, τραγικό Μεσαίωνα τοῦ σκότους καί τῆς δουλείας.
Ἡ διαδικασία τῆς ἐθνογένεσης, λοιπόν, ὅπως τήν περιγράφουν οἱ Γκέλνερ καί Χομπσμπάουμ, ἀφορᾶ ἕναν κόσµο πού πέρασε ἀπό τίς φάσεις τοῦ φεουδαλικοῦ Μεσαίωνα, τῆς Ἀναγέννησης, τοῦ ∆ιαφωτισµοῦ καί τῆς Βιοµηχανικῆς Ἐπανάστασης, διαδικασίες πού ἀπουσιάζουν παντελῶς ἀπό τήν ἑλληνική ‘Ιστορία λόγῳ τῆς Τουρκοκρατίας. Πῶς, λοιπόν, ἐφαρµόζεται µέ τόση ἐπιπολαιότητα στήν ἑλληνική ‘Ιστορία;
Ὁ Ἑλληνισµός, µετά τήν ἀπορρόφηση τοῦ ἑλληνιστικοῦ κόσµου ἀπό τούς Ρωµαίους, συνέχισε νά κυριαρχεῖ πολιτιστικά στά πλαίσια τῆς Ρωµαϊκῆς Κοσµοκρατορίας (ὁ µεγαλύτερος ἱστορικός τοῦ Εἰκοστοῦ Αἰῶνα, ὁ ‘Άρνολντ Τόινμπι θεωρεῖ τήν Ρώµη µία ἁπλῆ παραλλαγή καί ἔκφανση τοῦ ἑλληνικοῦ κόσµου). Ὁ ἐκχριστιανισµός τοῦ ρωµαϊκοῦ κράτους δηµιούργησε, µέσα ἀπό πολλές περιπέτειες, µία νέα πολιτιστική σύνθεση, τόν ἑλληνορθόδοξο βυζαντινό κόσµο. Ἡ συνείδηση τοῦ ῞Ελληνα ὀρθόδοξου, ὑπηκόου τοῦ ρωµαϊκοῦ κράτους, ὁδήγησε στήν ἔννοια τοῦ Ρωµηοῦ: εἶναι ἕνα νέο στάδιο τῆς ἑλληνικῆς ἰδιοπροσωπίας, πού ἀσφαλῶς ὑπέστη διαδοχικές µεταλλαγές καί πέρασε ἀπό πολλές φάσεις στίς χιλιετίες τῆς Ἱστορίας του. Οἱ ἐν συνεχείᾳ φυλετικές ἀναµείξεις τοῦ Ἑλληνισµοῦ (κυρίως µέ Σλαύους, Φράγκους καί Ἀλβανούς) κατά τόν Μεσαίωνα, ὄχι µόνον δέν διέσπασαν τήν ἑλληνική συνείδηση καί πολιτιστική ἔκφραση, ἀλλά τήν ἐνδυνάµωσαν µέ νέα δυναµική.
Οἱ µεταναστευτικές εἰσροές ὁδηγοῦσαν σέ ἀφοµοίωση τῶν µεταναστῶν («τούς Σλαύους γραικώσας», γράφει γιά τόν πατέρα του Βασίλειο Α΄ ὁ Λέων ὁ Σοφός στά Βασιλικά του, ἐνῷ ὅλοι γνωρίζουµε τήν πρωτοποριακή δράση τῶν Ἀρβανιτῶν καί τῶν λατινογενῶν Βλάχων στήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση καί σέ ὅλους τούς ἐθνικούς ἀγῶνες). Χρειάζεται ἰδιαίτερη ἐµµονή σέ µία βιολογική φυλετική ἀντίληψη τῆς Ἱστορίας, γιά νά µήν ἀντιλαµβάνεται κανείς τήν ἀφοµοιωτική λειτουργία τῶν πολιτισµῶν. [ ]
Οἱ βαθύτερες ρίζες τῆς σύγχρονης ἑλληνικῆς ἐθνικῆς συνείδησης φθάνουν πίσω ὥς τήν ὁµηρική ἐποχή, καί διήνυσαν χιλιετίες πρίν φθάσουµε στήν Τουρκοκρατία καί στήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση. ῞Οποιος δέν ἔχει µελετήσει σέ βάθος τά ὁµηρικά ἔπη, τόν Ἐπιτάφιο τοῦ Περικλέους, τίς δηµηγορίες τοῦ Ἰσοκράτους, ὅποιος δέν ἔχει διαβάσει προσεκτικά τήν Ἱστορία τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καί τῶν ∆ιαδόχων τοῦ Gustav Droysen, ὅποιος δέν γνωρίζει τί γράφει ὁ Λέων ὁ Σοφός στά Βασιλικά του γιά τόν ἐξελληνισµό τῶν Σλαύων, κι ὅποιος δέν ἐµβάθυνε στοιχειωδῶς στήν ὑστεροβυζαντινή ποίηση ὅπως καί στό ἔργο τῆς Ἑλένης Γλύκατζη-Ἀρβελέρ γιά τήν Πολιτική Ἰδεολογία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, ἄν κάποιος δέν διάβασε µεταβυζαντινή λογοτεχνία, ἀκριτικά ἔπη καί κλέφτικα τραγούδια, ἀλλά καί Νεοελληνικό ∆ιαφωτισµό, καί δέν µελέτησε ἐµβριθῶς τίς ἑλληνικές κοινότητες τῆς Τουρκοκρατίας, σίγουρα δέν µπορεῖ νά συλλάβει τήν πολυκύµαντη καί θυελλώδη διαδροµή τῆς ἑλληνικῆς ἐθνικῆς συνείδησης.
Ὁ σοφός Γκέλνερ τό ξέρει καλύτερα ἀπό τούς ἐν Ἑλλάδι ἀντιγραφεῖς του: «Ἡ πρώτη ἐθνικιστική ἐξέγερση ἔλαβε χώρα λίγα χρόνια µετά τό Συνέδριο τῆς Βιέννης καί ἦταν ἡ ἑλληνική», γράφει στό ἔργο του Ἐθνικισµός: πολιτισµός, πίστη καί ἐξουσία [σέ ἑλληνική µετάφραση ἀπό τίς ἐκδόσεις Ἀλεξάνδρεια, Ἀθήνα 2002, σ. 69-70]. Καί συνεχίζει: «Θά ἦταν ἄσκοπο νά ἀρνηθοῦµε ὅτι ὁρισµένα γνωρίσµατά της συνιστοῦν κάποιο πρόβληµα γιά τήν θεωρία µας, ἡ ὁποία συνδέει τόν ἐθνικισµό µέ τόν βιοµηχανισµό. Τό Ναύπλιο (πρώτη πρωτεύουσα τῆς Ἀνεξάρτητης Ἑλλάδας) καί ἡ Ἀθήνα τοῦ πρώιµου 19ου αἰῶνα παρουσίαζαν ἐλάχιστη ὁµοιότητα µέ τό Μάντσεστερ τοῦ ῎Ενγκελς, ἐνῷ ὁ Μοριᾶς δέν ἔµοιαζε µέ τά λαγκάδια τοῦ Λάνκασαϊαρ… εἶναι εὔλογη ἡ ὑποψία ὅτι ἀρχικά τό ἑλληνικό ἐθνικό κίνηµα δέν ἀποσκοποῦσε σ’ ἕνα ὁµοιογενές νεωτερικό ἐθνικό κράτος, ἀλλά µᾶλλον… νά ἀντικαταστήσει τήν Ὀθωµανική Αὐτοκρατορία µ’ ἕνα νέο Βυζάντιο». ∆ιαυγέστατη ἀνάλυση. Καί διαπιστώνει ὁ ἐπιστηµονικά ἔντιµος Γκέλνερ: «Σέ γενικές γραµµές, ὄχι µόνο ὁ ἑλληνικός, ἀλλά ὅλοι οἱ βαλκανικοί ἐθνικισµοί φαίνεται νά συνιστοῦν µεῖζον πρόβληµα γι’ αὐτήν τήν θεωρία, ἄν λάβουµε ὑπ’ ὄψιν τήν καθυστέρηση τῶν Βαλκανίων σύµφωνα µέ τά κριτήρια τοῦ βιοµηχανισµοῦ καί τῆς νεωτερικότητας».
Οἱ διάφοροι καθηγητές τῶν ἑλληνικῶν πανεπιστηµίων, πού βιάστηκαν ἀπρόσεκτα νά ἐφαρµόσουν τήν θεωρία τῆς ἐθνογένεσης στήν ἑλληνική περίπτωση, ὑποβάλλοντάς µας τήν ἰδέα ὅτι τό ἑλληνικό ἔθνος εἶναι µία τεχνητή κατασκευή τῆς Νεωτερικότητας, ἀσφαλῶς δέν πρόσεξαν τί γράφει ὁ ἴδιος ὁ Γκέλνερ στήν σελίδα 144-45 τοῦ ἐν λόγῳ βιβλίου του (πού σύµφωνα µέ αὐτά πού ἔγραψε στόν πρόλογο ὁ γυιός –ἐπίσης καθηγητής– τοῦ συγγραφέα: «…εἶναι ἡ τελευταία του λέξη στό θέµα τοῦ ἐθνικισµοῦ. Ἀντιπροσωπεύει ἐπίσης τήν πιό ὥριµη ἀνάλυσή του…»).
Γράφει λοιπόν στό τέλος τοῦ βιβλίου του ὁ Γκέλνερ: «Ἡ δική µου ἄποψη εἶναι ὅτι κάποια ἔθνη διαθέτουν αὐθεντικούς ἀρχαίους ὀµφαλούς, ἄλλα ἔχουν ὀµφαλούς πού ἐπινοήθηκαν γιά χάρη τους ἀπό τήν ἴδια τήν ἐθνικιστική τους προπαγάνδα καί ἄλλα δέν ἔχουν καθόλου ὀµφαλό. Πιστεύω ἀκόµη ὅτι ἡ µεσαία κατηγορία εἶναι µέχρι στιγµῆς ἡ µεγαλύτερη, ἀλλά εἶµαι ἀνοιχτός στίς διορθώσεις πού θά ὑποδείκνυε µία ἱστορική ἔρευνα. Σέ κάθε περίπτωση, νά πῶς πρέπει νά διατυπωθεῖ τό ὅλο ζήτηµα».[]
Νά πῶς λειτουργεῖ ἡ πανεπιστηµιακή κοινότητα στήν Ἑλλάδα
Οἱ αὐτόκλητοι εἰσαγωγεῖς παρόµοιων ξένων θεωριῶν, προσαρµοσµένων καταλλήλως ὥστε νά ἐφαρµοσθοῦν στήν ἑλληνική ‘Ιστορία κατά τό δοκοῦν, προσπαθοῦν νά ἐµφανίσουν τήν ἄποψη ὅτι τό Ἑλληνικό ῎Εθνος εἶναι ἕνα τεχνητό κατασκεύασµα ἐθνικιστῶν ἱστορικῶν καί ἀκροδεξιῶν προπαγανδιστῶν. ῞Οτι στήν οὐσία οἱ κάτοικοι αὐτῆς τῆς χώρας, µία πανσπερµία Ἀλβανῶν, Σλαύων, Βλάχων, Σαρακατσάνων καί ἄλλων ἀπροσδιορίστου προελεύσεως µετοίκων, ἀποφάσισαν µία ὡραία πρωία νά ἐπαναστατήσουν ἔτσι χωρίς λόγο, µᾶλλον λόγῳ ἀναρχικοῦ χαρακτῆρος, διάθεσης γιά πλιάτσικο καί ἐξ αἰτίας ἐθνικιστικῶν προκαταλήψεων ἐναντίον τῶν Τούρκων. Ἡ Ὀθωµανική Αὐτοκρατορία ἦταν, φαίνεται, ἕνα πολυεθνικό πολυπολιτισµικό κράτος, ὅπου διαβιοῦσαν ἁρµονικά διάφορες ἐθνότητες χωρίς πολλά προβλήµατα. Ἰδεολογικό ἐπίχρισµα σ’ αὐτήν τήν ἐκδήλωση ἀναρχίας ἔδωσε ὁ ἀπόηχος τῆς Γαλλικῆς Ἐπανάστασης καί ἡ ἐπίδρασή της σέ κάποιους διανοουµένους, πού ἀποφάσισαν νά ἐπιβάλουν στανικά τήν δηµιουργία ἐλεύθερου κράτους στούς εὐχαριστηµένους ραγιάδες.
Μπορεῖ αὐτά νά ἠχοῦν εἰρωνικά, ἀλλά δέν εἶναι. Εἶναι ἁπλῶς αὐτά πού πολύ σοβαρά δηµοσιεύουν οἱ «προοδευτικοί» µας διανοούµενοι στόν ἑλληνικό Τύπο καί σέ ἑλληνικά «ἐπιστηµονικά» κείµενα. ῎Ας δοῦµε µερικά παραδείγµατα.
Κυριακή 24 Μαρτίου 2002
(Παραµονή τῆς ἐθνικῆς ἑορτῆς)
Ὁ κ. Πέτρος Πιζάνιας, τακτικός καθηγητής τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας στό Ἰόνιο Πανεπιστήµιο, δηµοσιεύει ἐκτενέστατο ἄρθρο στήν ἐφηµερίδα Καθηµερινή, µέ τίτλο, «Ἀπό τούς Γαζῆδες ὥς τήν ὀθωµανική ὁλοκλήρωση» (σ. 5). Ἀφοῦ χαρακτηρίζει «ἀτελέστατη κοσµοκρατορία» (!) τόν ἑλληνιστικό κόσµο πού δηµιούργησε ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος, ἔρχεται στόν 13ο αἰῶνα, ὅταν ἐµφανίσθηκαν οἱ «Γαζῆδες ἱππότες τῆς ἡµισελήνου», ὅπως ἐπί λέξει ἀποκαλεῖ τούς πρώτους Τούρκους ἐπιδροµεῖς. Προφανῶς ὁ κ. Πιζάνιας χρησιµοποιεῖ τόν ὅρο «ἱππότες» γιά νά ἀποδώσει ἱπποτικά χαρακτηριστικά στούς µογγολικῆς προελεύσεως Τουρκοµάνους ἐπιδροµεῖς. Πρέπει ἐδῶ νά ὑπενθυµίσουµε στόν κ. Πιζάνια ὅτι ὁ ὅρος «ἱππότης» ἔχει συγκεκριµένα κοινωνιολογικά καί ἱστορικά χαρακτηριστικά: ἱππότης (ἄς διαβάσει τό κλασσικό ἔργο τοῦ Μ. Μπλοχ Ἡ Φεουδαλική Κοινωνία, ἔχει µεταφραστεῖ καί στά ἑλληνικά) εἶναι ὁ ἀνήκων στήν κληρονοµική φεουδαλική ἀριστοκρατία τῶν Εὐρωπαίων γαιοκτηµόνων τοῦ Μεσαίωνα, συνδέεται µέ τήν µακραίωνη κατοχή γαιῶν καί τήν κυριαρχία ἐπί τῶν αὐτοχθόνων πληθυσµῶν καί εἶναι µία κοινωνική κατηγορία ἰδιότυπη, πού ἀναπτύχθηκε ἀποκλειστικά ἐπί δυτικοευρωπαϊκοῦ ἐδάφους τούς Μέσους Αἰῶνες. Ἀναλογίες, ἀλλά ὄχι ταύτιση, ὑπάρχει µέ τούς Ἰάπωνες Σαµουράι, ἐπίσης γαιοκτήµονες µέ αὐτονοµία ἔναντι τῆς κεντρικῆς ἐξουσίας. Τί σχέση ἔχουν ὅλ’ αὐτά µέ τούς νοµάδες ἐκτροφεῖς ἀλόγων καί αἰγοπροβάτων, κοιµώµενους σέ σκηνές καί τρώγοντες ἀποξηραµένο κρέας καµήλας περιφερόµενους Τουρκοµάνους τοῦ 13ου αἰῶνα;
Ἀλλά ὑπάρχει καί συνέχεια: Οἱ ἐπιδροµές τῶν Γαζήδων, γράφει ὁ κ. Πιζάνιας, «δέν διέφεραν ὡς πρός τήν πρακτική καί τό κίνητρο πού χαρακτήριζαν τίς ἐπιδροµές τῶν Βυζαντινῶν καί τῶν ∆υτικῶν» (sic).
Ἐδῶ ἐξοµοιώνεται ἕνα ἰσχυρό, οἰκονοµικά ἀνεπτυγµένο καί πολιτικά ὀργανωµένο κράτος, µέ παγκόσµια πολιτιστική ἀκτινοβολία, ὅπως τό Βυζάντιο, µέ περιπλανώµενα βαρβαρικά φῦλα πού λήστευαν τόν πλοῦτο του. Ἀλλά ὁ κ. Πιζάνιας ἔχει ἄλλη ἄποψη γιά τό Βυζάντιο. Ἀναφέρει λίγο πάρα κάτω «τό γνωστό ἀπό τούς πρώτους αἰῶνες τοῦ Βυζαντίου πρότυπο τῆς κλειστῆς οἰκονοµίας καί κοινωνίας, καί τῆς ἀπόλυτης θεοκρατικῆς ἐξουσίας». ῞Οσο γιά τήν «κλειστή οἰκονοµία» τοῦ Βυζαντίου, παραπέµπουµε τόν κ. Πιζάνια στήν κλασσική Ἱστορία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας τοῦ µαρξιστῆ Ρώσσου ἱστορικοῦ Μ. Β. Λεβτσένκο [Ἱστορία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, ἐκδόσεις Ἀναγνωστίδη, σ. 30-31 καί ἀλλοῦ], ὅπου ἀναφέρεται στήν ἐλευθερία τῶν συναλλαγῶν καί στήν κατάκτηση νέων ἀγορῶν, καθώς καί στίς τεράστιες ἐξαγωγές βυζαντινῶν προϊόντων σ’ ὅλον τόν κόσµο. Τά ἴδια γράφουν καί ὅλες οἱ κλασσικές βυζαντινές ἱστορίες, ἡ δέ ἀείµνηστη Ἀγγελική Λαΐου, καθηγήτρια τοῦ Χάρβαρντ, ἀκαδηµαϊκός καί πρώην ὑπουργός τῆς κυβερνήσεως Σηµίτη, παρουσιάζει, στά κλασσικά ἔργα της γιά τήν βυζαντινή οἰκονοµία, πού ἀσφαλῶς ἔχει ὑπ’ ὄψιν του ὁ κ. Πιζάνιας, τήν βυζαντινή οἰκονοµία καθόλου «κλειστή», ἀλλά ἐξωστρεφῆ καί ἀνοιχτή. ῞Οσο γιά τήν «κλειστή» βυζαντινή κοινωνία, κλειστή εἶναι µία κοινωνία χωρίς κοινωνική κινητικότητα, π.χ. ἡ ἰνδική µέ τίς κάστες της. Ἀπεναντίας στό Βυζάντιο ὑπῆρχε πλήρης κινητικότητα, χωρικοί ὅπως ὁ Ἰουστίνος ἤ ὁ Βασίλειος Α΄ ὁ Μακεδών ἔγιναν αὐτοκράτορες, ἀλλά καί οὔτε ἡ φυλετική καταγωγή ἔπαιζε ρόλο, διότι αὐτοκράτορες ἔγιναν Ἀρµένιοι, Γεωργιανοί, Σλαύοι κ.λπ.
Ὁ κ. Πιζάνιας ἐπανῆλθε δριµύτερος τήν Κυριακή 4 Ἀπριλίου 2004 καί πάλι στήν φιλόξενη Καθηµερινή (σ. 5), µέ νέο ἄρθρο, ὑπό τόν τίτλο «Καταγωγικοί µῦθοι καί πολιτικό σχέδιο τοῦ ᾽21» καί τόν ἐκπληκτικό ὑπότιτλο ἐπί λέξει: «Ἡ Ἐπανάσταση δέν εἶναι ἀποτέλεσµα τῆς ἀγανάκτησης τοῦ λαοῦ, ἀλλά ἡ ἐφαρµογή τῆς ἀπόφασης τῶν διανοούµενων διαφωτιστῶν», ὅπου γράφει τά ἑξῆς: «Τό προεπαναστατικό ἔργο τῶν Ἑλλήνων διαφωτιστῶν διανοούµενων εἶναι ἡ ἐπινόηση τῆς ἱστορικῆς ταυτότητας τῶν Ἑλλήνων, ἡ διάδοσή της µέσῳ περιοδικῶν, φυλλαδίων καί βιβλίων (ἐρώτηση δική µου: πῶς σ’ ἕναν λαό ἀναλφάβητο, ποιµένων καί χωρικῶν, διαδόθηκε ἡ «ἐπινοηµένη ἐθνική ταυτότητα» µέσῳ βιβλίων; Οἱ κλέφτες, οἱ ἁρµατολοί καί οἱ ἀγωνιστές ἤξεραν νά διαβάζουν;) καί τέλος ἡ ἀνύψωσή της σέ πολιτική ἰδεολογία». Ἀλλά ἀκοῦστε καί τήν συνέχεια: «Στά σχολικά ἐγχειρίδια, στίς ἐπετείους ὅπως ἡ σηµερινή, µᾶς διδάσκουν ὅτι ὁ λαός δέν ἄντεχε πλέον τή σκλαβιά καί ἐξεγέρθηκε. Ὁ λαϊκισµός, διάχυτος στήν κοινωνία µας ἐπί δεκαετίες, δέν ἀφήνει ἥσυχη οὔτε τήν ἱστορία οὔτε πολύ περισσότερο τόν λαό. Στήν πραγµατικότητα καµµία ἀξιοσηµείωτη λαϊκή ἐξέγερση δέν ἔγινε στήν ἀρχή τῆς Ἐπανάστασης µέ ἐξαίρεση αὐτήν τοῦ Ἀντωνίου Οἰκονόµου στήν ῞Υδρα καί ἴσως στή Σάµο. Ἡ ἀπουσία σηµαντικῶν ἐξεγέρσεων ὀφείλεται ἐν πολλοῖς στό γεγονός ὅτι τό ὀθωµανικό αὐτοκρατορικό σύστηµα εἶχε ἐµπεδώσει µηχανισµούς συναίνεσης µέ τίς τοπικές ἀγροτικές κοινωνίες. Καί ἡ συναίνεση αὐτή ἦταν ἀρκετά λειτουργική ἀκόµη καί τίς παραµονές τοῦ ᾽21. Στίς λίγες περιπτώσεις πού ἡ συναίνεση δέν λειτουργοῦσε, ὅπως στήν περίπτωση τῶν Σουλιωτῶν, τότε καί µόνο τό αὐτοκρατορικό κράτος χρησιµοποιοῦσε τή βία. Τό ᾽21 δέν εἶναι ἀποτέλεσµα τῆς ἀγανάκτησης τοῦ λαοῦ, ἀλλά ἡ ἐφαρµογή ἑνός προαποφασισµένου σχεδίου [ ] Προαποφασισµένου ἐν πολλοῖς ἀπό τούς διανοούµενους διαφωτιστές πού συγκρότησαν καί ἀνέπτυξαν τήν κατ’ ἐξοχήν ἐπαναστατική ὀργάνωση τῶν Ἑλλήνων, τή Φιλική Ἑταιρεία, ὑπό τήν ἐπιρροή τοῦ γαλλικοῦ ἰακωβινισµοῦ» (sic!).
Ὁ κ. Πιζάνιας, ὅπως φαίνεται, εἶναι φανατικός ὀπαδός τῆς ἱστορικῆς θεωρίας τῆς συνωµοσίας. Ὁλόκληρη Ἐπανάσταση, πού ξεσήκωσε ἕναν ὁλόκληρο λαό καί µάλιστα σέ ὁλόκληρη τήν Βαλκανική, µία Ἐπανάσταση πού εἶχε θύµατα Πατριάρχες, προεστούς, καπεταναίους, κλέφτες καί ἁρµατολούς καί ἁπλούς ἀγρότες, δέν ἔγινε µέ τήν πρόθυµη καί ἀδιάλλακτη βούληση τῶν ραγιάδων νά ζήσουν ἐλεύθεροι ἤ νά πεθάνουν, ἀλλά ἦταν προαποφασισµένο προϊόν µυστικῆς συνωµοσίας. Ἐκπληκτικό!
Ἐξ ἄλλου ὁ κ. Πιζάνιας, ἄν καί τακτικός καθηγητής τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας, δέν ἔχει φαίνεται διαβάσει καλά τό κλασσικό ἔργο τοῦ Σάθα Ἡ Τουρκοκρατουµένη Ἑλλάς, ἀλλά οὔτε τούς Περιηγητές τοῦ Κυριάκου Σιµόπουλου. Ἐκεῖ θά µάθαινε ὅτι περίπου κάθε τριάντα χρόνια (δηλαδή ἀνά µία γενιά) ξεσποῦσαν ἐπαναστάσεις, σέ ὅλη τήν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας, ἀπό τήν πρώτη Ἐπανάσταση τοῦ Κροκόδειλου Κλαδᾶ, ἀµέσως µετά τήν ῞Αλωση, µέχρι τά Ὀρλωφικά τό 1770 καί τήν ἐπανάσταση τοῦ Βλαχάβα στόν Ὄλυµπο τό 1806. Καί, τέλος πάντων, ἄν θεωρεῖ τόν Σάθα καί τόν Σιµόπουλο ἐθνικιστές ἱστορικούς, ἄς διαβάσει καί τόν καθόλου –µά καθόλου– φιλέλληνα Φίνλεϊ, πού λέει ἀκριβῶς τά ἴδια. Ἀλλά τό κείµενο τοῦ κ. Πιζάνια στήν Καθηµερινή δέν ἔχει οὔτε µία –οὔτε µία!– βιβλιογραφική παραποµπή. Οἱ «µηχανισµοί συναίνεσης», ἐξ ἄλλου, πού εἶχε διαµορφώσει τό ὀθωµανικό κράτος σύµφωνα µέ τόν κ. Πιζάνια, ἦταν οἱ ἀποκεφαλισµοί, τό παιδοµάζωµα, ἡ ἄγρια φορολογία, οἱ γενικευµένες σφαγές καί ἄλλες δηµοκρατικές καί φιλειρηνικές διαδικασίες. Γιατί δέν ἀναφέρει ὁ κ. Πιζάνιας τήν κάθοδο, στά 1715, στόν Μοριᾶ καί στήν Ρούµελη, τοῦ µεγάλου βεζύρη Ἁλῆ-Κιουµουρτζῆ, ἐπικεφαλῆς τεραστίου στρατεύµατος, πού ἰσοπέδωσε τήν νότια Ἑλλάδα; Γιατί δέν ἀναφέρει τήν καταστροφή τοῦ Μοριᾶ τό 1770 ἀπό τόν Καρά-Μουσταφᾶ καί τούς 100.000 Τουρκαλβανούς του; Γιά ποιά «συναίνεση» µιλᾶ ὁ κ. Πιζάνιας;
Καί γιά ποιά «ἀπουσία σηµαντικῶν ἐξεγέρσεων» στήν ἀρχή τῆς Ἐπανάστασης γράφει ὁ κ. Πιζάνιας; Τί ἦταν τότε τό Βαλτέτσι, τό Λάλα, ἡ Καλαµάτα κ.λπ.;
Κι ὅσο γιά τήν «ἐπιρροή τοῦ γαλλικοῦ ἰακωβινισµοῦ», ὁ κ. Πιζάνιας λίγο µᾶς τά µπερδεύει: ἡ Γαλλική Ἐπανάσταση ἔγινε τό 1789. Τότε ἐπιρροή τίνος πράγµατος ἦταν ἡ γενικευµένη ἐξέγερση τοῦ 1770 ἤ οἱ προηγούµενες ἐπαναστάσεις (σέ ὅλη τήν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας γίνονταν, ὅπως εἴπαµε, ἐπαναστατικά κινήµατα κατά µέσον ὅρο κάθε τριάντα χρόνια); ’Ή ἦταν «ἐπιρροή τοῦ γαλλικοῦ ἰακωβινισµοῦ» τό ἐπαναστατικό κίνηµα τοῦ Κροκόδειλου Κλαδᾶ στήν Πελοπόννησο τοῦ 1460, τρεῖς αἰῶνες πρίν τόν ἰακωβινισµό;
Ἀλλά τήν βαθύτερη φιλοσοφία τοῦ κ. Πιζάνια διακρίνει κανείς καλύτερα ὅταν, παρά κάτω, ἀποκαλεῖ τό σύνθηµα «φωτιά καί τσεκούρι στούς προσκυνηµένους» (πού ἐξαπέλυσε ὁ Κολοκοτρώνης τό 1825-6 ἐναντίον ὅσων δήλωναν ὑποταγή στόν Ἰµπραήµ πού κατέκαιε τήν Πελοπόννησο) ὡς «κινήσεις, πού θυµίζουν περίοδο ἐπαναστατικοῦ τρόµου». Εἶναι ἐπίσης ἀπολύτως χαρακτηριστικό ὅτι ὁ κ. Πιζάνιας γράφει «ἐνάντια στούς “προσκυνηµένους” ῞Ελληνες στόν Ἰµπραήµ», δηλαδή θέτει τήν λέξη προσκυνηµένους σέ εἰσαγωγικά. Καταλάβαµε, κ. Πιζάνια…
Καί νά σκεφθεῖ κανείς ὅτι τό κείµενό του ἐκφωνήθηκε ὡς πανηγυρικός τῆς 25ης Μαρτίου στό Γεωπονικό Πανεπιστήµιο…
∆έν τελειώσαµε µέ τόν κ. Πιζάνια. Ἐπανῆλθε µέ συνέντευξή του στήν ἄπειρα φιλόξενη Καθηµερινή στίς 29 Ἀπριλίου 2007 (σ. 7), ὅπου διατυπώνει τήν ἄποψη ὅτι ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση δέν εἶναι, ὅπως ξέραµε µέχρι σήµερα, κι ὅπως οἱ ἴδιοι οἱ πρωταγωνιστές της τήν συνέλαβαν, ἀπελευθερωτικός πόλεµος ἤ ἀγώνας τῆς ἀνεξαρτησίας (προφανῶς οὔτε νά ἀπελευθερωθοῦµε θέλαµε οὔτε τήν ἀνεξαρτησία µας ἐπιδιώκαµε), «καί ἀκόµη χειρότερα δέν εἶναι “Παλιγγενεσία” ἑνός δῆθεν προϋπάρχοντος ἔθνους, ὅπως ὑποστηρίζει ἡ ἐθνοκεντρική δοξασία».[ ]
Ἐγώ, ὅµως, µέ αὐστηρά ἐπιστηµονικά κριτήρια, θά χαρακτηρίσω «δοξασία» τίς ἀπόψεις τοῦ κ. Πιζάνια. ∆ιότι σ’ ὅλ’ αὐτά δέν εἶδα οὔτε µία συγκεκριµένη παραποµπή σέ πηγές τῆς ἐποχῆς, οὔτε ἕνα πραγµατολογικό ἐπιχείρηµα. Ἐπιστήµη ὅµως εἶναι ἡ ἐξαγωγή συµπερασµάτων µέ βάση ὑπαρκτά στοιχεῖα (ἄς διαβάσει ὁ κ. Πιζάνιας τόν κώδικα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα Σπάρτης (πού ἀνακάλυψε ὁ διακεκριµένος βυζαντινολόγος Νικόλαος Βέης), πού ἀνήκει στόν 17ο αἰῶνα καί δείχνει τήν γλαφυρή, ὡραιότατη ἑλληνική γλῶσσα τῆς ἐποχῆς, πού κανένας Κοραῆς δέν κατασκεύασε καί πού µοιάζει τόσο πολύ µέ τήν σηµερινή δική µας!) καί ὄχι χαρακτηρισµοί, κρίσεις, θεωρίες καί ἄφθονη φλυαρία.
Ὁ δηµοσιογράφος κ. Πάσχος Μανδραβέλης, στίς 21 Φεβρουαρίου 2007, δηµοσιεύει στήν Καθηµερινή ἄρθρο µέ τίτλο «Τό δίκιο τοῦ ἀρχιεπισκόπου», ὅπου συµπεριελάµβανε τήν φράση «τά ψεύτικα λάβαρα τῆς Ἁγίας Λαύρας». Ἀνέτρεξα λοιπόν στήν σχετική βιβλιογραφία, γιά νά διαπιστώσω τήν ἱστορική ἀλήθεια, καί ἀνακάλυψα ὅτι τό περιστατικό τῆς Ἁγίας Λαύρας ἐπιβεβαιώνουν πλήρως καί ἀναλυτικά: α) ὁ ἔγκυρος ἱστορικός Οὐίλλιαµ Μύλλερ, στό κλασσικό ἔργο του Ἡ Τουρκία καταρρέουσα, Ἀθήνα, ἔκδοση τοῦ βιβλιοπωλείου τῆς Ἑστίας, 1914, σελ. 93, β) ὁ Σάµουελ Γκρίντλεϋ Χάου, στήν Ἱστορική σκιαγραφία τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης, Νέα Ὑόρκη, 1928, ἀνατύπωση ἑλλ. µετάφρ. 1997, σελ. 66. Σηµειωτέον ὅτι ὁ Χάου ἔζησε στήν Ἑλλάδα κατά τήν ἐπαναστατική περίοδο ἐπί πέντε ἔτη καί προσέφερε ὑπηρεσίες ὡς ἰατρός, γ) ὁ ἐγκυρώτερος ἱστορικός καί σύγχρονος τῆς Ἐπανάστασης Σπυρίδων Τρικούπης, στήν κλασσική Ἱστορία τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως, ἀνατύπωση ἀπό τήν Νέα Ἑλληνική Βιβλιοθήκη, σ. 62. Τά παραπάνω ἐνδεικτικά, διότι σχεδόν ὅλες οἱ πηγές ἀναφέρουν τήν Ἁγία Λαύρα.
῎Εστειλα ἐπιστολή στήν Καθηµερινή µέ τά προαναφερθέντα, ὅπου ἐπεσήµαινα ἐν κατακλεῖδι ὅτι ἀπόψεις καί κρίσεις πού ἀφοροῦν τόσο σοβαρά ζητήµατα πρέπει νά εἶναι ἐπαρκῶς τεκµηριωµένες καί ὄχι προϊόντα ἰδεολογικῶν ἐπιρροῶν. Ἡ Καθηµερινή δηµοσίευσε τήν ἐπιστολή µου, ἀλλά φαίνεται ὅτι ὁ κ. Μανδραβέλλης γνωρίζει καλύτερα ἀπό τόν Σπυρίδωνα Τρικούπη τά γεγονότα καί µᾶλλον θεωρεῖ τόν Μύλλερ καί τόν Χάου ἐκπροσώπους τοῦ ἑλληνικοῦ ἐθνικισµοῦ. Γι’ αὐτό καί στίς 28 Μαρτίου, ἕναν περίπου µῆνα µετά, ἐπανῆλθε ἀπτόητος ἀπό ἐπιστηµονικά ἐπιχειρήµατα καί πηγές σέ νέο του ἄρθρο, µέ τόν τίτλο «Οἱ “ἀγαθοί” µας µῦθοι» (τό ἀγαθοί σέ εἰσαγωγικά τοῦ ἰδίου), ξεκινώντας µέ τήν πρόταση: Ἡ κατάρρευση τῶν µύθων γιά τό «κρυφό σχολειό» καί τήν «εὐλογία τοῦ Παλαιῶν Πατρῶν Γερµανοῦ στήν Ἁγία Λαύρα» κ.λπ. κ.λπ.
Περίµενα ἀπό τόν κ. Μανδραβέλη ἤ νά ἀναθεωρήσει ὅσα εἶχε προηγουµένως ὑποστηρίξει, ὑπό τό βάρος τῶν παραποµπῶν καί τῆς βιβλιογραφίας πού τοῦ ἔστειλα, ἤ νά ὑποστηρίξει µέ ἄλλες, ἀντίθετες παραποµπές καί ἄλλη βιβλιογραφία, τήν ὀρθότητα τῶν ἀπόψεών του. Ἀλλά δέν ἔπραξε οὔτε τό ἕνα οὔτε τό ἄλλο. Αὐτό λοιπόν ἀποδεικνύει σαφέστατα ὅτι οἱ ἀπόψεις τοῦ κ. Μανδραβέλη δέν προκύπτουν ἀπό µελέτη τῶν πραγµατικῶν περιστατικῶν, ἀλλά ἀποτελοῦν προϊόν ἰδεολογικῆς ἐµµονῆς καί ὡς γνωστόν οἱ ἰδεολογικές ἐµµονές δέν κάµπτονται οὔτε καί ἀπό τήν πιό ἐµπεριστατωµένη ἐπιχειρηµατολογία καί ἀποδείξεις, διότι σχετίζονται περισσότερο µέ τόν ψυχικό καί λιγώτερο µέ τόν πνευµατικό µας κόσµο.
Γιά τό ζήτηµα τοῦ κρυφοῦ σχολειοῦ, πού ἐπίσης ὁ κ. Μανδραβέλης καταγγέλλει ὡς µῦθο, τήν ἀπάντηση ἔχει δώσει ὁ Φ.Ι. Κακριδῆς (ἐκτός ἄν ὁ κ. Μανδραβέλης ἀµφισβητεῖ καί τό ἐπιστηµονικό κῦρος τοῦ κ. Κακριδῆ ἤ ἄν τόν θεωρεῖ κι αὐτόν ἀκραῖο ἐθνικιστή). Σέ ἄρθρο του στό Βῆµα [22 Φεβρουαρίου 1998, Νέες Ἐποχές, σ. 11], ὁ Κακριδῆς σηµειώνει ὅτι, ναί µέν ὑπῆρχαν σχολές ἐπί Τουρκοκρατίας, ἀλλά ἡ λειτουργία τους ἐλεγχόταν αὐστηρά ἀπό τήν τουρκική ἐξουσία, ὥστε νά ἀποκλείεται ἡ πατριωτική ὀρθόδοξη διδασκαλία καί ἡ µαχόµενη Ὀρθοδοξία, γι’ αὐτό καί ὑπῆρχαν παράλληλοι, ἄτυποι καί διαφεύγοντες τοῦ τουρκικοῦ ἐλέγχου µηχανισµοί διδασκαλίας, πού στήν λαϊκή συνείδηση καταγράφηκαν ὡς «κρυφό σχολειό». Ἀλλά ἡ ἀναδροµή στό παρελθόν ἐπιβεβαιώνεται ἀπό τό παρόν: στήν κατεχόµενη Κύπρο, τίς διώξεις πού ὑπέστη καί ὑφίσταται ἡ δασκάλα ’Ελένη Φωκά τίς ἔχετε ἀκούσει, φίλτατε κ. Μανδραβέλη µου;
[ ] 2 Σεπτεµβρίου 2007: ὁ κ. ∆ηµήτρης Σωτηρόπουλος, διδάσκων Ἱστορία στό Ἰόνιο Πανεπιστήµιο, παρουσιάζει τό ἔργο τοῦ (ἄγνωστου σέ µένα) κ. Νίκου Ροτζώκου, µέ τίτλο Ἐθναφύπνιση καί Ἐθνογένεση (σ.τ.σ.: νά ᾽την πάλι ἡ Ἐθνογένεση), Ὀρλωφικά καί ἑλληνική ἱστοριογραφία. Ὁ ἀπίστευτος τίτλος τῆς βιβλιοπαρουσίασης (πού καταλαµβάνει τό ἥµισυ τῆς σελίδας 6 τῆς Καθηµερινῆς, εἶναι «Τά Ὀρλωφικά δέν ἦταν ἐθνική ἐπανάσταση». Χωρίς κἄν ἕνα ἐρωτηµατικό στό τέλος. ∆ηλαδή, κατόπιν τοῦ ἔργου τοῦ κ. Ροτζώκου καί τῆς βιβλιοπαρουσιάσεώς του ἀπό τόν κ. Σωτηρόπουλο, τό θέµα ξεκαθάρισε καί θεωρεῖται λῆξαν! Τά Ὀρλωφικά, πού ἐπί αἰῶνες οἱ πηγές ἀναφέρουν ὡς τήν τελευταία µεγάλη Ἐπανάσταση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων πρίν τό ᾽21, κατατάσσεται πλέον ὁριστικά στίς… µή ἐθνικές ἐπαναστάσεις! (῎Αραγε τί ἐπανάσταση ἦταν; Ταξική; ’Ή µήπως δέν ἦταν ἐπανάσταση;) Σύµφωνα µέ τόν κ. Σωτηρόπουλο, «ἡ γραφίδα τοῦ ἱστορικοῦ Νίκου Ροτζώκου ἔρχεται νά σκίσει σάν γιαταγάνι τίς βεβαιότητές µας σέ σχέση µέ τίς ἐπαναστατικές κινητοποιήσεις τῶν ὁµοδόξων τοῦ ὕστερου 18ου αἰῶνα στά νότια τῆς Ὀθωµανικῆς Αὐτοκρατορίας».
[ ] Μία δηµοφιλής σ’ αὐτούς τούς κύκλους ἀναφορά εἶναι ἡ καταγγελία τῆς «ἐθνοκάθαρσης» τῶν Τούρκων τῆς Τρίπολης ἀπό τούς ῞Ελληνες κατά τήν Ἀπελευθέρωσή της τόν Σεπτέµβριο τοῦ 1821. «Ὅταν οἱ Ἕλληνες µπῆκαν στήν Τρίπολη, δέν ἔµεινε λιθάρι ὄρθιο», ἐπισηµαίνει ὀρθά ὁ κύριος Θάνος Βερέµης, καθηγητής Ἱστορίας στό Πανεπιστήµιο Ἀθηνῶν, σέ συνέντευξή του στόν Τύπο τῆς Κυριακῆς (1-4-2007). ῎Οχι µόνον δέν θά διαψεύσω, ἀλλά θά τεκµηριώσω καί θά ἐπιβεβαιώσω τό γεγονός: «Τό ἄλογό µου», γράφει ὁ νικητής τῶν Τούρκων καί ἀπελευθερωτής τῆς Ἑλλάδος Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, «ἀπό τά τείχη ἕως τά σαράγια δέν ἐπάτησε γῆ» [Κολοκοτρώνη Ἀποµνηµονεύµατα, ἐκδ. ∆ρακοπούλου, σελ. 93]. 32.000 Τοῦρκοι ἐσφάγησαν ἀπό τούς ῞Ελληνες, συνεχίζει ὁ Γέρος τοῦ Μοριᾶ, ὁ ὁποῖος ἔβαλε «Τελάλη, νά παύσῃ ὁ σφαγµός». Καί συνεχίζει: «῞Οταν ἐµβῆκα εἰς τήν Τριπολιτσά, µοῦ ἔδειξαν τόν πλάτανο εἰς τό παζάρι ὁπού ἐκρέµαγαν τούς ῞Ελληνες. Ἀναστέναξα καί εἶπα: “῎Αϊντε, πόσοι ἀπό τό σόγι µου καί ἀπό τό ἔθνος µου ἐκρεµάσθησαν ἐκεῖ”, καί διέταξα καί τόν ἔκοψαν. Ἐπαρηγορήθηκα καί διά τόν σκοτωµό τῶν Τούρκων».
῎Οχι, κύριοι ὄψιµοι «ἀνθρωπιστές», οἱ σηµερινοί ἐλεύθεροι ῞Ελληνες δέν αἰσθανόµαστε ἐνοχές γιά τήν «ἀνθρωπιστική καταστροφή» τῆς Τρίπολης, τόν µατοβαμµένο Σεπτέµβρη τοῦ 1821. ∆εδοµένου ὅτι δέν ὑφίστατο τότε –ὅπως καί δέν ὑφίσταται οὔτε σήµερα– διεθνής ὀργανισµός πού νά χαρίζει τήν ἐλευθερία στούς ὑπόδουλους λαούς, κατόπιν γραπτῆς αἰτήσεως µετά χαρτοσήµου. Οὔτε οἱ Τοῦρκοι θά ἔφευγαν µόνοι τους ἀπό τήν Ἑλλάδα κατόπιν διαπραγµατεύσεων. Οἱ πρόγονοί µας, βεβαίως, τό γνώριζαν αὐτό πολύ καλά, γι’ αὐτό καί τό κεντρικό σύνθηµα στήν Ἐπανάσταση ἦταν «Ἐλευθερία ἤ Θάνατος».
Απόσπασμα από το βιβλίο του Μελέτη Μελετόπουλου, To ζήτημα του πατριωτισμού, το οποίο κυκλοφόρησε πέρυσι από τις εκδόσεις Παπαζήση, δημοσιεύτηκε στο Άρδην τ. 84.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)