Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2014

Οι πρώτοι νεκροί του έπους του 1940



Σ’ αυτή τη θαυμάσια φωτογραφία με τα αυστηρά και αθώα πρόσωπα ο τελευταίος εκ των ορθίων, είναι ο πρώτος νεκρός του αλβανικού πολέμου. Βασίλης Τσιαβαλιάρης. Αξίζει να μνημονεύσουμε και τα άλλα πρόσωπα. Από αριστερά η Φώτω και δίπλα ο άνδρας της Ευάγγελος Τσιαβαλιάρης, μετά ο Γιώργος και ο Βασίλης. Τελευταία η Ρίνα (Αικατερίνη). Τέσσερα αδέλφια και η νύφη. Καθιστοί οι γονείς Γιάννης και Αγόρη Τσιαβαλιάρη. Η φωτογραφία είναι του 1930 τότε που ο Βασίλης ήταν 18 ετών ανύπανδρος.

Ο πρώτος νεκρός και πρώτος νεκρός στρατιώτης του έπους του 1940.
Αποδελτιώνοντας την έκδοση της ιστορίας Στρατού με τίτλο «Αγώνες και Νεκροί του Ελληνικού Στρατού κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο 1940-45» και σύμφωνα με μαρτυρίες συμπολεμιστών και συγχωριανών, ο πρώτος νεκρός του έπους του 1940 που είναι στρατιώτης, είναι ο Τσιαβαλιάρης Βασίλειος του Ιωάννη σκοπευτής πολυβόλου από την Πιαλεία Τρικάλων γεννηθείς το 1912.

Έπεσε χτυπημένος από βλήμα όλμου στις 5.00 το πρωί με τα πρώτα πυρά των Ιταλών υπερασπιζόμενος το 21ο φυλάκιο στο ύψωμα 1934 στα ελληνοαλβανικά σύνορα που ανήκε στο 51ο Σύνταγμα Πεζικού.
Το 21ο φυλάκιο που ασφαλώς είχαν επισημάνει από προηγούμενες αναγνωρίσεις οι Ιταλοί δέχθηκε νωρίς το πρωί αιφνιδιαστικά τα πρώτα πυρά από πυροβολικό και βαρείς όλμους.


Συμπολεμιστές του στο 21ο φυλάκιο από το Γοργογύρι Τρικάλων και το φανάρι Καρδίτσας, μετέφεραν την είδηση στη χήρα σύζυγό του Ελένη και τα τρία ορφανά πλέον παιδιά του Νικόλαο, Γεώργιο και Αλέξανδρο, ότι «ο Βασίλης χτυπήθηκε από όλμο νυχτούλα, με τα πρώτα πυρά, πάνω από το μάτι. Τον μετέφεραν λίγο πιο πίσω όπου ξεψύχισε».

Στο 51ο Σύνταγμα Πεζικού υπηρετούσε και ο συγχωριανός του λοχίας Γιαννιός Χρήστος του Αποστόλου, γεννηθείς το 1910, ο οποίος στις 18-7-1999 είχε δηλώσει: «Εγώ ήμουν λίγο πιο πίσω. Ο Βασίλης ήταν στο φυλάκιο μπροστά. Διοικητή είχαμε τον Δαβάκη και μετά τον Κετσέα. Νύχτα, μπροστά από τις 5.00 ακούσαμε να πέφτουν βλήματα στο φυλάκιο. Ήρθε ένας και μου είπε.: Πάει ο χωριανός σου, τον έφαγαν με τους όλμους, τον χτύπησε το βλήμα πάνω από το μάτι, τον φέραμε παραπίσω… Ήμουν ο πρώτος που τον έκλαψα. Είπαν τον παπά να τον διαβάσει. Τι τα θέλεις ο Βασίλης ήταν παλικάρι, τον έκλαψα καλά. Που τέτοια παιδιά σήμερα».Την ίδια πληροφορία κατέθεσε και άλλος συμπολεμιστής στον Ντάκο Κωνσταντίνο του Αποστόλου, με την προσθήκη ότι οι τελευταίες του λέξεις ήταν: « Πάν’ τα παιδούλια μ’».
Ο πρώτος τραυματίας αξιωματικός.
Είναι ο διοικητής του 3ου τάγματος του 51ου Συντάγματος Πεζικού, Ταγματάρχης Νικήτας Θωμάς ο οποίος τραυματίστηκε τις απογευματινές ώρες της 29ης Οκτωβρίου 1940 στην προσπάθεια ανακατάληψης από τη μονάδα του των υψωμάτων Μούκα και Καζάνι.
«… Κατά την φάσιν ταύτην του αγώνος τραυματίζεται ο διοικητής του 3ου/51 Τάγματος, πρώτος τραυματίας αξιωματικός των μαχών της Πίνδου. Ούτος δεν αποχωρεί του αγώνος αλλά παραμένει επί του πεδίου της μάχης μέχρις ου οι Ιταλοί τελικώς αποκρούονται».
 

 
Υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος 
 
Έφεδρος Υπολοχαγός
Ελευθέριος Ντάσκας 

Δύο ημέρες αργότερα την 1-11-1940, έπεσε νεκρός ο πρώτος αξιωματικός υπολοχαγός Διάκος Αλέξανδρος του Ιωάννη, που γεννήθηκε στη Χάλκη Δωδεκανήσου το 1911, διοικητής του 2ου Λόχου του 4ου Συντάγματος Πεζικού στην προσπάθειά ανακατάληψης του υψώματος Τσούκα.
Η έκδοση της ιστορίας Στρατού αναφέρει: «Κατά την τελευταίαν προσπάθειαν, ο εκ Δωδεκανήσου ηρωικός διοικητής του Λόχου Υπολοχαγός Διάκος Αλέξανδρος δέχεται ριπήν πολυβόλου και πίπτει νεκρός επικεφαλής του Λόχου του».
 

Τη διοίκηση του Λόχου αναλαμβάνει αμέσως ο Έφεδρος Ανθυπολοχαγός Ντάσκας Ελευθέριος του Χρήστου από τη Βάνια (Πλάτανος) Τρικάλων, γεννηθείς το 1912. Πέφτει και αυτός νεκρός λίγες στιγμές αργότερα στην ίδια επιχείρηση του Λόχου του.
Ο πρώτος νεκρός έφεδρος αξιωματικός και ο πρώτος νεκρός αξιωματικός.

πηγή 

Αcqua

Ο Θύμιος από τα Τοπόλιανα της Ευρυτανίας βρέθηκε το 1940 στα βουνά της Πίνδου να πολεμά τον ιταλικό φασισμό. Παλικάρι από τα λίγα, ο Θύμιος, διακρίνονταν για την τόλμη και τις ριψοκίνδυνες ενέργειές του στα πεδία των μαχών. Βλέπετε ο συμπατριώτης μας είχε και κάτι παλιούς «ανοιχτούς λογαριασμούς» με το φασισμό εκεί στο χωριό του, απ τα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας, οπότε «επί τη ευκαιρία» έβγαζε… το άχτι του και μάλιστα με το παραπάνω!

Σε κάποια από τις νικηφόρες ελληνικές επελάσεις, οι κοκορόφτεροι του Μουσολίνι το έβαλαν στα πόδια σαν τους λαγούς. Ο Θύμιος με εφ’ όπλου λόγχη πρώτος-πρώτος στην καταδίωξη! Σε κάποια φάση εκεί που ξεμάκρυνε αντιλαμβάνεται έναν ιταλό κρυμμένο πίσω από ένα θάμνο. Αφού τον ξετρυπώνει στο άψε σβήσε, στη συνέχεια τον οδηγεί αιχμάλωτο προς το ελληνικό στρατόπεδο. Ο ιταλός εξαντλημένος, σέρνει με δυσκολία τα πόδια του ώσπου κάποια στιγμή δεν αντέχει άλλο και σταματά.

- Προυχώρ’ ωρέ ζαγάρ, τον προστάζει ο Θύμιος με την ξιφολόγχη.

  Εκείνος φυσάει και ξεφυσάει, οπότε ο Θύμιος τον λυπάται:

- Καλά, κάτσι λιγάκι’ εδωδά να ξαποστάεις, του λέει.

  Σε λίγο ο αιχμάλωτος γυρνά προς το Θύμιο λέγοντάς του στα ιταλικά:

- Αcqua acqua (νερό, νερό)!

- Άί καλά, πες’ μ’ τι θέλ΄ς, του απαντά ο Θύμιος.

- Αcqua acqua, παρακαλεί ξανά και ξανά ο ιταλιάνος.

- Αμ’ δε τρώγεσαι ισύ, του ίδιου του βιουλί, εμπρόις σήκου, πάρ΄τα πουδάρια σ΄, διατάζει ο Θύμιος. 

- Αcqua acqua, συνεχίζει να εκλιπαρεί απεγνωσμένα ο δύστυχος.

- Τι άκουα κι άκουα  μου τσαμπουνάς ωρέ κακουμοίρ; Μι ζάλισες του κεφάλ’. Αφού άκουες και άκουες μωρέ χαμένο φασιστολόι, τότε τι στου καλό  έκατσις και σε μάγκωσα και δεν το ‘κοβες στα πουδάρια να γλιτώεις;;; 

πηγή

Ζαρκαδίσια μανιτάρια τηγανιά από το Δίλοφο Ζαγορίου


Στις παιδικές μνήμες από τη ζωή στο νησί, τα μανιτάρια – οι αμανίτες όπως τα λέγαμε εκεί με το αρχαίο όνομά τους –  αναδυόντουσαν μέσα από την αμούχλα – την ομίχλη – των νοτίων ανέμων, μετά τα πρωτοβρόχια του φθινοπώρου. Οι εξορμήσεις των μεγάλων για τη συλλογή μανιταριών ήταν ανάλογες του κυνηγιού και του ψαρέματος. Ήξεραν καλά τις περιοχές και μπορούσαν να βρουν το μονοπάτι μέσα στην ομίχλη. Εμείς τους ακολουθούσαμε σε αυτά τα σπουδαία γεγονότα και συναρπαζόμασταν όταν βλέπαμε ένα μανιτάρι να προβάλλει από το νοτισμένο χώμα και να λάμπει μέσα στο «παράθυρο» της ομίχλης. Καμιά φορά όμως πηγαίναμε και μόνοι μας, όταν δεν είχε ομίχλη, αλλά με φτωχή συγκομιδή. Σε μια από αυτές τις εξορμήσεις μου ήρθε να πω κάτι που περίπου θυμόμουν ότι είχε πει ο δάσκαλος: το μανιτάρι δεν είναι ακριβώς φυτό, αλλά είναι και λίγο ζώο. Μόλις επιστρέψαμε στο χωριό, ο πιο μικρός της παρέας δεν έχασε καιρό, στάθηκε στη μέση του καφενείου της Μαρούκλας και ανακοίνωσε ότι ο Νικόλας του Μαστροπαύλου λέει ότι ο αμανίτης έχει αντέρια. Όλοι, βέβαια, γέλασαν ειρωνικά, γιατί όσες φορές είχαν γευτεί αυτό το σπάνιο έδεσμα τηγανιτό ή κεφτέδες, όπως το μαγείρευαν στο νησί, δεν είχαν διαπιστώσει να έχει έντερα.


Έλεγα αυτή την ιστορία στον Μανώλη και τη Σεβαστή καθώς ξεκινούσαμε ένα σαφάρι μανιταριών γύρω από τα δρυοδάση στο Δίλοφο του κεντρικού Ζαγορίου. Μας ξεπροβόδισε ο Τάκης, στην πόρτα του εστιατορίου «Λίθος», με την υπόσχεση ότι θα μαγειρέψει μετά το προϊόν των κόπων μας. Φορούσε μια ποδιά με αποτυπωμένη πάνω της την διατροφή της αρκούδας, τα ίχνη της οποίας είδαμε έντονα δίπλα στα μελίσσια του Μανώλη. Είχε κατατσακίσει ένα φορτωμένο με βελανίδια δένδρο, για να τα φάει. Στο μεταξύ προλάβαμε να συλλέξουμε γρήγορες, εικόνες από γκρίζα πέτρα, καθώς περπατούσαμε στα  γοητευτικά καλντερίμια του Δίλοφου, ενός από τα πιο παραδοσιακά και όμορφα χωριά της χώρας πίσω από τα βουνά. Μας χαιρέτισαν η κυρία Κλειώ και μια γειτόνισσά της, που κάθονταν  στη σκιά του ψηλού, πέτρινου καμπαναριού.



Μετά το τραπέζι της αρκούδας, μπήκαμε και στο ενδιαίτημα των μανιταριών, τα στρωμένα με κοκκινωπά φύλλα άλση βαλανιδιάς. Τα μανιτάρια αναδύονται μέσα από τη γη, παραμερίζοντας τα βρεγμένα φύλλα. Γι αυτό έχουν τη γεύση και το άρωμα του τόπου. Ο Μανώλης ψάχνει κάτω για να βρει μανιτάρια, αλλά και πάνω στα δένδρα, γιατί αρκετά εδώδιμα είδη, όπως τα πολύ παράξενα αρνάκια, φυτρώνουν πάνω στους κορμούς. Φυσικά, προσπερνά χωρίς δεύτερη σκέψη όποιο μανιτάρι δεν γνωρίζει και δεν είναι σίγουρος ότι είναι άκακο. Δεν προσπερνά βέβαια τα ζαρκαδίσια, τα ωραία εδώδιμα μανιτάρια που συναντήσαμε τη στιγμή που πιστέψαμε ότι το κυνήγι μας, αρκετές ημέρες μετά την τελευταία βροχή, δεν είχε καμιά τύχη. Το μπουκέτο με τα μανιτάρια έφερε ο Μανώλης κοντά στη μύτη του και ένα χαμόγελο ευτυχίας και ευχαρίστησης φώτισε το πρόσωπό του. Το ίδιο έκανε και η κυρία Κλειώ που ήταν ακόμη στη θέση της, κόβοντας προσανάμματα για το τζάκι, όταν επιστρέψαμε. Πήρε μια κουκούμπέλα όπως την είπε, τη μύρισε, και ζήτησε από τον Μανώλη να της την αφήσει να την τηγανίσει. Της υποσχέθηκε ότι θα της κάνει το χατίρι μια άλλη φορά και συνεχίσαμε για τον προορισμό μας, τον Λίθο.



Ο Τάκης μας περίμενε με ακονισμένο το μαχαίρι του. Πετάχτηκε ο Μανώλης να φέρει φρέσκο μαϊντανό από τον κήπο, και εκείνος στο μεταξύ άρχισε να ψιλοκόβει ένα παλιό κρεμμύδι το οποίο έβαλε στο τηγάνι με αρκετό ελαιόλαδο. Πρόσθεσε μισή κόκκινη πιπεριά Φλωρίνης κομμένη σε ροδέλες, αρκετό μαϊντανό ψιλοκομμένο, σκόρδο επίσης ψιλοκομμένο, μια τριμμένη ντομάτα, αλάτι και πιπέρι. Μετά έβαλε και τα μανιτάρια κομμένα και αφού τσιγαρίστηκαν όλα μαζί τα συστατικά του φαγητού, τα έσβησε με κρασί και τους έβαλε φωτιά. Συνέχισε για λίγο το σοτάρισμα μέχρι να δέσει το φαγητό. Σέρβιρε την τηγανιά πασπαλισμένη και με φρέσκο μαϊντανό.

Τα μανιτάρια στη σχάρα έφτασαν στο τραπέζι μετά από πιο απλή διαδικασία για να κρατήσουν όσο είναι δυνατό την αυθεντική γεύση και τα αρώματά τους. Ψήθηκαν στα κάρβουνα και από τις δύο μεριές και μετά μπήκαν στο πιάτο με ψιλοκομμένο σκόρδο, φρέσκο μαϊντανό, ξύδι βαλσάμικο και μπόλικο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.

Νύχτα τρόμου για τον Γιώργο Παπανδρέου, ξενύχτησε στο αυτόφωρο.


Δύσκολη ήταν η νύχτα για τον αγαπημένο πρώην πρωθυπουργό κ.Γιώργο Παπανδρέου καθώς τα ξημερώματα που άλλαξε η ώρα εκείνος αρνήθηκε να αλλάξει την ώρα στο ρολόϊ που του άφησε κληρονομιά ο παππούς του λέγοντας πως μένει πιστός στην ώρα Πασοκ. Το αποτέλεσμα αυτής της γενναίας και αντρίκιας απόφασης του ήταν να τον συλλάβει η αστυνομία (ύστερα απο ανώνυμο τηλεφώνημα κάποιου κυρίου που η φωνή του έμοιαζε αρκετα με αυτή του Ευάγγελου Βενιζέλου) και να οδηγηθεί στο αυτόφωρο με την κατηγορία της μή συμμόρφωσης με την νέα ώρα της χώρας.
Έξω απο τον χώρο κράτησης του κ.Παπανδρέου όπως ήταν φυσικό συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου που κράταγε αεροπορικά εισιτήρια στα χέρια απο παλιότερα ταξίδια του κ.Παπανδρέου στο εξωτερικό και φώναζε συνθήματα όπως «Γιώργο γερά, να πέσει η δεξιά.».
Ο κ.Παπανδρέου αφέθηκε ελευθερος μετά απο παρέμβαση των Αμερικάνων και του κ.Μπίλ Κλίντον προσωπικά ενώ ο Κώστας Σημίτης που επισκέφτηκε τον κ.Παπανδρέου στο κρατητήριο για να δεί αν οι αστυνομικοί είχαν πειράξει εκτός απο το ρολόϊ και το δαχτυλίδι που του είχε δωρίσει το 2004 δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους Αμερικάνους για την συμβολή τους.
Πλήθη κόσμου έτρεξαν να αγκαλιάσουν τον Γιώργο (όπως τον αποκαλούν οι οπαδοί του) μόλις αφέθηκε ελευθερος νωρίς τις πρωϊνές ώρες.
Ο κ.Παπανδρέου δεν θέλησε να δώσει συνέχεια στο θέμα αλλά έστειλε το μήνυμα σε όλους πως δεν φοβάται να πάει κόντρα στο ρευμα για τα πιστευω του όποιο και αν είναι το κόστος που θα κληθεί να πληρώσει.
Δύσκολη ήταν η νύχτα για τον αγαπημένο πρώην πρωθυπουργό κ.Γιώργο Παπανδρέου καθώς τα ξημερώματα που άλλαξε η ώρα εκείνος αρνήθηκε να αλλάξει την ώρα στο ρολόϊ που του άφησε κληρονομιά ο παππούς του λέγοντας πως μένει πιστός στην ώρα Πασοκ. Το αποτέλεσμα αυτής της γενναίας και αντρίκιας απόφασης του ήταν να τον συλλάβει η αστυνομία (ύστερα απο ανώνυμο τηλεφώνημα κάποιου κυρίου που η φωνή του έμοιαζε αρκετα με αυτή του Ευάγγελου Βενιζέλου) και να οδηγηθεί στο αυτόφωρο με την κατηγορία της μή συμμόρφωσης με την νέα ώρα της χώρας.
Έξω απο τον χώρο κράτησης του κ.Παπανδρέου όπως ήταν φυσικό συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου που κράταγε αεροπορικά εισιτήρια στα χέρια απο παλιότερα ταξίδια του κ.Παπανδρέου στο εξωτερικό και φώναζε συνθήματα όπως «Γιώργο γερά, να πέσει η δεξιά.».
Ο κ.Παπανδρέου αφέθηκε ελευθερος μετά απο παρέμβαση των Αμερικάνων και του κ.Μπίλ Κλίντον προσωπικά ενώ ο Κώστας Σημίτης που επισκέφτηκε τον κ.Παπανδρέου στο κρατητήριο για να δεί αν οι αστυνομικοί είχαν πειράξει εκτός απο το ρολόϊ και το δαχτυλίδι που του είχε δωρίσει το 2004 δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους Αμερικάνους για την συμβολή τους.
Πλήθη κόσμου έτρεξαν να αγκαλιάσουν τον Γιώργο (όπως τον αποκαλούν οι οπαδοί του) μόλις αφέθηκε ελευθερος νωρίς τις πρωϊνές ώρες.
Ο κ.Παπανδρέου δεν θέλησε να δώσει συνέχεια στο θέμα αλλά έστειλε το μήνυμα σε όλους πως δεν φοβάται να πάει κόντρα στο ρευμα για τα πιστευω του όποιο και αν είναι το κόστος που θα κληθεί να πληρώσει.