Του Κώστα Στούπα
Το ισχυρό χαρτί με το οποίο η κυβέρνηση προσπαθεί να ανακτήσει τον έλεγχο των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών (της εισβολής, κατ’ άλλους, που επιχειρείται στη χώρα και την Ευρώπη) είναι οι εικόνες της Ειδομένης.
Ενώ στα οργανωμένα κέντρα κράτησης έχει
απαγορευτεί η είσοδος των τηλεοπτικών καναλιών, στο λασποκαταυλισμό της
Ειδομένης δεν υπάρχει καμιά απαγόρευση.
Η Ελλάδα δεν εμποδίζει τις ροές των
προσφύγων-μεταναστών από τα νησιά του Αιγαίου στα Βόρεια σύνορα, η ΠΓΔΜ
έχει κλείσει τα σύνορα, το ίδιο και οι υπόλοιπες χώρες του βαλκανικού
διαδρόμου, ενώ το ίδιο ετοιμάζονται να πράξουν και η Βουλγαρία με την
Αλβανία η οποία συνεπικουρείται από την Ιταλία.
Το μήνυμα είναι σαφές: μείνετε εκεί που είστε δεν υπάρχει δίοδος προς την Ευρώπη.
Αν θα υπάρξει αποτέλεσμα θα το
διαπιστώσουμε το προσεχές διάστημα από τον αριθμό των αφίξεων στα νησιά
του Ανατολικού και Βόρειου Αιγαίου.
Ένα ερώτημα είναι το θα γίνει αν είναι
καλύτερα να είναι κάποιος παρίας στην Ελλάδα που έχει κατά κεφαλήν
εισόδημα στα 26.000 δολ. ή στο Ιράκ των 15.000 δολ. ή στο Μαρόκο των
7.800 δολ. ή στο Πακιστάν των 4.700 δολ. ή στο Μπαγκλαντές των 3.400
δολ. ή στο Αφγανιστάν των 1.950 δολ.; Τα στοιχεία είναι του 2015 που
δεν υπάρχει εικόνα για τη Συρία επειδή βρίσκεται σε εμφύλιο. Η Ιορδανία
δίπλα είχε το 2015 κατά κεφαλήν ΑΕΠ 11.971 ή Τουρκία 19.698 και η
Βουλγαρία που πριν είκοσι χρόνια μας χώριζε χάος 17.926 δολ.
Οι αριθμοί...
Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται πως στην
Ελλάδα έχουν εγκλωβιστεί περί τις 30-40.000 άτομα, ενώ εκτιμάται πως ο
αριθμός αυτός μπορεί να φτάνει στις 150.000.
Τα στατιστικά στοιχεία πάντως δείχνουν
πως το 40% περίπου όσων πέρασαν το 2015 δεν ήταν Σύριοι. Ένα σημαντικό
επίσης ποσοστό των Σύριων δεν ήταν από περιοχές της Συρίας οι
οποίες τους δίνουν το δικαίωμα να εμφανίζονται σαν πρόσφυγες.
Ο πόλεμος στη Συρία χρησιμοποιείται σαν
άλλοθι για την εισροή-εισβολή παράτυπων μεταναστών, όπως έχει επιβληθεί
να χαρακτηρίζονται όσοι εισέρχονται παράνομα στις χώρες της Δύσης.
Τώρα άρχισαν να καταλαβαίνουν
Η προσφυγική-μεταναστευτική κρίση
κατέλαβε την Ελλάδα και την Ευρώπη εξαπίνης. Η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα
φέρει ευθύνες γιατί η έκρηξη που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο στις
εισροές, κατά ένα σημαντικό μέρος προκλήθηκε από την ανόητη πολιτική των
ανοιχτών συνόρων προς της γης τους "κολασμένους", που εφάρμοσε η
κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Ευθύνη φέρει βέβαια και η κα Μέρκελ η
οποία με τις εικόνες της υποδοχής που έστειλε σε όλον τον κόσμο
αναπτέρωσε τις ελπίδες για μια καλύτερη ζωή ακόμη και αυτών που δεν
κατατάσσονται στην κατηγορία των προσφύγων.
Η ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης
έγκειται και στην αδυναμία στοιχειώδους φύλαξης των συνόρων με την
έννοια του ελέγχου και της ταυτοποίησης όσων έφταναν στα ελληνικά νησιά.
Ο έλεγχος και ο διαχωρισμός προσφύγων και μεταναστών θα λειτουργούσε
αποτρεπτικά στην ανεξέλεγκτη αύξηση των ροών.
Επίσης οι δηλώσεις του κ. Καμμένου, την
περίοδο της "περήφανης" διαπραγμάτευσης, πως θα γεμίσουμε τις ευρωπαϊκές
πρωτεύουσες με τζιχαντιστές, αποτελούν μνημειώδες στοιχείο πολιτικής
ανευθυνότητας και όχι μόνο...
Η προσφυγική μεταναστευτική κρίση
αποτελεί πλέον για τη χώρα μας μια βόμβα πάνω στην οποία καθόμαστε και η
οποία απειλεί να εκραγεί με επιπτώσεις απροσδιόριστες στις πολιτικές,
οικονομικές αλλά και κοινωνικές εξελίξεις.
Η βόμβα της μεταναστευτικής-προσφυγικής
κρίσης αποκτά μεγαλύτερη ισχύ αν προστεθεί δίπλα στα ήδη υπάρχοντα
προβλήματα της χρεοκοπίας της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Τα βασικά μέτωπα που έχει ανοίξει η προσφυγική-μεταναστευτική κρίση είναι τα εξής:
α) Ο ρόλος της Τουρκίας
Η Τουρκία φαίνεται πως όχι μόνο δεν
εμποδίζει τη δραστηριότητα των δουλεμπόρων που μεταφέρουν
πρόσφυγες-μετανάστες στα ελληνικά νησιά αλλά τις μεθοδεύει με στόχο την
αποδυνάμωση της θέσης της Ελλάδας στην Ε.Ε. αλλά και την άσκηση πιέσεων
στην ίδια την Ε.Ε.
Στην Τουρκία αυτήν τη στιγμή βρίσκονται
περί τα 2 εκατ. πρόσφυγες ενώ λειτουργεί ως δίοδος για εκατοντάδες
χιλιάδες ενδιαφερόμενους από όλον το μουσουλμανικό κυρίως κόσμο, από το
Μαρόκο, μέχρι το Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Το μεταναστευτικό έχει
αναβαθμίσει το ρόλο της Τουρκίας η οποία αντιμετωπίζει μια σειρά
προβλήματα σε σχέση με Κούρδους, Ιράν, Ρωσία κλπ.
Η Ελλάδα με την αδυναμία να ελέγχει τα
σύνορά της επέτρεψε στην Τουρκία να αναβαθμίσει το ρόλο της, εκβιάζοντας
τη στήριξη της Δύσης και αναβαπτίζοντας τις βλέψεις και επιδιώξεις της
για τη δημιουργία γκρίζων ζωνών και συγκυριαρχίας στο Αιγαίο.
Η αδυναμία ελέγχου στα σύνορα της
Ελλάδας οφείλεται και στη διάλυση που παρουσιάζει η κρατική μηχανή λόγω
της έντονης κομματικοποίησης που επιχειρεί η κυβέρνηση, αλλά και λόγω
των αριστερίστικων ιδεολογικών αυταπατών του ΣΥΡΙΖΑ. Προβλήματα
αποδοτικότητας της κρατικής μηχανής υπήρχαν και παλιότερα λόγω της
πελατειακής διάρθρωσης του δημοσίου, τον τελευταίο χρόνο όμως η διάλυση
είναι ολοκληρωτική.
β) Δημόσια και Εθνική Ασφάλεια
Κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει αν και
πότε θα ανακοπούν οι ροές προσφύγων μεταναστών προς την Ελλάδα. Αυτό
σημαίνει πως κανείς δεν ξέρει πόσοι πρόσφυγες ή μετανάστες θα
εγκλωβιστούν στην Ελλάδα.
Η δημιουργία δεκάδων hot spots στην
ελληνική επικράτεια, όπου θα φιλοξενούνται εκτός από πρόσφυγες,
μετανάστες και κάθε καρυδιάς καρύδι από την ευρύτερη περιοχή του
μουσουλμανικού τόξου, ενέχει κινδύνους δημιουργίας ανεξέλεγκτων εστιών
εγκληματικών και τρομοκρατικών δραστηριοτήτων.
Όσοι είναι πρόσφυγες, και δη οικογένειες
που δικαιούνται την προστασία, αποτελούν ένα μέρος του συνόλου όσων
έχουν φτάσει και εγκλωβιστεί στη χώρα μας. Μεταξύ αυτών υπάρχουν
στοιχεία που εύκολα θα μπορούσαν να μεταπηδήσουν εξ ανάγκης ή αποτελούν
ήδη πυρήνες τρομοκρατικών και εγκληματικών δραστηριοτήτων.
Είναι θέμα χρόνου να εκδηλωθούν τέτοιες
δραστηριότητες. Αν επιχειρηθεί να ασκηθεί έλεγχος τα στοιχεία αυτά θα
εξαφανιστούν από τους καταυλισμούς και ο εντοπισμός τους θα γίνει
ιδιαίτερα δύσκολος.
Κάποιοι θεωρούν πως όπως τα καταφέραμε
παλιότερα να ενσωματώσουμε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες από
τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, έτσι θα καταφέρουμε και τώρα.
Δεν λαμβάνουν υπόψη τρία στοιχεία. Οι
μετανάστες παλιότερα ήταν από τα Βαλκάνια και την Αν. Ευρώπη και άρα
είχαν τα ίδια βασικά αξιακά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά με εμάς. Τώρα
προέρχονται από χώρες με εντελώς διαφορετικές και εχθρικές προς τις
δικές μας συνήθειες.
Οι μετανάστες παλιότερα έφταναν σταδιακά
και απορροφήθηκαν ομαλά από τον κοινωνικό ιστό. Τώρα έρχονται μαζικά
και συγκροτούν κλειστές κοινότητες.
Παλιότερα η ελληνική οικονομία ήταν σε
καλύτερη κατάσταση και έδινε μεροκάματα. Τώρα με την ανεργία στο 25% τα
πράγματα είναι διαφορετικά.
γ) Υγεία
Οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης επί
μακρόν, έστω και σε οργανωμένους καταυλισμούς, είναι θέμα χρόνου να
δημιουργήσουν εστίες επιδημιών. Οι καταυλισμοί δεν διαθέτουν τις
ανάλογες εγκαταστάσεις υγιεινής ούτε είναι εύκολο να δημιουργηθούν
αυτές.
Οι πληροφορίες από τον οργανωμένο καταυλισμό από τους εθελοντές που βοηθούν τους πρόσφυγες είναι τρομακτικές.
δ) Κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις
Η πιθανότητα να προκύψουν εγκληματικές
δραστηριότητες γύρω από τους καταυλισμούς ή κρούσματα επιδημιών είναι
ιδιαίτερα αυξημένη. Ακόμη και άτομα που δεν έχουν πρόθεση για
εγκληματικές δραστηριότητες κάτω από δύσκολες συνθήκες στέρησης ή υπό το
κράτος της αγελαίας συμπεριφοράς μπορεί να καταφύγουν σε τέτοιες. Ήδη,
στο Ελληνικό παρατηρούνται τέτοια γεγονότα.
Αν και όταν συμβούν τέτοια
επαναλαμβανόμενα περιστατικά το πλέον πιθανό είναι η κοινή γνώμη, που
μέχρι τώρα δείχνει αξιομνημόνευτη ανθρωπιά, να αναπτύξει εχθρικές και
ρατσιστικές συμπεριφορές απέναντι στους ξένους συλλήβδην...
Η αύξηση των ακραίων ρατσιστικών
αντανακλαστικών θα μπορούσε να επιφέρει αλλαγές στους πολιτικούς
συσχετισμούς με την ενδυνάμωση συγκεκριμένων τόξων του πολιτικού κύκλου.
ε) Οικονομία...
Η προσθήκη του προσφυγικού
μεταναστευτικού προβλήματος στα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει η
ελληνική οικονομία αυξάνει το ήδη αρνητικό κλίμα για επενδύσεις και
επανάκαμψη της εμπιστοσύνης.
Ευκαιριακά και περιστασιακά οι πρόσφυγες
δημιουργούν εισόδημα για κάποιες κατηγορίες δραστηριοτήτων. Η παρουσία
της Frontex και των μη κυβερνητικών οργανώσεων έχει δημιουργήσει ροές
εισοδήματος σε κάποια νησιά του Αιγαίου. Οι επιδοτήσεις που λαμβάνουν οι
πρόσφυγες από τον ΟΗΕ δημιουργούν εισόδημα για ιδιοκτήτες ακινήτων και
άλλους κρίκους σίτισης, ένδυσης κλπ της οικονομικής αλυσίδας.
Η μείωση του τουρισμού όμως στα συγκεκριμένα νησιά αλλά και στο σύνολο της επικράτειας θα είναι μεγαλύτερη.
Η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα χάρη στις
ιδεολογικές αγκυλώσεις και την ανεπάρκεια διαχείρισης και έγκαιρης
κατανόησης των συνεπειών έχει καταφέρει να διογκώσει υπερβολικά ένα
πρόβλημα που προϋπήρχε και επωαζόταν. Το προσφυγικό – μεταναστευτικό θα
μπορούσε να αναδειχτεί σε αιτία ανεξέλεγκτων εξελίξεων στο εσωτερικό,
την περαιτέρω διεθνή απομόνωση της χώρας, αλλά και εθνικές απώλειες στο
Αιγαίο.
Η αδυναμία κατανόησης των δεδομένων σε
συνδυασμό με την παροιμιώδη ανικανότητα στοιχειώδους διαχείρισης, τις
ιδεολογικές αγκυλώσεις και την επίδειξη ενός επιφανειακού σχεδόν κατ’
επάγγελμα ανθρωπισμού έχουν δημιουργήσει ένα τεράστιο πρόβλημα που
μπορεί να αποδειχτεί σύντομα καθοριστικό τόσο για το μέλλον της
κυβέρνησης όσο και της χώρας.