Παρασκευή 17 Ιουλίου 2015

ΩΡΑΙΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΒΙΟ


ABBA ΙΣΑΑΚ TOY ΣΥΡΟΥ
Όσες φορές ο άνθρωπος προσεγγίζει αυτόν τον κόσμο μέσα από τον τρόπο ζωής του, η αγάπη για τα υλικά πράγματα ριζώνει μέσα του.

Ταράζεται συνεχώς λόγω της φροντίδας για αυτά, και εξαιτίας τους μαλώνει με άλλους και αιχμαλωτίζεται από τις φιλίες ορισμένων ανθρώπων. Όταν όμως η διάνοιά του προκόβει στην μελέτη του μέλλοντος αιώνα, μία θεωρία δίχως εικόνα κινείται κάθε στιγμή μέσα του. Με ελπίδα προσδοκά εκείνα που δεν βλέπει και λησμονεί τα παρόντα.
Μερικές φορές λησμονεί ακόμα και τον εαυτό του, καθώς βυθίζεται σε αυτά τα νοήματα, και καταφρονεί τους λογισμούς του για τα ορατά πράγματα.. Με τον ίδιο τρόπο περιφρονεί και τους λογισμούς και τις πράξεις, όση ώρα ασχολείται με αυτό. Η αγάπη, η οποία υπάρχει αναμεμιγμένη στην πνευματική καθοδήγηση ορισμένων προσώπων εξαλείφεται από την καρδιά του, και η μοναδική εκείνη φιλία, η οποία δεν έχει ανάγκη τη θέα των προσώπων για να τα αγαπά, εγκαθίσταται στην ψυχή του.
Η θύμηση των ανθρώπινων πραγμάτων υποκαθίσταται σταδιακά από τη διάνοιά του και η ενατένιση των κρυφών πραγμάτων αυξάνει μέσα του, αποκτά δύναμη και αφανίζει τους σωματικούς λογισμούς, και από ‘κει και πέρα αυτός παραιτείται από τα φθαρτά τόσο, όσο είναι δυνατό στη φύση. Αν δεν ήταν η θύμηση της φύσης, η οποία τον κινεί κάθε φορά που στερείται κάτι από τα αναγκαία, η διάνοιά του θα ήταν τον περισσότερο καιρό συγκεντρωμένη σε απερίσπαστη ενατένιση εκείνων των μελλόντων. Και εξαιτίας αυτών εκείνος φαίνεται άμυαλος στα μάτια των σοφών ολόκληρου αυτού του κόσμου. Η μνήμη του εξασθενεί και όταν εξετάζεται από την ανθρώπινη γνώση, μοιάζει με άνθρωπο απλοϊκό.
Μακάριος είναι ο άνθρωπος που κρίθηκε άξιος για αυτά τα πράγματα! Τα δάκρυα δεν παύουν να στάζουν από τα μάτια του, όταν στρέφεται μέσα του και αναλογίζεται εκείνα με τα οποία πλανώνται οι άνθρωποι, και γιατί αυτά παραχωρήθηκε να υπάρχουν, και ότι σε αυτά όλο το ανθρώπινο γένος προσκολλάται, και ποιος κόπος και ποια απάτη υπάρχει εξαιτίας αυτών. Λέγεται για τον Παύλο ότι, επειδή τέτοιοι λογισμοί κυρίευαν την ψυχή του, για τρία ολόκληρα χρόνια δε μπορούσε να σταματήσει τα δάκρυα που ανάβλυζαν μέσα του. Αυτή η μελέτη συνενωμένη με τα δάκρυα επικρατεί στον άνθρωπο όταν αισθανθεί την ελπίδα των μελλόντων και κατόπιν στρέψει το νου του στα πράγματα αυτού του κόσμου και στο πόσο σύντομη είναι η ζωή του ανθρώπου συγκρινόμενη με την ελπίδα που βρίσκεται για αιώνες στους ουρανούς. Εξαιτίας αυτού του πένθους γίνεται σαν νεκρός απέναντι σε όλα τα πρόσκαιρα και την φροντίδα τους, και όλα τα ψυχικά και σωματικά πάθη νεκρώνονται σε αυτόν.
Ας το θυμόμαστε αυτό αγαπητοί μου, κι ας καταφρονήσουμε τα παρόντα όσο μπορεί ο καθένας μας, γιατί έτσι θα πλησιάσουμε σιγά σιγά με τους λογισμούς μας στα μέλλοντα αγαθά. Αν ο άνθρωπος δεν πιεστεί στην αρχή και αν κάπου κάπου δεν περιφρονεί όσα βρίσκονται μπροστά στα μάτια του, έτσι ώστε να μπορέσει σταδιακά να τα εγκαταλείψει και να προχωρήσει μπροστά, καθώς θα πληθύνεται μέσα του η ενατένιση και η μελέτη των μελλόντων αγαθών, ποτέ δεν θα μπορέσει να υψωθεί πάνω από το σώμα του μέσα στη ζωή του. Γιατί αν οι οδοιπόροι δεν προχωρούν μέρα με τη μέρα προς τα εμπρός, καλύπτοντας τη διαδρομή τους, αλλά απεναντίας στέκονται σε έναν τόπο, ο δρόμος μπροστά τους ποτέ δεν πρόκειται να λιγοστέψει και ποτέ δεν πρόκειται να φτάσουν στο τέρμα του δρόμου τους. Έτσι και εμείς: αν δεν πιέζουμε τους εαυτούς μας λίγο λίγο, ποτέ δεν πρόκειται να αποκτήσουμε τη δύναμη για να απομακρυνθούμε από τα σωματικά, για να ατενίσουμε προς τον Θεό.
Εδώ είναι η θεϊκή σοφία: επειδή είναι τόσο δύσκολο να ξεφύγει ο άνθρωπος από τα σωματικά, άπαξ και παγιδευτεί από ένα από αυτά, οφείλει να αγωνίζεται προσπαθώντας να σταθεί πάνω από αυτά. Με τον ίδιο τρόπο ο άνθρωπος θα μπορέσει να λιγοστέψει τους λογισμούς του και η διάνοιά του – εξαιτίας της ελάττωσης των φροντίδων της – θα μπορέσει να αφοσιωθεί στην ενατένιση κάποιου άλλου πράγματος. Δεν εννοώ με αυτά ότι δεν πρέπει να φροντίζουμε για τις ανάγκες μας – γιατί αυτό είναι αναγκαίο – μην τυχόν και σε αντίθετη περίπτωση στερήσουμε από την ύπαρξή μας και την ίδια τη ζωή. Όμως δεν πρέπει να κάνουμε αυτό κύριο έργο μας και να βάλουμε δεύτερο το έργο του Θεού. Αλλά περισσότερο προσέχοντας το έργο του Θεού, να αφήνουμε στον Θεό τη φροντίδα για το πράγμα αυτό, διότι είναι καλύτερο να δείχνουμε την εμπιστοσύνη μας στον Θεό, παρά στον εαυτό μας.
Αλλά ακόμα κι αν ο άνθρωπος επιχειρούσε να καταφρονήσει τα γήινα παντελώς για χάρη των πνευματικών, εγώ δεν θα το θεωρούσα αυτό αξιόμεμπτο, καθώς έχουμε τόσες παροτρύνσεις από την Γραφή, οι οποίες μας διδάσκουν να ενδυναμώνουμε τον εαυτό μας στην ελπίδα μας. Είναι γραμμένο: «Ό Κύριος εγγύς· μη­δέν μεριμνάτε» και ο Δαβίδ λέει: «Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, oι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού». Ο Κύριός μας πρόσταξε σε μας επίσης και είπε: «Μηδέν μεριμνάτε, αλλ’ αυξήσατε την μνήμην των μελλόντων, και δεν θέλετε στερηθή ταύτα τα γήινα πράγματα, άτινα είναι τόσον αναγκαία λόγω των απαιτήσεων της φύσεως».
Μακάρι ο Κύριος να μας στέλνει τη χάρη του, ώστε η αγάπη Του να πληθύνεται μέσα μας, ώστε με τη συνεχή σκέψη Του να λησμονήσουμε τον κόσμο και τα πράγματά του, βρίσκοντας λύτρωση από τα δεσμά του! Και αντί για αυτά τα πολλά δεσμά, μακάρι να μας αξιώσει να δεθούμε με τον έναν εκείνο δεσμό, ο ποίος ποτέ δεν λύνεται από εκείνους που Τον αγαπούν, δηλαδή τον δεσμό της βασιλείας των ουρανών! Μακάρι να δεθούμε με αυτόν τον δεσμό και να κριθούμε άξιοι του μυστηρίου εκείνων των αγαθών, των οποίων η εκπλήρωση εναπόκειται στον μέλλοντα αιώνα, με την βοήθεια εκείνων που το προγεύτηκαν σε αυτή την ζωή! Μακάρι κι εμείς να το αποκτήσουμε και να αποκτηθούμε από αυτό, με τη δύναμη που εκπορεύεται από αυτό, στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
Απόδοση στα Νέα Ελληνικά
Τέζας Γεώργιος

Φιλόλογος
πηγή:Αγιoρείτικη Μαρτυρία
Τριμηνιαία έκδοσις Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου
Τεύχος 4

…Πίστις, ελπίς, αγάπη… μείζων δε τούτων η Αγάπη!


Σήμερα πήγα στο Παίδων, επίσκεψη στην κόρη μιας πολύ καλής μου φίλης. Πολύ χαιρόμουν που θα πήγαινα, όχι μόνο γιατί ήθελα να συμπαρασταθώ στη φίλη μου, αλλά γιατί θα πήγαινα κάπου, όπου υπάρχει Ζωή! Μπορεί να ακούγεται λιγάκι οξύμωρο, γιατί ένα νοσοκομείο περικλείει στους τοίχους του πολύ αρρώστια, πόνο, ακόμα και θάνατο! Όμως όλα αυτά ανήκουν 100% στη ζωή, ακόμα κι αν εναντιώνονται σ’ αυτήν… Είναι αληθινοί οι άνθρωποι αυτοί, οι έγνοιες τους, τα βογγητά τους…
Ενώ έξω, στην «άλλη» ζωή, όλοι! νέοι-γέροι, άντρες-γυναίκες, μιλούν για το δημοψήφισμα… Οι φίλοι, οι συγγενείς, γνωστοί ή λιγότερο γνωστοί στο facebook, όλοι συζητούν κάτι σχετικό με την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας. Λογικό. Απολύτως λογικό θα έλεγα. Αλλά όμως δεν παύει να είναι μια θεωρητική συζήτηση όλη αυτή, και μάλιστα από μη ειδήμονες. Θα μου πεις, δε χρειάζεται να είναι κανείς ειδήμων για να έχει γνώμη σ’ ό,τι αφορά την ίδια του τη ζωή. Σύμφωνοι.
Όμως αυτό που βρήκα εγώ σαν παρήγορη στάση σ’ όλον αυτό τον πανικό που ζούμε, είναι ν’ ασχοληθώ με την πραγματική ζωή που έχω τώρα, στο παρόν, και να χαρώ όσο μπορώ τους ανθρώπους που αγαπώ, μες στη χειροπιαστή καθημερινότητά μας! Απέχω όσο μπορώ από πολιτικές συζητήσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν έχω άποψη, και προσπαθώ να εκμεταλλευτώ αυτή τη δύσκολη στιγμή για να κάνω μια ευχή παραπάνω και να νιώσω το Θεό ως «Κύριο και Δέσποτα» της ζωής μου… Όχι τυχαία, θυμήθηκα τώρα μια φράση από μια προσευχή που ήξερα μικρή: Βοήθα με, Θεέ μου, να δεχτώ με ηρεμία όλα όσα θα μου φέρει η σημερινή ημέρα… με την πεποίθηση οτι προέρχονται από Σένα…
Οι οικογένειές μας, οι φίλοι μας, οι συνάνθρωποί μας είναι δίπλα μας κι είναι ζωντανοί! Ας δείξουμε σ’ αυτούς αγάπη, υπομονή, αλλυλεγγύη – και πού ξέρεις; «Μικρά ζύμη, όλον το φύραμα ζυμοί». Αν ο μικρός κοινωνικός μας ιστός είναι υγιής και γερός, ίσως να έχει κάποια ελπίδα και η ελληνική κοινωνία, ν’ αντέξει τον πόνο, ν’ αποφύγει το διχασμό και να βγει νικητής, σ΄όποιες συνθήκες κι αν βρεθεί…
Αμήν (=μακάρι…)!

Αρχιεπίσκοπος Κρήτης: «Αναγκαίος σήμερα ο απλός Γάμος»

gamos-1
Του Πρωτοπρεσβυτέρου Νεκταρίου Μαρκάκη

Μαθήματα ανθρωπιάς, αγάπης, φιλανθρωπίας, και απλότητας μας ενέπνευσε ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ειρηναίος, το βράδυ της Τρίτης 14 Ιουλίου 2015, ο Οποίος τέλεσε το μυστήριο του Γάμου, στο Παρεκκλήσιο του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, σε μελλονύμφους οι οποίοι αδυνατούσαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις τελέσεως ενός σύγχρονου γάμου, λόγω της επικρατούσης χρηματοοικονομικής συγκυρίας η οποία μαστίζει τον τόπο μας.
Έτσι, ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, προέβαλε εκείνον τον Γάμο, ο οποίος είναι μεν απλός, αλλά όμως μυστηριακός, έτσι όπως τον τελούσαν οι χριστιανοί των πρώτων χριστιανικών αιώνων.
Ο Σεβασμιώτατος δεν προέβη σε κάτι νεωτερικό και ριζοσπαστικό. Έκανε κάτι πολύ απλούστερο και πρακτικό, αναβίωσε την μυστηριακή και παραδοσιακή τέλεση του Γάμου.
Το μόνο που ζήτησε να υπάρχει, είναι οι δακτύλιοι (βέρες) και τα στέφανα. Τίποτε άλλο. Ούτε χρήματα, ούτε στολισμοί, ούτε πολυτελή ενδύματα, τίποτε μα τίποτε.
Το μόνο που θα μπορούσε να θεωρηθεί δαπανηρό, είναι οι δακτύλιοι, αλλά και αυτό μπορεί να απλοποιηθεί, με την κατασκευή από υποδεέστερο του χρυσού μέταλλο, από ασήμι.
Άλλωστε, μην ξεχνάμε ότι πολύ παλαιότερα, μόνο ο νυμφίος έφερε δακτύλιο από χρυσό. Η νύμφη φορούσε ασημένιο. Οπότε τι μας εμποδίζει σήμερα στην κατασκευή τους από ασήμι;
Για την χρήση των στεφάνων του γάμου, ο Σεβασμιώτατος έστειλε το μήνυμα ότι τα στέφανα δεν είναι ιδιωτική επιλογή, αλλά σκεύη της Εκκλησίας. Κανείς δεν προσέρχεται στη Θεία Κοινωνία κρατώντας το δικό του ποτήριο ή τη λαβίδα του.
Κανείς δεν πάει στη βάπτιση φέρνοντας την κολυμβήθρα του. κατά συνέπεια, κανείς δεν πορεύεται να στεφθεί με στέφανα της επιλογής του, τα οποία οφείλουν να βρίσκονται στο σκευοφυλάκιο της Εκκλησίας και με αυτά να στεφανώνεται κάθε ανδρόγυνο. Έτσι τα στέφανα θα είναι λειτουργημένα.
Σχετικά με την ενδυμασία του ανδρογύνου, ο Σεβασμιώτατος στέλνει το μήνυμα της απλότητας. Δεν απαιτούνται ιδιαίτερα ενδύματα για το ανδρόγυνο.
Ο σχεδιασμός του νυφικού, όπως έχει επικρατήσει, είναι δυτικής προελεύσεως και επιδράσεως των ενδυμάτων των δυτικών σαλονιών, τα φουρό και έχει εισαχθεί μάλλον την εποχή της βαυαροκρατίας.
Η εγχώρια παλαιότερη πρακτική ήθελε την αμφίεση της νύφης να αποτελείται από παραδοσιακή φορεσιά, ενώ ακόμη παλαιότερα, το νυφικό ήταν απλό λευκό ένδυμα, κατάλοιπο του εμφώτιου, του βαπτιστικού δηλαδή ενδύματος.
Οι λαμπάδες που χρησιμοποιούνται στο Γάμο, δεν χρειάζεται να είναι δαπανηρές. Αρκούν δύο απλές μικρές λαμπάδες τοποθετημένες σε κηροπήγια, από αγνό μελισσοκέρι, σύμβολο της καθαρότητας και εργατικότητας της οικογένειας, όπου όλοι στην οικογένεια, όπως στη κυψέλη οι μέλισσες, θα εργάζονται για να κομίζουν από τα ευώδη άνθη της αγιοπατερικής διδασκαλίας την γλυκύτητα της Πίστεως και θα φλέγονται από την πίστη στον Χριστό, έτσι όπως ακριβώς ανάβουν οι λαμπάδες.
Όλα τα υπόλοιπα, στολισμοί, ενδύματα, εδέσματα, έξοδα, δαπάνες, θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν λίαν επιεικώς ως υπερβολές, ή ακόμη και ματαιότητες.
Οι σύγχρονες ανάγκες στρέφουν το ενδιαφέρον της ετοιμασίας του γάμου στην πρακτική της απλότητας των πρωτοχριστιανικών αιώνων.
Αυτό που θα είναι κύριο μέλημα και θα απασχολεί τους μελλονύμφους, θα είναι η πνευματική προετοιμασία για συμμετοχή στη Θεία Κοινωνία.
Το ανδρόγυνο έτσι θα προσέρχεται στο μέγα μυστήριο, απαλλαγμένο από αθυμία και δυσφορία ετοιμασίας πολλών υλικών και δαπανηρών πραγμάτων, ενώ θα έχει τον πλούτο τον πραγματικό, εκείνον που δεν εκπίπτει ποτέ, τις πνευματικές αξίες και την σταθερότητα της Πίστεως, η οποία στηρίζει ουσιαστικά και υπαρξιακά κάθε ανδρόγυνο και κάθε οικογένεια.
Ο Σεβασμιώτατος, τονίζει την εκκλησιαστική και μυστηριακή προοπτική του Γάμου, σε αντίθεση μιας, κοσμικού και καταναλωτικού τύπου, τελετής.
Αυτό το σπουδαίο μάθημα και το σημαντικό μήνυμα για το Γάμο, μας ενέπνευσε ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ειρηναίος, ο Οποίος τέλεσε έναν απλό Γάμο, ως πρότυπο, πρόταση και αλλαγή στάσεως ζωής έναντι στη σύγχρονη οικονομική συγκυρία που μαστίζει τον τόπο μας και ως υπέρβαση από την καταναλωτική υποδούλωση που εγκλωβίζει το σύγχρονο άνθρωπο.
gamos-2
gamos-3
gamos-4
Αγιά Μαρίνα τζιαι κυρά που ποκοιμίζεις τα μωρά
ποτζοίμησ' το κορούδιν μου το πκιο γλυτζύν τραούδιν μου

τζ ύπνε που παίρνεις τα μωρά πάρε τζι' εμέναν τούτο
Μικρόν-μικρόν σου το 'δωκα μεάλον φέρε μου το

Επάρ' το πέρα, γύρισ' το τζαι στράφου πίσω φέρ' μου το
Να δει τα δέντρη πως αθθούν τζιαι τα πουλιά πως τζοιλαδούν

Πως σχαίρουνται, πως πέτουνται τζιαι πάσιν πέρα τζι' έρκουνται
Να δει του Μάη τραντάφυλλα τ' Αούστου μήλα κότζινα

τζι α Παναγία Δέσποινα που ποτζοιμίζεις τα μωρά
νάννι ναννά ναννούδκια του τζι' ύπνον εις τα μματούδκια του
 
 ακουστε το εδω

ΠΙΚΡΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

http://frappetime.gr/wp-content/uploads/2015/05/211-720x415.jpg

  
Β. Βεσκούκης
Διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 
και Μηχανικός Υπολογιστών ΕΜΠ
Διδάκτωρ Μηχανικός ΕΜΠ




 
Το κείµενο που ακολουθεί είναι αποσπάσµατα από µιά µετάφραση που έκανε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος σε κάποιες επιστολές ενός ρωµαίου Συγκλητικού (Μενένιος Απιος) προς έναν ανθύπατο που είχε αναλάβει τη διοίκηση κάποιας περιοχής στην Αχαία (Ατίλιος Νάβιος). Οι επιστολές µεταφέρουν στο νέο ανθύπατο τη γνώση που είχε αποκτήσει ο ρωµαίος Συγκλητικός από την επαφή του µε τους έλληνες για αρκετά χρόνιαΑν και φαινοµενικά µεγάλο, είναι δραµατικά επίκαιρο και διαβάζεται µε δέος.

…Κερδίσαµε, αγαπηµένε Ατίλιε, τον κόσµο µε τις λεγεώνες µας, αλλά θα µπορέσωµε να τον κρατήσωµε µονάχα µε την πολιτική τάξη που θα του προσφέρωµε. Διώξαµε τον πόλεµο στις παρυφές της γης. Από τον Περσικό κόλπο ως τη Μαυριτανία, από τη γη των Αιθιόπων ως την Καληδονία αδιατάρακτη βασιλεύει η ρωµαϊκή ειρήνη. Δύσκολο φαίνεται να εξηγήσει κανείς, πως µια πόλη έφτασε να κυβερνά την οικουµένη. Μέσα στους λόγους όµως που θα αναφέρονταν για µια τέτοια εξήγηση, θα έπρεπε να ήταν πρώτος ετούτος: καταλάβαµε καθαρά και έγκαιρα πως υποτάσσοντας τους λαούς, αναλαµβάνοµε µιαν ευθύνη για την ευηµερία τους.
Τούτη η συνείδηση της ευθύνης διακρίνει τους βαρβάρους κατακτητές από τους κοσµοκράτορες. Μονάχα ο Αλέξανδρος πριν από µας είχε τη συνείδηση τούτης της ευθύνης. Ευτυχώς για τη δόξα της Ρώµης πέθανε νέος, γιατί αλλιώς θα ήτανε οι έλληνες σήµερα οι άρχοντες του κόσµου. Αλλοίµονο στους λαούς όταν τις προσπάθειές τους τις ενσαρκώνουν µονάχα σε µονωµένα άτοµα που περνούν και όχι σε ανθρώπινες κοινότητες, σε θεσµούς, που αντέχουν στη ροή των πραγµάτων και σηκώνουν άνετα τον όγκο των πολύχρονωνέργων.
Έχοµε τη σοφία να µη θέλωµε να είµαστε δυσβάσταχτοι εκµεταλλευτές των λαών που υποτάχτηκαν στην εξουσία µας. Καταλάβαµε πως µια τέτοια εκµετάλλευση καταντάει ζηµιά και ανησυχία δαπανηρή, όταν ξεπερνάει το πρεπούµενο µέτρο. Και µάλιστα όσο πιο εκτείνεται η εξουσία, όσο πιο αραιώνουν οι φρουρές και αυξαίνει η δυσαναλογία του αριθµού των αρχόντων και των αρχοµένων, τόσο η εκµετάλλευση πρέπει να γίνεται πιο ανεπαίσθητη, ένας ελαφρύς τόκος που οι λαοί µας πληρώνουν για την τάξη και την ειρήνη που τους εξασφαλίζοµε.
Αλλά δε φτάνει να τους χαρίζωµε ειρήνη και τάξη, γιατί αυτά είναι αρνητικά στοιχεία, είναι όροι, δεν αποτελούν την ουσία της ευδαιµονίας των ανθρώπων. Πρέπει να προάγωµε την υλική ευηµερία των λαών µας. Πρέπει µε την υπερέχουσα τεχνική µας να τους κατασκευάζωµε υδραγωγεία και αιωνόβιους δρόµους, λιµάνια, γιοφύρια και άλλα έργα που κάνουν τη ζωή των ανθρώπων πιο άνετη και πιο εύκολη. Θα έπρεπε ακόµη και της φιλοσοφίας και της ποίησης τα δώρα να σκορπούσαµε στις χώρες που κυβερνούµε. Το µέγα όµως τούτο έργο είµαστε άξιοι να το κάνωµε µόνο στις δυτικές επαρχίες, γιατί εκεί πουβρίσκεσαι εσύ, οι έλληνες το επιτελούν ακόµη σήµερα καλλίτερα από µας. Ας επαναλάβωµεκαι εµείς τη δυσάρεστην οµολογία του Οράτιου Φλάκκου: Graecia capta, ferum victorem cepit, et artes Intulit agresti Latio.
… O έλληνας είναι πιο εγωιστής από µας και συνεπώς και από όλα τα έθνη του κόσµου. Το άτοµό του είναι «πάντων χρηµάτων µέτρον» κατά το ρητό του Πρωταγόρα. Αδέσµευτο, αυθαίρετο, και ατίθασο, αλλά και αληθινά ελεύθερο ορθώνεται το εγώ των ελλήνων. Χάρις σε αυτό σκεφθήκανε πηγαία, πρώτοι αυτοί, όσα εµείς αναγκαζόµαστε σήµερα να σκεφθούµε σύµφωνα µε τη σκέψη τους. Χάρις σε αυτό βλέπουν µε τα µάτια τους και όχι µε τα µάτια εκείνων που είδαν πριν απ’ αυτούς. Χάρις σε αυτό η σχέση τους µε το σύµπαν, µε τα πράγµατα και τους ανθρώπους δεν µπαγιατεύει, αλλά είναι πάντα νέα, δροσερή και το κάθετι, χάρις σε αυτό το εγώ, αντιχτυπάει σαν πρωτοφανέρωτο στην ψυχή τους. Είναι όµως και του καλού και του κακού πηγή τούτο το χάρισµα. Το ίδιο «εγώ» που οικοδοµεί τα ιδανικά πολιτικά συστήµατα, αυτό διαλύει και τις πραγµατικές πολιτείες των Ανθρώπων.
Και ήρθανε οι καιροί όπου ο ελληνικός εγωισµός ξέχασε την τέχνη που οικοδοµεί τους ιδανικούς κόσµους, αλλά δεν ξέχασε την τέχνη που γκρεµίζει τις πραγµατικές πολιτείες. Και εµείς τους συναντήσαµε, καλέ Ατίλιε, σε τέτοιους καιρούς και γι’ αυτό η κρίση µας γι’ αυτούς συµβαίνει να είναι τόσο αυστηρή, που κάποτε καταντάει άδικη.
Αλλά και πώς να µην είναι; H µοίρα µας έταξε νοµοθέτες του κόσµου και το ελληνικό άτοµο περιφρονεί το νόµο. Δεν παραδέχεται άλλη κρίση δικαίου παρά την ατοµική του, που δυστυχώς στηρίζεται σε ατοµικά κριτήρια. Απορείς πώς η πατρίδα των πιο µεγάλων νοµοθετών έχει τόση λίγη πίστη στο νόµο. Και όµως από τέτοιες αντιθέσεις πλέκεται η ψυχή των ανθρώπων και η πορεία της ζωής των. Σπάνια οι έλληνες πείθονται «τοις κείνων ρήµασι». Πείθονται µόνο στα ρήµατα τα δικά τους και ή αλλάζουν τους νόµους κάθε λίγο, ανάλογα µε τα κέφια της στιγµής ή όταν δεν µπορούν να τους αλλάξουν, τους αντιµετωπίζουν σαν εχθρικές δυνάµεις και τότε µεταχειρίζονται εναντίον τους ή τη βία ή το δόλο. A! τόσο τη χαίρεται ο έλληνας την εύστροφη καταδολίευσή τους, τους σοφιστικούς διαλογισµούς που µεταβάλλουν τους νόµους σε ράκη!
O έλληνας έχει πιο αδύνατη µνήµη από µας έχει λιγότερη συνέχεια στον πολιτικό του βίο.
Είναι ανυπόµονος και κάθε λίγο, µόλις δυσκολέψουν κάπως τα πράγµατα, αποφασίζει ριζικές µεταρρυθµίσεις. Θες να σαγηνέψης την εκκλησία του δήµου σε µια πόλη ελληνική; Πες τους: «Σας υπόσχοµαι αλλαγή». Πες τους: «Θα θεσπίσω νέους νόµους». Αυτό αρκεί. µε αυτό χορταίνει η ανυποµονησία του, το αψίκορο πάθος του. Τι φαεινές συλλήψεις θα βρης µέσα σε αυτά τα ελληνικά δηµιουργήµατα της ιδιοτροπίας της στιγµής! Εµείς δειλά-δειλά και µόνο µε το χέρι του πραίτορα τολµήσαµε, διολισθαίνοντας µέσα στους αιώνες, να ξεφύγωµε από τους άκαµπτους κλοιούς της Δωδεκαδέλτου µας, και πάλι διατηρώντας όλους τους τύπους, όλα τα εξωτερικά περιβλήµατα. Τούτη η υποκρισία των µορφών, όταν η ουσία αλλάζει, δείχνει πόση είναι η ταπεινοφροσύνη µας µπρος σε κάθε τι που είναι θεσµός και έθος και παράδοση, πόσο το παρελθόν και η συνέχεια του βαραίνουν στην πορεία µας και πόσο δίκαια αντέχοµε αιώνες εκεί που οι έλληνες εκάµφθηκαν σε
δεκαετηρίδες.
…Οι έλληνες λίγα πράγµατα σέβονται και σπάνια όλοι τους τα ίδια. Και προς καλού και προς κακού στέκουν απάνω από τα πράγµατα. Για να κρίνουν αν ένας νόµος είναι δίκαιος, θα τον µετρήσουν µε το µέτρο της προσωπικής των περίπτωσης, ακόµα και όταν υπεύθυνα τον κρίνουν στην εκκλησία ή στο δικαστήριο. O έλληνας ζητεί από το νόµο δικαιοσύνη για τη δική του προσωπική περίπτωση. Αν τύχη και ο νόµος, δίκαιος στην ολότητά του, και δεν ταιριάζει σε λίγες περιπτώσεις, όπως η δική του, δεν µπορεί αυτό να το παραδεχτή. Και εν τούτοις τετρακόσια χρόνια τώρα το διακήρυξε ο µεγάλος τους Πλάτων, πως τέτοια είναι η µοίρα και η φύση των νόµων. Πως άλλο νόµος και άλλο δικαιοσύνη. Το διακήρυξε και ο Σταγειρίτης, χωρίζοντας το δίκαιο από το επιεικές. Αλλά δεν τ’ ακούει αυτά ο έλληνας! Δε δέχεται να θυσιάση τη δική του περίπτωση, το δικό του εγώ σ’ ένα νόµο σκόπιµο, και δίκαιο στη γενικότητά του. Έτσι είναι οι πολλοί στις πόλεις που πρόκειται τώρα να διοικήσης, έτσι διαφορετικοί, αν όχι από µας, όµως από τους πατέρες µας, που θεµελίωσαν το µεγαλείο την παλιάς, της αληθινής µας δηµοκρατίας.
…Όσο περνούν οι αιώνες τόσο κι εµείς και οι λαοί που κυβερνούµε γινόµαστε περισσότερο ατοµιστές, ως που µια µέρα να µαραθούµε όλοι µαζί µέσα στη µόνωση των µικρών εαυτών µας. Νοµίζω πως οι έλληνες απάνω στους οποίους εσύ τώρα άρχεις είναι πρωτοπόροι σε αυτόν το θανάσιµο κατήφορο. Δε σου έκανε κιόλας εντύπωση, καλέ µου Νάβιε, η αδιαφορία του έλληνα για το συµπολίτη του; Όχι πως δε θα του δανείσει µια χύτρα να µαγειρέψει, όχι πως αν τύχη µια αρρώστια δε θα τον γιατροπορέψη, όχι πως δεν του αρέσει να ανακατεύεται στις δουλειές του γείτονα, για να του δείξει µάλιστα την αξιοσύνη του και την υπεροχή του. Σε τέτοιες περιπτώσεις βοηθάει ο έλληνας περισσότερο από κάθε άλλον. Βοηθάει πρόθυµα και τον ξένο, µε την ιδέα µάλιστα, που χάρις στους µεγάλους στωϊκούς, πάντα τον κατέχει, µιας πανανθρώπινης κοινωνίας. Του αρέσει να δίνη στον ασθενέστερο, στο αβοήθητο. είναι και αυτό ένας τρόπος υπεροχής. Λέγοντας πως ο έλληνας αδιαφορεί για τον πλησίον του, κάτι άλλο θέλω να πω. Αλλά µου πέφτει δύσκολο να στο εξηγήσω. Θα αρχίσω µε παραδείγµατα, που, αν προσέξης, ανάλογα θα δης και εσύ ο ίδιος πολλά µε τα µάτια σου. Ακόµη υπάρχουνε ποιητές πολλοί και τεχνίτες στις µεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Πλησίασέ τους, καθώς είναι χρέος σου, και πες µου αν άκουσες κανέναν απ’ αυτούς ποτέ να επαινή τον οµότεχνό του. Δε χάνει τον καιρό του σε επαίνους των άλλων ο έλληνας. Δε χαίρεται τον έπαινο. Χαίρεται όµως τον ψόγο και γι’ αυτόν βρίσκει πάντα καιρό.
Για την κατανόηση, την αληθινή, αυτήν που βγαίνει από τη συµπάθεια γι’ αυτό που κατανοείς, δε θέλει τίποτα να θυσιάση. Το κίνητρο της δικαιοσύνης δε τον κινεί για να επαινέση ό,τι αξίζει τον έπαινο. Όχι που δεν θα ήθελε να είναι δίκαιος, αλλά δεν αντιλαµβάνεται καν την αδικία που κάνει στον άλλο. Αλλού κοιτάζει. Θαυµάζει ό,τι είναι ο δικός του κόσµος. Κάθε άλλον τον υποτιµά. Όταν ένας πολίτης άξιος δεν αναγνωρίζεται κατά την αξία του, λέει ο έλληνας: αφού δεν αναγνωρίζοµαι εγώ ο αξιώτερός του, τι πειράζει αν αυτός δεν αναγνωρίζεται; O εγωκεντρισµός αφαιρεί από τον έλληνα τη δυνατότητα να είναι δίκαιος. Και αυτό εννοούσα λέγοντας πως ο έλληνας αδιαφορεί για τον πλησίοντου. το πάθος του εγωισµού τον εµποδίζει να ασχολείται µε τον άλλο, να συνεργάζεται µαζί του.
Και φυσικά από την έλλειψη τούτη της αλληλεγγύης µαταιώνονται στις ελληνικές κοινωνίες οι κοινές προσπάθειες. H δράση του έλληνα κατακερµατίζεται σε ατοµικές ενέργειες, που συχνά αλληλοεξουδετερώνονται και συγκρούονται. Κάποτε και τους νεκρούς ακόµα, όπου θάλεγε κανείς πως φθόνος δε χωρεί, τους αφήνουν ατίµητους οι έλληνες, γιατί δε βρίσκουν µέσα τους τη διάθεση να θυσιάσουν κάτι από το νου και την καρδιά τους για ένα τέτοιο έργο δικαιοσύνης. Μόνο ο ηδονισµός του µίσους µπορεί να τους κάνει τυµβωρύχους. Το εγώ -το τροµερό αυτό εγώ- το πάντα γυρισµένο προς τον εαυτό του, για να υψωθή, ταπεινώνει και τους νεκρούς και εκδικείται ακόµη και για την περασµένη του δόξα.
Μόνο όταν δηµιουργηθούν συµφέροντα που συµβαίνει να είναι κοινά σε πολλά άτοµα µαζί, βλέπεις τη συναδέλφωση και την αλληλεγγύη. Πολύ σπάνια για την προάσπιση κοινών ιδανικών. Κοινά ιδανικά σχεδόν δεν υπάρχουν. Στον κάθε έλληνα τα ιδανικά είναι ατοµικά. Γι’ αυτό οι πολιτικές των φατρίες είναι φατρίες συµφερόντων. Και το ιδανικό του κάθε ηγέτη είναι ο εαυτός του.
… Εδώ και δυο βδοµάδες σου έγραφα για το φυγόκεντρον εγωισµό των ελλήνων. Δε θυµάµαι όµως αν σου έγραψα το χειρότερο. Κινηµένος από την ίδια αυτήν εγωπάθεια, τη ρίζα αυτήν κάθε ελληνικού κακού, -ας βοηθήσουν οι θεοί να µη γίνη και των δικών µας δεινών η µολυσµένη πηγή- ο έλληνας δε συχωρνάει στο συµπολίτη του καµµιά προκοπή. Όποιον τον ξεπεράση, ο έλληνας τον φθονεί µε πάθος. Και αν είναι στο χέρι του να τον γκρεµίση από εκεί που ανέβηκε, θα το κάνη. Μα το πιο σπουδαίο, για να καταλάβης τον έλληνα, είναι να σπουδάσης τον τρόπο µε τον οποίο εκδηλώνει το φθόνο του, τον τρόπο που εφεύρε για να γκρεµίζη καλλίτερα. Είναι ένας τρόπος πιο κοµψός από το δικό µας, γέννηµα σοφιστικής ευστροφίας και διανοητικής δεξιοτεχνίας. Δεν του αρέσει η χονροκοµµένη δολοφονία στους διαδρόµους του Παλατιού, αλλά η λεπτοκαµωµένη συκοφαντία, ένα είδος αναίµακτου ηθικού φόνου, ενός φόνου διακριτικότερου και εντελέστερου, που αφήνει του δολοφονηµένου τη σάρκα σχεδόν ανέπαφη, να περιφέρη την ατίµωση και τη γύµνια της στους δρόµους και στις πλατείες.
Γιατί και τη συκοφαντία, αγαπητέ µου, την έχουν αναγάγει σε τέχνη οι θαυµάσιοι, οι φιλότεχνοι έλληνες, οι πρώτοι δηµιουργοί του καλού και του κακού λόγου. Το να επινοήσης ένα ψέµα για κάποιον και να το διαλαλήσης, αυτό είναι κοινότυπο και άτεχνο. Σε πιάνει ο άλλος από το αυτί και σε αποδείχνει εύκολα συκοφάντη και σε εξευτελίζει. H τέχνη είναι να συκοφαντής, χωρίς να ενσωµατώνεις πουθενά ολόκληρη τη συκοφαντία, µόνο να την αφήνεις να τη συνάγουν οι άλλοι από τα συµφραζόµενα και έτσι ασυνείδητα να υποβάλλεται σε όποιον την ακούει. H τέχνη, είναι να βρίσκης το διφορούµενο λόγο, που άµα σε ρωτήσουν γιατί τον είπες, να µπορής να πης πως τον είπες µε την καλή σηµασία, και πάλι εκείνος που τον ακούει να αισθάνεται πως πρέπει να τον εννοήση µε την κακή του σηµασία.
Αυτό είναι το αγχέµαχο όπλο µε το οποίο πολεµάει ο έλληνας τον έλληνα, ο ηγέτης τον ηγέτη,
ο φιλόσοφος το φιλόσοφο, ο ποιητής τον ποιητή, αλλά και ο ανάξιος τον άξιο, ο ουσιαστικά αδύνατος τον ουσιαστικά δυνατό. Αν και ξένος, θα δοκιµάσης την αιχµή τούτου του όπλου και εσύ όπως τη δοκίµασα και εγώ. Θα απορήσης σε τι κοινωνική περιωπή βάζουν οι έλληνες τους δεξιοτέχνες της συκοφαντίας, πώς τους φοβούνται οι πολλοί και αγαθοί, πώς τους υπολήπτονται οι χρησιµοθήρες και πώς γλυκοµίλητα τους χαιρετούν όταν τους συναντούν στις στοές και στην αγορά.
… Το ανυπόταχτο σε κάθε πειθαρχία, η περιφρόνηση των άλλων και ο φθόνος, η αρρωστηµένη διόγκωση της ατοµικότητας, σπρώχνουν σχεδόν τον κάθε έλληνα να θεωρή τον εαυτό του πρώτο µέσα στους άλλους. Αδιαφορώντας για όλους και για όλα, παραβλέποντας ό,τι γίνηκε πριν και ό,τι γίνεται γύρω του, αρχίζει κάθε φορά από την αρχή και δεν αµφιβάλλει πως πορεύεται πρώτος στο δρόµο το σωστό. Ταλαιπωρεί από αιώνες την ελληνική ζωή η υπέρµετρη εµπιστοσύνη του έλληνα στην προσωπική του γνώµη και στις προσωπικές του δυνατότητες.
Παρά να υποβάλη τη σκέψη του στη βάσανο µιας οµαδικής συζήτησης, προτιµάει να ριψοκινδυνεύση µε µόνες τις προσωπικές του δυνάµεις. Πρόσεξε τις συσκέψεις των ηγετών των πολιτικών τους µερίδων µε τους δήθεν φίλους των και θα δης ότι οι περισσότερες είναι προσχήµατα. O ηγέτης λέει τη γνώµη του, βελτιώνει τη διατύπωσή της µε τις πολλές επαναλήψεις χωρίς ούτε να περιµένη, ούτε να θέλη καµµίαν αντιγνωµία. Και οι φίλοι του το ξέρουν αυτό καλά και συχνάζουν σε αυτές τις συσκέψεις ή για να µάθουν τα νέα της ηµέρας ή για να βρουν ευκαιρία να κολακεύσουν τον ηγέτη.
Το αποτέλεσµα είναι ότι ο έλληνας πολιτικός ανακυκλώνεται µόνος του µέσα στις δικές του σκέψεις, γιατί πιστεύει πως αυτές αρκούν για το έργο του ή, το χειρότερο, γιατί η χρησιµοποίηση και των άλλων στην εκτέλεσή του, θα περιώριζε την κυριότητά του απάνω στο έργο. Θα το έκανε, περισότερο τέλειο, αλλά λιγότερο δικό του. Και εκείνο που προέχει για τον
έλληνα δεν είναι το πρώτο, αλλά το δεύτερο. Έτσι σε πρώτη µοίρα έρχεται η τιµή του εγώ και σε δεύτερη η αξία του έργου. Αυτή είναι η αδυναµία του πολιτικού ήθους που θα παρατηρήσης στους έλληνες δηµόσιους άνδρες, που κατά τα άλλα και πιο υψηλόφρονες είναι και πιο αδέκαστοι και σχεδόν όλοι πιο φτωχοί από τους σύγχρονους δικούς µας.
Οι παλιοί όµως ρωµαίοι, αυτοί κατείχαν την αρετή της µετριοφροσύνης που απουσιάζει και απουσίασε πάντα από την ελληνική πολιτική ζωή και γι’ αυτό τότε κατορθώσανε, αν και σε τόσα καθυστερηµένοι, να πάρουν την κοσµοκρατορία από τα χέρια των ελλήνων. Γιατί, βλέπεις, τούτη η µοιραία για την τύχη των ελλήνων εγωπάθεια φέρνει και ένα άλλο χειρότερο δεινό: όπου βασιλεύει, τα έργα σχεδιάζονται πάντα µέσα στα στενά όρια της ατοµικότητας, σύντοµα και βιαστικά, για να συντελεσθούν όλα, πριν το πρόσωπο εκλείψη. H πολιτική όµως που θεµελιώνει τις µεγάλες πολιτείες δε σηκώνει ούτε βιασύνη ούτε συντοµία. Σχεδιάζεται σε έκταση αιώνων. Δεν προσδένεται σε άτοµα, αλλά σε οµάδες προσώπων, σε διαδοχικές γενεές. Στην εκτύλιξή της εξαφανίζεται το εφήµερο άτοµο και παίρνουν την πρώτη θέση, διαρκέστερες υποστάσεις, λαοί, οικογένειες, πολιτικές µερίδες ή κοινωνικές τάξεις. Τα εδραία πολιτικά έργα µέσα στην ιστορία είναι υπερπροσωπικά. Και δυστυχώς οι έλληνες µόνο σε προσωπικά έργα επιδίδονται µε ζήλο. Γι’ αυτό ή δε φτάνουν ως την τελείωση ενός άξιου πολιτικού έργου ή όταν φτάσουν, φέρνει µέσα του το έργο τους το ίδιο, το σπέρµα της φθοράς. Και αυτό είναι δίκαιο. Γιατί σκοπός των ελλήνων είναι η πρόσκαιρη λάµψη του πρόσκαιρου ατόµου, όχι η µόνιµη απρόσωπη ευόδωση του έργου του
ίδιου.
Έπρεπε εξαιρετικά ευνοϊκές περιστάσεις να συντρέξουν µε τη µεγαλοφυϊα του Αλέξανδρου του Μακεδόνα για να αποκτήσουν για λίγα χρόνια οι έλληνες µια κυρίαρχη πολιτική θέση στην οικουµένη. Αλλά και εκεί το έργο, στηριγµένο σ’ ένα πρόσωπο, όχι σε µιαν κοινότητα ανθρώπων, ούτε σε µια πολύχρονη παράδοση, µόλις εξαφανίστηκε ο δηµιουργός, διαλύθηκε µέσα στα χέρια των ίδιων εκείνων ανθρώπων, που, όταν ο Αλέξανδρος ζούσε, στάθηκαν οι απαραίτητοι συντελεστές του. Αλλά το έργο, βλέπεις, δεν ήταν δικό τους. Δεν τους είχε κάνει ο αυταρχικός ηγέτης κοινωνούς στην τιµή του έργου, αλλά θήτες του γιγάντιου εγωισµού του.
… Ποτέ, µα ποτέ δε θέλησα να σου πω, ότι λείπει η πολιτική σκέψη στην Ελλάδα. Απεναντίας πιστεύω πως αφθονεί, περισσότερο µάλιστα από ό,τι φαντάζεται όποιος βλέπει τα πράγµατα απ’ έξω. Μόνο που δεν µας είναι αισθητή η παρουσία της, γιατί οι άνδρες που τη κατέχουν φθείρονται ο ένας από τον άλλο σε µιαν αδιάκοπη, πεισµατική και το πιο συχνά µάταιη
σύγκρουση. Αν λείπει κάτι των ελλήνων πολιτικών δεν είναι ούτε η δύναµη της σκέψης, ούτε η αγωνιστική διάθεση. Στο χαρακτήρα, στο ήθος φωλιάζει η αρρώστια. Φωλιάζει στην άρνησή τους να δεχθούν να εξαφανίσουν το άτοµό τους για την ευόδωση ενός οµαδικού έργου.
Δεν κρίνουν ποτέ µε δικαιοσύνη το συναγωνιστή τους και γι’ αυτό δεν υποτάσσονται ποτέ στην υπεροχή του. Δεν έχουν την υποµονή, µέσα στον κύκλο των ισότιµων, να περιµένουν µε την τάξη του κλήρου ή της ηλικίας της σειρά τους. Έτσι διασπαθίζοντας τη δύναµή του και τις αρετές του σε περιττούς αγώνες κατάντησε ο λαός µε την υψηλότερη και την πλουσιώτερη στη θεωρία πολιτική σκέψη, να µείνη τόσο πίσω από µας στις πρακτικές πολιτικές του επιδόσεις. Τα δεινά, όσα υποφέρανε ως τα σήµερα οι έλληνες, µα θαρρώ και όσα θα υποφέρουν στο µέλλον µιαν έχουν κύρια και πρώτη πηγή, την φιλοπρωτία, τη νόµιµη θυγατέρα του τροµερού των εγωισµού. Μου γράφεις πως αυτό συµβαίνει και αλλού και προ παντός σ’ εµάς. H διαφορά, καλέ µου φίλε, έγκειται στο µέτρο και στην ένταση της φιλοπρωτίας. Βέβαια και εµείς σήµερα δεν υστερούµε. Αλλά την εποχή που θεµελιώνονταν το µεγαλείο της Ρώµης δεν είχαν υπερβή οι δικοί µας το πρεπούµενο µέτρο. Υποτάσσονταν στο κοινό νόµο και στους γενικούς σκοπούς της πολιτείας. ενώ οι έλληνες το ξεπέρασαν πριν προφτάσουν να στεριώσουν τη δύναµή τους στην οικουµένη. Όσο όµως αυστηρότερος και αν θέλω να είµαι, καθώς είναι χρέος µου, για µας τους ρωµαίους, δεν ξέρω αν µεταξύ των ρωµαίων, και σήµερα ακόµα, υπάρχουν τόσοι φανατικοί και αδίστακτοι στο κυνήγηµα των τιµών, όσοι υπήρξανε µεταξύ των ελλήνων στους ενδοξώτερούς των αιώνες. Μήπως όµως υπερβάλλω, καλέ µου φίλε; Μήπως βλέπω το θαυµαστό γένος των ελλήνων µε τα µάτια της γεροντικής κακίας; Μα είναι χρόνια τώρα που µε το λυχνάρι και µε του ήλιου το φως διαβάζω Αριστοφάνη, Δηµοσθένη, Ευριπίδη, Θεόφραστο, Επίκουρο, Ζήνωνα, Χρύσιππο και όλο και βεβαιώνοµαι περισσότερο πως δεν είµαι µόνος στον τρόπο που τους κρίνω. Όχι, φίλε µου, δε βλέπω πως είµαι άδικος όταν λέγω πως πρόθεσή τους συνήθως δεν είναι να ξεπεράσουν σε αξιότητα ή και σε καλή φήµη τον αντίπαλό τους, αλλά να τον κατεβάσουν στα µάτια του κόσµου κάτω από τη δική τους θέση, όποια και αν είναι. Την αρχαίαν «ύβριν» των (Σ.Μ. η λέξη στο πρωτότυπο είναι γραµµένη µε ελληνικά στοιχεία) την κατεβάσανε στο χαµηλότερο επίπεδο! Κάποτε µε τούτην την ισοπέδωση προς τα κάτω νοµίζουν πως επαναφέρουν το πολίτευµά τους στην ορθή του βάση. Μάταια ξεχώρισε ο µεγάλος Σταγειρίτης τη «δηµοκρατία» (Σ.Μ. την παρεκβατική δηµοκρατία, δηλ. την οχλοκρατία) από την «πολιτεία» (Σ.Μ. την ορθή δηµοκρατία). H θέλησή τους για ισότητα, άµα την αναλύσης, θα δης ότι δεν απορρέει από την αγάπη της δικαιοσύνης, αλλά από το φθόνο της υπέρτερης αξίας. «Μια που εγώ, λέει ο έλληνας, δεν είµαι άξιος να ανεβώ ψηλότερα από σένα, τότε τουλάχιστον και εσύ να µη ανεβής από µενά ψηλότερα. Συµβιβάζοµαι µε την ισότητα».
Συµβιβάζεται µε την ισότητα ο έλληνας, γιατί τι το άλλο είναι παρά συµβιβασµός να πιστεύης ανοµολόγητα πως αξίζεις την πρώτη θέση και να δέχεσαι µιαν ίση µε των άλλων. Μέσα του λοιπόν δεν αδικεί τόσο ο έλληνας, όσο πλανάται. Γεννήθηκε µε την ψευδαίσθηση της υπεροχής.
Και ύστερα θα συναντήσης και µεταξύ των ελλήνων την άλλη την ψευδαίσθηση που τους κάνει να υπερτιµούνε τη µιαν αρετή που έχουν και να υποτιµούνε τις άλλες που τους λείπουν. Είδα δειλούς που φαντάζονταν πως µπορούν να ξεπεράσουν όλους µονάχα µε την εξυπνάδα τους και ανδρείους που πίστευαν πως φτάνει για να ξεπεράσουν όλους η ανδρεία τους. Είδα έξυπνους που φαντάζονταν πως δε χρειάζεται για να γίνουν πρώτοι ούτε επιστήµη, ούτε αρετή. Είδα κάτι σοφούς που θέλαν να σταθούν απάνω και από τους έξυπνους και από τους ανδρείους µε µόνη την επιστήµη και τη σοφία.
Πόσο αλήθεια άµαθοι της ζωής µπορεί να είναι αυτοί οι αφεντάδες της γνώσης! Τι κακό µας έκανε αυτός ο Πλάτωνας! Πόσους δασκάλους πήρε στο λαιµό του που νοµίσανε πως είναι «άνδρες βασιλικοί»! (Σ.Μ. µε ελληνικά στοιχειά στο πρωτότυπο). Μα είδα τέλος, αγαπητέ µου Νάβιε, και κάτι ενάρετους, που δεν το χώνευαν να µην είναι πρώτοι στην πολιτεία, αφού είταν πρώτοι στην αρετή. Και βέβαια δε στασίαζαν όπως οι βάναυσοικαι οι κακοί, αλλά ή αποσύρονταν σιωπηλοί και απογοητευµένοι στους αγρούς των, αφήνοντας το δήµο στα χέρια των δηµαγωγών και των συκοφαντών, ή δηλητηριάζανε την ίδια τους την αρετή και τους ωραίους της λόγους µε την πίκρα της αποτυχίας των. ωσάν οι ηγεσίες των πολιτειών να µην ήταν µοιραία υποταγµένες στις ιδιοτροπίες της τύχης και του χρόνου και σε λογής άλλους συνδυασµούς δυνάµεων που συνεχώς τις αποµακρύνουν απ’ την ιδεατή τους µορφή και τις παραδίνουν στα χέρια των ανάξιων ή των µέτριων. Τέτοια είναι τα πάθη και οι αδυναµίες που φθείρουν τους ηγέτες των ελληνικών πόλεων.
Όσο για τους οπαδούς των ηγετών αυτών, έχουν και αυτοί την ιδιοτυπία τους στον µακάριον εκείνον τόπο. Είναι οπαδοί, πραγµατικοί οπαδοί, µόνο όσοι χάσαν οριστικά την ελπίδα να γίνουν και αυτοί ηγέτες. Έτσι θα παρατηρήσης πως πιστοί οπαδοί είναι µόνο οι γεροντώτεροι από τον ηγέτη τους. Ελάχιστοι είναι οπαδοί από πίστη ιδεολογική ή από πίστη στον ηγέτη οι πολλοί είναι πειθαναγκασµένοι από τα πράγµατα γιατί ατύχησαν, γιατί βαρέθηκαν ή λιποψύχησαν. Γι’ αυτό είναι και όλοι προσωρινοί, άπιστοι, ενεδρεύοντες οπαδοί, ως που να περάσει η κακή ώρα. Μα και αυτοί που µένουν και όσο µένουν οπαδοί, προσπαθούν συνεχώς να αναποδογυρίσουν την τάξη της ηγεσίας και να διευθύνουν αυτοί από το παρασκήνιο τον ηγέτη. Γι’ αυτό και βλέπεις τόσο συχνά να είναι περιζήτητοι οι µέτριοι ηγέτες, που προσφέρονται ευκολώτερα στην παρασκηνιακήν ηγεσία των οπαδών των. Σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει σηµασία να ξέρης ποιος είναι ο ονοµαστικός ηγέτης µιας πολιτικής µερίδας, αλλά ποιοι εκ του αφανούς τον διευθύνουν. Βλέπεις, είναι µερικοί άνθρωποι που δεν είναι προικισµένοι µε τα χαρίσµατα µε τα οποία αποκτάς τα φαινόµενα της ηγεσίας, αλλά µόνο µε εκείνα που χρειάζονται για την ουσία της, για την άσκηση της εξουσίας. Είναι αναγκασµένοι λοιπόν οι τέτοιοι να περιορισθούν στο ρόλο του υποβολέα και να αφήνουν τους άλλους, που κατέχουν τα φαινόµενα, να χαριεντίζωνται απάνω στη σκηνή.
…Δε σου κρύβω πως µε πείραξε ο λόγος σου, πως δείχνοµαι τάχα κακός και άδικος µε τους έλληνες. Ας αρχίσω λοιπόν σήµερα το γράµµα µου µε έναν έπαινο γι’ αυτούς, για να ξεπλύνω έτσι κάπως τη µοµφή σου. O εγωισµός δεν κάνει τους έλληνες µόνο κακούς πολίτες στην αγορά, τους κάνει και καλούς στρατιώτες στον πόλεµο. Έχουν αιώνων τρόπαια που µέσα στη µνήµη τους γίνονταισα νόµοι άγραφοι και επιβάλλουν την περιφρόνηση της κακουχίας και του κινδύνου. Μη συγχέης τη διάλυση της στρατιωτικής δύναµης, που έχει αφορµή τις εµφύλιες έριδες, µε την ατοµική γενναιότητα καθώς και την πολεµική δεξιοτεχνία των ελλήνων.
Μα και δεν είναι µόνο στον πόλεµο ο έλληνας γενναίος και άξιος µαχητής, αλλά και στην ειρήνη. Ακριβώς γιατί η γενναιότητά του δεν είναι συλλογική, σαν των περισσότερων λαών, αλλά ατοµική, γι’ αυτό δε φοβάται, και εκεί που βρίσκεται µόνος του, να ριψοκινδυνεύη, στην ξενητιά, στο παράτολµο ταξίδι, στην εξερεύνηση του αγνώστου. Γι’ αυτό και τόλµησε τέτοια που εµείς δε θα τολµούσαµε ποτέ και θεµέλιωσε για αιώνες αποικίες έξω από τις στήλες του Ηρακλέους και πέρα, µέσα στα χιόνια της Σκυθίας. και στον καιρό µας ακόµη έλληνες δεν είναι εκείνοι που τόλµησαν να διασχίσουν άγνωστες θάλασσες για να φτάσουν στη χώρα των Ινδών και στις έµπυρες χώρες πιο κάτω από τη γη των Αιθιόπων; Αναρωτιέσαι κάποτε γιατί τα τολµάει αυτά τα παράτολµα ο έλληνας; Επειδή είναι γενναίος ο έλληνας, είναι και παίκτης. Παίζει την περιουσία του τη ζωή του και κάποτε και την τιµή του.
Γεννήθηκε για να σκέπτεται µόνος, για να δρα µόνος, για να µάχεται µόνος και γι’ αυτό δε φοβάται τη µοναξιά. Εµείς αντίθετα είµαστε από τα χρόνια τα παλιά µια υπέροχα οργανωµένη αγέλη. Σκεπτόµαστε µαζί, δρούµε µαζί, µαχόµαστε µαζί και µοιραζόµαστε µαζί την τιµή, τα λάφυρα και τη δόξα. Οι έλληνες δε δέχονται, όσο αφήνεται η φύση τους ελεύθερη, να µοιρασθούν τίποτα µε κανέναν. Το εθνικό τους τραγούδι, αρχίζει µε έναν καυγά, γιατί θελήσανε να κάνουν µοιρασιά ανάµεσα σε άντρες που µοιρασιά δε δέχονται. Και µια που πήρα το δρόµο των επαίνων, άκουσε και τούτο, που δεν είναι και ο µικρότερος. Οι αυστηρές κρίσεις που τώρα βδοµάδες σου γράφω, θαρρείς πως είναι µόνο δικές µου; Τις πιο πολλές τις διδάκτηκα από ένα έλληνα, από τον Επίκτητο. Νέος τον άκουσα να εξηγή το µέγα δράµα του γένους του. Ήσυχα καθαρά, µε την ακριβολογία και τη χάρη που σφράγιζε το λόγο του, µας ετοίµαζε για έναν κόσµο που είχε πια περάσει, για µιαν Ατλαντίδα που είχε κατακαλύψει ο Ωκεανός. Κάποτε κάνοντας την απολογία της πατρίδας του, µας έλεγε: «Δεν είναι τόσο δίκαια τα ανθρώπινα, ώστε µόνο αµαρτήµατα να είναι οι αιτίες των τιµωριών. H Τύχη, η τυφλή θεά, η τελευταία στην οποία θα πάψω να πιστεύω, πρόδωσε συχνά τους έλληνες στο δρόµο τους. Αλλά και αυτοί, πρόσθετε, τη συντρέξανε µε το δικό τους τρόπο». Μη νοµίσης όµως πως µόνο ένας Επίκτητος κατέχει την αρετή του «γνώθι σαυτόν» (Σ.Μ. Στο πρωτότυπο γραµµένο ελληνικά). Σε κάθε κόγχη απάγκια της αγοράς κάθε πόλης, σε κάθε πλάτανο από κάτω της ευλογηµένης ελληνικής γης, θα βρης και έναν έλληνα, αδυσώπητο κριτή του εαυτού του. Και εύκολα θα σου ξανοιχθή και ας είσαι ξένος. Αρκεί εσύ να µην αρχίσης να κακολογής τίποτα το ελληνικό, γιατί τότε µέσα του ξυπνάει µια άλλη αρετή, η περηφάνια.
Ναι, ναι, σε βλέπω να γελάς, Ατίλιε Νάβιε, αυτούς του ταπεινούς κόλακες που σέρνονται στους προθαλάµους µας, γελάς που τους ονοµάζω περήφανους. Και όµως θα αστοχήσης στο έργο σου αν αγνοήσης αυτή την αλήθεια. Πρόσεξε την υπεροψία και τη φιλοτιµία των ελλήνων. Μην πλανάσαι! Έχουν την ευαισθησία των ξεπεσµένων ευγενών. Είναι γκρεµισµένοι κοσµοκράτορες, ποτέ όµως τόσο χαµηλά πεσµένοι, ώστε να ξεχάσουν τι ήτανε. H πολυσύνθετη ψυχή τους χωράει λογής αντιφάσεις και έρχονται ώρες που για πολλούς είναι δίκαιος ο ειρωνικός λόγος του Ιουβενάλιου Graeculus esuriens, in coelum jusseris, ibit [Σ.Μ. «Το λιµασµένο γραικύλο κι’ αν στον ουρανό τον προστάξης (να πάη), θα πάη.»] Αλλοι όµως είναι τούτοι οι γραικύλοι και άλλοι οι έλληνες. Και το πιο περίεργο: οι ίδιοι τούτοι σε άλλες ώρες είναι γραικύλοι και σε άλλες έλληνες (Σ.Μ. ο συγγραφέας παίζει εδώ µε τις λέξεις graeculus και graeci. Στη µετάφραση φυσικά το λογοπαίγνιο χάνεται). Δεν πρέπει ποτέ να δώσης στον έλληνα την εντύπωση ότι του αφαίρεσες την ελευθερία του. Αφησέ τον, όσο µπορείς, να ταράζεται, να θορυβή και να ικανοποιή την πολιτική του µανία, µέσα στη σφαίρα που δεν κινδυνεύουν τα συµφέροντα της αυτοκρατορίας. Εσύ πρέπει να έχης την τέχνη να επεµβαίνης µόνο την τελευταία στιγµή, όταν δεν µπορείς να βάλης τους έλληνες τους ίδιους να αποτρέψουν το δυσάρεστο. Πάντοτε βρίσκονται οι διαφωνούντες µεταξύ των ελλήνων, που θα είναι πρόθυµοι να σε βοηθήσουν είτε θεληµατικά, είτε, συνηθέστερα, αθέλητά τους. Υποβοηθώντας το τυφλό παιχνίδι των φατριών από το παρασκήνιο, χωρίς να προσβάλλης την περηφάνια τους, µπορεί να οδηγήσης τις ελληνικές πόλεις προς το καλό πολύ ευκολώτερα παρά µε τις σοφώτερες διαταγές που θα εξέδιδες, αν είσουνα ανθύπατος στην Ισπανία ή στην Ιλλυρία. Valde aveo scire quid agas. Data Nonis Juniis ex Tusculo.
…Όµως αν θέλης στην Ελλάδα πραγµατικά να επιβάλης µιαν απόφασή σου, όσο σωστή και αν είναι, κοίταξε να µη φανή η πρόθεσή σου. Πρέπει να θυσιάσης την τιµή µιας απόφασης για να την επιβάλης µεταξύ των ελλήνων. Κάλεσε ιδιατέρως έναν έναν τους αρχηγούς των µερίδων, δώσε στον καθένα την ευκαιρία µιας επίπλαστης πρωτοβουλίας. Φυσικά, αν δυστροπούν, να τους τροµάξης. Αλλά και αυτό υπό εχεµύθειαν, χωρίς να αναγκάσης τη φιλοτιµία τους να πάρη τα όπλα. Δώσε τους κάποια περιθώρια έντιµης υποχώρησης, και όταν ακόµα στην πραγµατικότητα διατάσσης. Μην τους πης ότι διατάσσεις, πες τους ότι δεν διατάσσεις, αλλά ότι αν δεν γίνη τούτο και εκείνο, τότε οι ρωµαϊκές λεγεώνες θα αναγκασθούν να µεταθασταθµεύσουν, για λόγους ασφάλειας, σε άλλη επαρχία και τότε µπορεί τίποτε Γέτες ή Κέλτες ή Δακοί να στείλουν τα στίφη τους να δηώσουν τη χώρα και ας αναµετρήσουν οι ίδιοι τις συνέπειες και ας αποφασίσουν. Όλα αυτά δε σου τα λέω για να σε κάνω να περιφρονής τους έλληνες. απεναντίας σου τα λέω για να τους καταλάβης και να τους προσέξης. Ακόµη και σήµερα διατηρούν τα ίχνη µερικών αρετών που µοιάζουν µε τη χόβολη µιας µεγάλης πυράς. Μελετητές της ψυχής των ατόµων και του όχλου, θα τους δης να εκτελούν µερικούς θαυµάσιους ελιγµούς, να χαράζουν πολιτικά σχέδια περίλαµπρα, µε µιαν ευκινησία στη σκέψη και µια γοργότητα στις αντιδράσεις που εµείς εδώ ποτέ δε φτάσαµε. Μόνο που ύστερα θα µελαγχολήσεις βλέποντας πως είναι πια ασήµαντοι οι σκοποί για τους οποίους ξοδεύονται αυτά τα εξαίσια χαρίσµατα.

Αυτά τα έγραφε πριν από 2000 χρόνια κάποιος ρωµαίος. Αν γράφονταν σήµερα, οι πολιτικοί άνδρεςθα τα κοιτούσαν µε καχυποψία και θα προσπαθούσαν µε κάθε τρόπο να ξεγυµνώσουν αυτόν που θα τα έλεγε, όχι όµως αυτά τα ίδια. Ζούµε σε µια εποχή που η σήψη και η παρακµή της ελληνικής κοινωνίας είναι τόσο βαθιές όσο και ασυνείδητες. Σηµάδια αυτής της παρακµής συναντά κανείς σε όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής, και ασφαλώς σε όλους τους χώρους. Δυστυχώς, βλέπω παντού γύρω µου, ακόµα και µέσα µου, πολλά από τα χαρακτηριστικά των ελλήνων που αναφέρει ο συµπαθής (ρωµαίος) Συγκλητικός. Η γκρίνια είτε η αδιαφορία δεν είναι λύσεις, αν και τείνουν να γίνουν της µόδας ιδιαίτερα στους νεώτερους. Οσο για θετικά σηµάδια, µάλλον υπάρχουν, αλλά είναι εν δυνάµει και υπό προϋποθέσεις ικανά να οδηγήσουν σε κάτι καλύτερο.     

Δηµοσιεύτηκε στο περιοδικό του ΕΜΠ
“ΠΥΡΦΟΡΟΣ”, τεύχος 19, 1996
πηγή 

«Σήμερα οι άν­θρωποι ζητούν να τους αγαπήσουν και γι' αυτό αποτυγχά­νουν. Το σωστό είναι να μην ενδιαφέρεσαι αν σε αγαπούν, αλλά αν εσύ αγαπάς το Χριστό και τους ανθρώπους. Μόνο έτσι γεμίζει η ψυχή».

θυμηθήκαμε:








Στην Σίφνο ήταν ένα άσπρο σπίτι με έναν άσπρο κήπο και μια μικρή ξύλινη πόρτα,  περνούσαμε και ξαναπερνούσαμε για τα καθημερινά,  και βλέπαμε μια κοπέλλα να κρεμάει γύρω τριγύρω κάθε τόσο πράγματα και την είχαμε ονομάσει μάγισσα.

Στη Σύρο,  μεσημεράκι βόλτα στην αγορά,  μαζί με τα παιδιά,  χαζεύαμε ένα μαγαζί με αντίκες και μια γενική εντύπωση από έντονα και έξαλλα χρώματα,  μπήκαμε μέσα από την ανοιχτή πόρτα και μετά από ώρα κατέβηκε από τη σοφίτα μια πολύ σουρεάλ γυναίκα με συρτές παντόφλες παρέα με μια όμορφη μαύρη γάτα.

Στην Πάτμο,  στα δωμάτια που περικλείονταν από το κάστρο έμενε κόσμος με λεφτά στην τσέπη κι αυτό φαινόταν από το ντύσιμο κυρίως των γυναικών,  τα αξεσουάρ και τα πολλά χρυσά κοσμήματα,  δεν θυμάμαι να είδα ποτέ πιο πολλές σειρές από αλυσίδες και κολιέ.  Είχαμε ζηλέψει ό,τι πιο κοινό και καθημερινό,  όπως ένα μεγάλο ταψί με ένα φρεσκοψημμένο κοτόπουλο και γύρω γύρω λαχταριστές πατάτες,  μας είχε λείψει τόσες μέρες απίστευτα το αληθινά σπιτικό το φαγητό.

Στη Σκόπελο,  πάνω από εκεί που κόβεται απότομα ο βράχος,  ήταν το καφέ με τις ομπρέλλες.  Έτσι το είχαμε ονομάσει.  Ένα πρωινό,  αφήσαμε την ζωή του κέντρου και μπήκαμε μέσα στα στενά και το βρήκαμε,  είμασταν εμείς και τα παιδιά μοναδικοί πελάτες κι ένας τύπος καλοντυμένος αλλά ρέμπελος και με καπέλο.  Εκείνο το πρωινό είχαμε παραγγείλει όλοι ομελλέτες..
με το φεγγαρι αγκαλια

Αναλήθειες της Αρβελέρ για την εκκλησιαστική περιουσία




Η Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών με ανακοίνωσή της απαντά στην ακαδημαϊκό Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ  για την εκκλησιαστική περιουσία

Στην ιστοσελίδα maga.gr δημοσιεύθηκε στις 18.10.2012 συνέντευξη της κ. Ελένης Γλύκατζη - Αρβελέρ, η οποία πρόσφατα περιήλθε σε γνώση μας μέσω παραπομπής που γίνεται σε αυτή στην ιστοσελίδα capital.gr της 3.4.2015. Στη συνέντευξη αυτή η κ. Ἀρβελέρ ισχυρίζεται, ότι δήθεν η Εκκλησία έχει το 1/3 της Ελλάδας σαν περιουσία, ότι τάχα δεν πληρώνει όλους τους φόρους και ότι ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος της είπε ότι δε θα γίνει ποτέ το Κτηματολόγιο για να μην αποκαλυφθεί ότι τα ¨χαρτώα δικαιώματα¨, δηλαδή τά ιδιοκτησιακά δικαιώματα της Εκκλησίας δεν προκύπτουν από έγγραφα.

Επί των ανωτέρω επιθυμούμε να αναφέρουμε τα ακόλουθα:
1. Προφανώς η κ. Αρβελέρ έχει υπόψη της την περιουσιακή κατάσταση της Εκκλησίας πριν το 1835. Από τότε μέχρι σήμερα ἡ Εκκλησία έχει δώσει το 96% της περιουσίας της, όπως κάλλιστα μπορεί να διαπιστώσει από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και αν διαβάσει το βιβλίο του Μακ. Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου ¨Εκκλησιαστική Περιουσία και Μισθοδοσία του κλήρου¨. Και από το υπόλοιπο 4% πού απέμεινε τα ¾ είναι δάση ή δεσμευμένες εκτάσεις. Γι’αυτό η αξιοποιήσιμη εκκλησιαστική περιουσία σήμερα είναι ελάχιστη και δεν επαρκεί δυστυχώς για την μισθοδοσία των ιερέων. Αν θέλει η κ. Αρβελέρ, ας έλθει να της δείξουμε τα στοιχεία.
2. Η άποψη, και μάλιστα από μία Ακαδημαϊκό, ότι η Εκκλησία δεν πληρώνει φόρους, δεν δείχνει μόνον άγνοια της αλήθειας αλλά υποκρύπτει και συκοφαντία. Ας ερωτήσει η κ. Αρβελέρ το Υπουργείο Οικονομικών ή ας έλθει σε μας για να πληροφορηθεί πόσους φόρους πληρώνει η Εκκλησία.
3. Είναι λυπηρό ότι η κ. Αρβελέρ λέγει μετά το θάνατό του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, ότι της είπε κάποια πράγματα, διότι τώρα εκείνος δεν μπορεί να απαντήσει αν είναι αλήθεια ή όχι αυτά τα οποία ισχυρίζεται η κ. Αρβελέρ ότι της είπε.
Η αλήθεια είναι πάντως ακριβώς αντίθετη, από αυτήν την οποία – για αγνώστους λόγους -προπαγανδίζει η κ. Αρβελέρ. Η Εκκλησία θέλει διακαώς να γίνει το Κτηματολόγιο, προκειμένου να πάψει επιτέλους το παραμύθι της τεράστιας εκκλησιαστικής περιουσίας και να αποδειχθεί ότι η περιουσία που έχει η Εκκλησία έχει πλήρεις τίτλους ιδιοκτησίας.

Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!


perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
Ο Dotan Negrin ήταν πάντα ένας ανήσυχος άνθρωπος, με πολλές τάσεις φυγής από τα καθιερωμένα και τετριμμένα αυτού του κόσμου. Αν και ξεκίνησε να εργάζεται από μικρός, ποτέ δεν του άρεσε να είναι κλεισμένος σε ένα γραφείο και να βλέπει τη φύση έξω… Ήθελε να να ζει εκεί… Λάτρης της μουσικής και του πιάνου, οι μελωδίες ήταν αυτό που τον έκανε να ονειροπολεί και να ταξιδεύει με το μυαλό του.
Μέχρι που μια μέρα του 2010 αποφάσισε να αλλάξει τη ζωή του μια για πάντα. Παράτησε τη δουλειά του και ξεκίνησε να ταξιδεύει στον κόσμοπαρέα με το πιάνο του! Μέχρι στιγμής έχει επισκεφθεί πάνω από 300 πόλεις σε 21 χώρες και συνεχίζει. Σε κάθε στάση που κάνει στήνει το πιάνο του και παίζει αγαπημένα κομμάτια απολαμβάνοντας το τοπίο…
perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
perierga.gr - Παίζοντας πιάνο στα πιο απίθανα σημεία του κόσμου!
πηγή