Ενώ η Σαουδική Αραβία κατηγορεί τη
Ρωσία για θρησκευτικό πόλεμο, αρκετοί φοβούνται το ξέσπασμα μία μεγάλης
σύρραξης στην περιοχή – λόγω του τεράστιου κοιτάσματος πετρελαίου που
βρέθηκε από το Ισραήλ, στα υψώματα του Γκολάν
.
Σύμφωνα με μία ισχυρή ομάδα κληρικών της Σαουδικής Αραβίας, αποτελούμενης από 53 άτομα,
η Ρωσία, μέσω της συμμετοχής της στη μάχη της Συρίας,
σχεδιάζει μία χριστιανική σταυροφορία στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Ως εκ τούτου, η ομάδα αυτή κήρυξε έναν ιερό πόλεμο, υποσχόμενη κάθε
είδους υλική, ηθική, πολιτική και στρατιωτική στήριξη σε όλους όσους
τάσσονται εναντίον της κυβέρνησης της Συρίας, καθώς επίσης των συμμάχων
της – της Ρωσίας και του Ιράν.
Στην ισλαμική μοναρχία, εθνική θρησκεία της οποίας είναι ο
Ουαχαμπισμός,
οι δηλώσεις των κληρικών έχουν επίσημο χαρακτήρα
– οπότε, η έντονη προτροπή τους για έναν ιερό πόλεμο, με στόχο να
προστατευθεί ολόκληρο το ισλαμικό έθνος, έχει πολύ μεγάλη σημασία.
Οι κληρικοί θεωρούν επίσης πως το ξεκίνημα των ρωσικών βομβαρδισμών
εναντίον της συριακής αντιπολίτευσης είναι παρόμοιο με την εισβολή των
Ρώσων στο Αφγανιστάν το 1980 – ενώ η επιλογή της συγκεκριμένης χρονικής
στιγμής από τον πρόεδρο Putin,
συνδέεται με τις εσωτερικές συγκρούσεις μεταξύ των γενεών στο βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, λόγω των οποίων η χώρα έχει χάσει την πολιτική της σταθερότητα.
Από την άλλη πλευρά όμως, η εισβολή της Σαουδικής Αραβίας στην
Υεμένη, η οποία δεν είναι σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο, της δημιουργεί
πολύ μεγάλα προβλήματα – πόσο μάλλον όταν
η στρατηγική της Ρωσίας έχει στόχο να μειώσει την επιρροή της στον OPEC,
μέσω του οποίου οι Σαουδάραβες μπορούσαν να ελέγχουν ανέκαθεν την τιμή
του πετρελαίου. Στα πλαίσια αυτά, η οικονομική κατάσταση της χώρας
επιδεινώνεται ραγδαία – οπότε δεν είναι απίθανο να επικρατήσει το
σενάριο της χρεοκοπίας της (
άρθρο).
.
Η ευρωπαϊκή αλλαγή στάσης
Περαιτέρω, ενώ το
γεωπολιτικό θρίλερ
στην περιοχή συνεχίζεται, με τις Η.Π.Α. να μην αντιδρούν στα σχέδια της
Ρωσίας, σύροντας την ενδεχομένως σε μία οικονομική παγίδα (
άρθρο),
η Ευρώπη αλλάζει ξαφνικά πορεία – ανακοινώνοντας πως επιθυμεί πια ομαλές σχέσεις με τη Ρωσία.
Έχοντας ενδεχομένως εντυπωσιαστεί από τις ρωσικές επιτυχίες, καθώς
επίσης προσπαθώντας να βρει κάποια λύση, όσον αφορά τα τεράστια κύματα
μεταναστών που κατευθύνονται προς την κεντρική Ευρώπη και ειδικά στη
Γερμανία,
ο πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε
πως η ΈΕ δεν πρέπει να δέχεται τις αμερικανικές υποδείξεις, όσον αφορά
τις σχέσεις της με τη Ρωσία – κάτι που δημιουργεί την εντύπωση πως έχει στόχο το τέλος των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί.
«
Οι Ρώσοι είναι ένας υπερήφανος λαός, η χώρα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο«, δήλωσε ο κ. Juncker, κάνοντας σύμφωνα με πολλούς την ανάγκη φιλότιμο. «
Δεν
επιτρέπεται να την εκτοπίσει κανείς από την παγκόσμια σκηνή επειδή
διαφορετικά, όπως διαπιστώσαμε, επιστρέφει πολύ γρήγορα. Πρέπει να
συμπεριφερόμαστε με ευπρέπεια στη Ρωσία, ενώ δεν θα επιτρέψουμε να μας
υπαγορεύει τις σχέσεις μας μαζί της η Ουάσιγκτον«, συνέχισε,
επικρίνοντας παράλληλα τον πρόεδρο των Η.Π.Α., επειδή είχε υποβαθμίσει τη Ρωσία σε μία περιφερειακή δύναμη, χωρίς παγκόσμιες προεκτάσεις.
Οι δηλώσεις αυτές είναι προφανώς ιδιαίτερα αξιοσημείωτες, επειδή
μέχρι σήμερα η ΕΕ συμφωνούσε απόλυτα με τις Η.Π.Α. στο θέμα της επιβολής κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας – ενώ ακολουθούν μετά το σκάνδαλο διαφθοράς της VW (
άρθρο),
η οποία έχει κάνει περισσότερες παρατυπίες στα οχήματα της, από αυτές
που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ανησυχώντας πολύ για τις εξαγωγές
της.
.
Το Ισραήλ
Συνεχίζοντας, αρκετοί φοβούνται το ξέσπασμα ενός μεγάλου πολέμου στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, με απρόβλεπτες προεκτάσεις,
κρίνοντας από την ανακάλυψη ενός τεράστιου κοιτάσματος πετρελαίου από το Ισραήλ. Το
γεγονός αυτό όμως δεν είναι τόσο θετικό για τη χώρα, όσοι ακούγεται –
αφού βρέθηκε στα υψώματα του Γκολάν, το οποίο ανήκε στη Συρία και
καταλήφθηκε από το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του εξαήμερου πολέμου του
1967 (χάρτης που ακολουθεί).
.
.
Στο σημείο αυτό η κατάσταση περιπλέκεται, επειδή αφενός μεν το Ισραήλ
θεωρεί δική του την περιοχή, αφετέρου ο ΟΗΕ έχει διαφορετική άποψη,
κρίνοντας πως αποτελεί έδαφος της Συρίας. Εύλογα λοιπόν κυριαρχεί η
εντύπωση ότι,
το γεγονός αυτό ίσως αποτελέσει τη σπίθα που θα οδηγούσε σε έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο
– λόγω των οικονομικών συμφερόντων που διακυβεύονται, ενώ συμμετέχουν
στη διαμάχη όλες οι μεγάλες δυνάμεις, έχοντας ήδη δημιουργήσει αντίπαλες
συμμαχίες.
Σύμφωνα τώρα με μία ισραηλινή αναφορά (
πηγή),
οι ποσότητες πετρελαίου που βρέθηκαν είναι τεράστιες – πολλά
δισεκατομμύρια βαρέλια, τα οποία θα μπορούσαν να καλύψουν εύκολα τις
ανάγκες της χώρας (270.000 βαρέλια ημερησίως) για πολλά χρόνια. Φυσικά
πρέπει να βρεθεί πόσο κοστίζει η εξόρυξη του, για να αποδειχθεί εάν
είναι συμφέρουσα ή όχι –
ενώ προφανώς οι Άραβες γείτονες του Ισραήλ δεν θα επιτρέψουν εύκολα την εξόρυξη του δικού τους πετρελαίου.
Συνεχίζοντας, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ασυνήθιστο, πολύ μεγάλο κοίτασμα, με βάση τους επιστήμονες της χώρας (πηγή),
πάχους 350 μέτρων, όταν τα φυσιολογικά έχουν πάχος 20 έως 30 μέτρα –
υπενθυμίζοντας πως τα υψώματα του Γκολάν, τα οποία θέλει να ανακαταλάβει
η Συρία, ενδεχομένως με τη βοήθεια της Ρωσίας, δεν έχουν μόνο μεγάλη στρατηγική σημασία ή πετρέλαιο αλλά, επίσης νερό, το οποίο είναι πολύ σημαντικό για την ευρύτερη περιοχή.
Όλα αυτά συμβαίνουν σε μία εποχή, όπου οι εντάσεις μεταξύ του
Ισραήλ και των Παλαιστινίων είναι εξαιρετικά μεγάλες (
πηγή) –
με πολλούς να θεωρούν πως σύντομα θα ανακηρυχθεί ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, με πρωτοβουλία της Γαλλίας, το οποίο θα εξυπηρετούσε τα σχέδια των μεγάλων δυνάμεων, επαναφέροντας τη σταθερότητα στην περιοχή.
Σύμφωνα τώρα με γνωστό αμερικανικό περιοδικό, εάν η Γαλλία καταθέσει αίτημα για την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους,
τότε το δημοκρατικό κόμμα των Η.Π.Α. θα πιέσει τον πρόεδρο να μην το εγκρίνει (
πηγή) – αν και ο κ. Obama δεν έχει αντιδράσει μέχρι στιγμής, εκφράζοντας με σαφήνεια τις απόψεις του.
Εάν όμως τα πράγματα επιδεινωθούν
, τότε θεωρείται βέβαιο πως θα ενισχύσει την πρόταση που θα καταθέσει η Γαλλία περί της ανεξαρτησίας της Παλαιστίνης – κάτι που όμως πιθανότατα θα αποτελέσει το εναρκτήριο λάκτισμα ενός τεραστίων διαστάσεων πολέμου στη Μέση Ανατολή.
.
Η παρεμβολή του Ιράκ
Περαιτέρω,
φαίνεται πως η Ρωσία και το Ιράν αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο στο Ιράκ, χωρίς τη συμμετοχή των Η.Π.Α. – ιδρύοντας μία δική τους μυστική υπηρεσία (JICC), επειδή δεν εμπιστεύονται καθόλου τη CIA.
Για την κυβέρνηση του Ιράκ βέβαια η προσέγγιση της Ρωσίας δεν
αποτελεί κάποια ριζική αλλαγή, στη μέχρι τώρα πολιτική της απέναντι στις
Η.Π.Α. –
εν τούτοις, ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί, παρά το ότι θεωρεί πως είναι υποχρεωμένη να δέχεται κάθε βοήθεια, στην προσπάθεια της να αντιμετωπίσει με επιτυχία την ISIS.
Πάντως, η επιδείνωση των σχέσεων του Ιράκ με τις Η.Π.Α. φαίνεται από την αντίδραση της υπερδύναμης στο θέμα της JICC,
η οποία θεωρείται ως απειλητική για τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες – αφού δήλωσε πως θα περιορίσει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ της CIA και της κυβέρνησης του Ιράκ.
Ολοκληρώνοντας, αρκετά ΜΜΕ των Η.Π.Α.
προβλέπουν μία πανωλεθρία της χώρας τους στην περιοχή, ανάλογη με αυτήν του Βιετνάμ
– καθώς επίσης την ανάδειξη της Ρωσίας σε μία παγκόσμια στρατιωτική
δύναμη, η οποία θα αμφισβητήσει ευθέως την αμερικανική ηγεμονία στον
πλανήτη.
.
Η γερμανική σκοπιά
Η Γερμανία τώρα,
η οποία βίωσε χθες μία από τις ισχυρότερες διαδηλώσεις εναντίον του οικονομικού ΝΑΤΟ που δρομολογεί η παγκόσμια ελίτ με την υπογραφή της
TTIP,
με τη συμμετοχή 250.000 ατόμων που συγκεντρώθηκαν στο Βερολίνο, θεωρεί
πως αφενός μεν ο πόλεμος της Ουκρανίας, αφετέρου η επέμβαση της Ρωσίας
στη Συρία, σηματοδοτούν μία αλλαγή εποχής – όπου τελειώνει η κυριαρχία
της Δύσης στον πλανήτη.
Ως εκ τούτου,
παύει να υπάρχει η «Pax Americana», όπου οι Η.Π.Α. επέβαλλαν και εγγυούταν την παγκόσμια τάξη πραγμάτων –
με τη συμμαχία της Ευρώπης και της Ιαπωνίας. Στα πλαίσια αυτά, ο
πρόεδρος Putin έχει αναλάβει το ρόλο του καταστροφέα, ενώ στο παρασκήνιο
κρύβεται η Κίνα – ο μελλοντικός ηγεμόνας.
Η καγκελάριος είχε ισχυριστεί βέβαια, σε μία τηλεφωνική επαφή της με
τον αμερικανό πρόεδρο ότι, ο Ρώσος ομόλογος του ζει σε άλλον πλανήτη –
κάτι που όμως ισχύει ασφαλώς και για τη Δύση, η οποία φάνηκε πως δεν είχε κανένα σχέδιο στο θέμα της Συρίας.
Όταν δε η Δύση δήλωνε ανόητα πως η Ρωσία έχει απομονωθεί από τη διεθνή κοινότητα μετά την προσάρτηση της Κριμαίας,
υιοθετούσε έναν παγκόσμιο χάρτη που δεν έχει καμία σχέση με το σημερινό, αλλά με τους πολύ προηγούμενους αιώνες
– αφού η Ευρώπη έχει πάψει να αποτελεί το κέντρο του κόσμου, η Ιαπωνία
είναι βυθισμένη σε μεγάλα οικονομικά προβλήματα, ενώ οι Η.Π.Α. αδυνατούν
πλέον να επιβάλλουν τη θέληση τους, έχοντας
καταστρέψει οικονομικά το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού τους.
Περαιτέρω, είτε το θέλει κανείς είτε όχι,
όλο και περισσότερες χώρες αρνούνται να αντιμετωπίσουν το Ρώσο πρόεδρο ως το «λεπρό» της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής
– όπως για παράδειγμα ο πρόεδρος της Κίνας, ο οποίος επισκέφθηκε
πρόσφατα τη Μόσχα, ο πρωθυπουργός της Ινδίας που συνεχάρη τον κ. Putin
για τα γενέθλια του, καθώς επίσης ο υπουργός άμυνας της Σαουδικής
Αραβίας που, μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα, πήγε δύο φορές στη
ρωσική πρωτεύουσα.
Στα πλαίσια αυτά,
οι Γερμανοί προτείνουν μία παραλλαγή της συμφωνίας του Ελσίνκι που υπεγράφη το 1975 από την Ευρώπη, τις Η.Π.Α. και τον Καναδά
– η οποία προέβλεπε το σεβασμό των συνόρων μεταξύ των κρατών, τη μη
παρεμβολή στα εσωτερικά ζητήματα άλλων χωρών, καθώς επίσης το σεβασμό
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (
πηγή).
Σύμφωνα με τους ίδιους,
η συμφωνία έκανε ασφαλέστερη την Ευρώπη, καθώς επίσης, σε μακροπρόθεσμο χρονικό διάστημα, πολύ πιο ελεύθερη – ενώ διεύρυνε τα δικαιώματα των χωρών του συμφώνου της Βαρσοβίας, διευκολύνοντας την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος.
Εκτός αυτού
, εμπόδισε το ξέσπασμα
ενός πυρηνικού πολέμου των Η.Π.Α. με τη Σοβιετική Ένωση, ως αποτέλεσμα
μίας σειράς κρίσεων του παρελθόντος – του πολέμου της
Κορέας, των λαϊκών εξεγέρσεων του 1953 στο Ανατολικό Βερολίνο, στην
Ουγγαρία το 1956, στην Τσεχοσλοβακία το 1968, του τείχους του Βερολίνου
το 1961, της κρίσης στην Κούβα το 1962, του πολέμου του Βιετνάμ κοκ.
Επομένως, κάτι ανάλογο θα έπρεπε να δρομολογηθεί και σήμερα, αφού
μόνο οι κανόνες που θα συμφωνούνταν από κοινού μπορούν να αποτρέψουν την εξέλιξη ενός ψυχρού πολέμου σε έναν παγκόσμιο
– κάτι που θα μπορούσε να συμβεί κατά τους Γερμανούς, αφού οι συνθήκες
θυμίζουν επικίνδυνα το χρονικό διάστημα πριν από τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο
(
άρθρο).
.
Επιμύθιο
Από όλα τα παραπάνω, όπου δεν πρέπει να υποτιμάται η ανάμιξη της Τουρκίας στην περιοχή,
η οποία έκανε τεράστια λάθη ερχόμενη σε αντιπαράθεση τόσο με τις Η.Π.Α., όσο και με τη Ρωσία, ενώ είναι αντιμέτωπη με μεγάλα δικά της προβλήματα (Κουρδικό, κίνδυνοι τριχοτόμησης της –
άρθρο),
συμπεραίνει κανείς πως η Μέση Ανατολή είναι ένα καζάνι που βράζει –
αποτελώντας έναν πολύ μεγάλο κίνδυνο για την Ευρώπη, από πάρα πολλές
διαφορετικές πλευρές (ενεργειακή τροφοδοσία, μεταναστευτικό κλπ.).
Στα πλαίσια αυτά, η γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας είναι μεγαλύτερη από ποτέ – μία ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσει η κυβέρνηση,
αφού ίσως της επιτρέψει την επίλυση των μεγάλων προβλημάτων της χώρας
μας. Το ίδιο μεγάλες είναι όμως και οι απειλές για την πατρίδα μας, αφού
δεν απέχουμε πολύ από το επίκεντρο του ενδεχόμενου σεισμού – έχοντας
παράλληλα τεράστιες εσωτερικές αδυναμίες, σε πάρα πολλά πεδία.
Κατά την άποψη μου βέβαια,
ο κίνδυνος να ξεσπάσει ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, με αφετηρία τη Μέση Ανατολή, δεν είναι μεγάλος
– είναι όμως υπαρκτός, οπότε οφείλει να προβληματίσει τους πάντες. Δεν
πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι, ελάχιστες ημέρες πριν από τον πρώτο
παγκόσμιο πόλεμο, κανένας δεν ανησυχούσε ούτε έκανε αντίστοιχες
προβλέψεις – πως η Δύση υπνοβατούσε, αδυνατώντας να αντιληφθεί το γκρεμό
που έχασκε μπροστά της.
Αλέξης Ζακυνθινός, Senior Analyst (Geopolitics)