Να μαλώνουμε ποιος θα κάνει το μεγαλύτερο καλό στην Πατρίδα

Η απίστευτη αποστροφή του Σόιμπλε προς τον πρωθυπουργό προκαλεί αηδία και οργή. Αρχέτυπο του επηρμένου γερμανού ο Μισάνθρωπος του Μολιέρου, ο οποίος ενσαρκώνει τον τύπο που μισεί ολόκληρη την ανθρωπότητα , μολονότι διακηρύσσει την υποτιθέμενη πίστη του στην πλήρη τιμιότητα και την γυμνή αλήθεια. Στην πράξη όμως εφαρμόζει  την << εύκαμπτη αρετή >>.
Ο σιδηρούς πληρεξούσιος του ευρωγερμανικού νεοφιλελευθερισμού πάσχει από χρόνιο αστιγματισμό . Δεν βλέπει πίσω από τους αριθμούς τον άνθρωπο.
Και οι μεν ξένοι είναι αυτοί που είναι. Τη δουλειά τους κάνουν. .Μας χρησιμοποιούν.
Στον Επιτάφιό του (Ι, 144) ο Περικλής αποφαίνεται: :<< Μάλλον πεφόβημαι τας οικείας ημών αμαρτίας, ή τας των εναντίων διανοίας >> . (=Περισσότερο φοβάμαι τα δικά μας λάθη παρά τα σχέδια των εχθρών μας).
Λάθη επί λαθών στα καθ΄ημάς. Ρουσφετολογία, παλαιοκομματικά τεχνάσματα,ερασιτεχνισμοί, παλινδρομικές κινήσεις, έλλειψη πυξίδας.
Ο Αριστοφάνης δια του χορού στον <<Οικέτην >> του (542) διδάσκει:
<<Ερέτην χρήναι πρώτα γενέσθαι πριν πηδαλίοις επιχειρείν>> ( = Να αρχίσεις πρώτα από κωπηλάτης πριν πάρεις στα χέρια σου το τιμόνι). <<Κατ΄εντεύθεν πρωταρεύσαι και τους ανέμους διαθρήναι>>  ( = Κατόπιν να πιλοτάρεις και να βιγλίσεις τους ανέμους).  <<  Κάτα κυβερνάν  αυτόν εαυτώ >> (=και ύστερα από όλα αυτά να γίνεις καπετάνιος). Εδώ ο λαός τα όρισε ανάποδα….
Κατά τον Σωκράτη αληθινοί άρχοντες δεν είναι όσοι κρατούν τα σκήπτρα ούτε όσοι έχουν εκλεγεί από τυχαίους  [<<  υπό των τυχόντων αιρεθέντες >> ] ούτε όσοι κληρώθηκαν , ούτε όσοι πήραν την εξουσία με την βία  , ούτε όσοι εξηπάτησαν , αλλά εκείνοι που ξέρουν να κυβερνούν [<< τους επισταμένους άρχειν >> ] (Ξενοφώντος Απομνημονεύματα Γ, 9 , 10).
Τους <<επισταμένους άρχειν >> αναζητεί εναγωνίως το έθνος, αλλά δυσκολεύεται να τους εντοπίσει και ακόμη πιο δύσκολο να τους αναδείξει.
Στο Νταβός ο κ. Τσίπρας <<κατάπιε >>αντί να αποδώσει εντόκως την προσβολή .Η καλόπιστη κριτική τού χρεώνει όλα τα <<πλην>> της γενιάς των καταλήψεων: αμηχανία, απουσία προετοιμασίας και πρωτογενές έλλειμμα πολιτικής και γενικής παιδείας ..
Η χώρα περνά μιαν αντίξοη καμπή όπου η εθνική συνεννόηση αποτελεί conditio sine qua non για την υπέρβασή της .
Η στάση του δίκαιου Αριστείδη που υπερβαίνοντας την αντιπαλότητά του με τον Θεμιστοκλή ( << εόντα μεν εαυτώ ου φίλον , εχθρόν δε μάλιστα >> ), σπεύδει να τον συναντήσει με την βαρύνουσα δήλωση που διασώζει ο Ηρόδοτος ( Η , 79 ):
<<Ημέας στασιάζειν χρεόν εν τε τεώ άλλω καιρώ και δη εν τώδε ,  περί του οκότερος  ημέων πλέω αγαθά την πατρίδα εργάσεται>>. Εμείς, δηλαδή, πρέπει να μαλώνουμε και σε άλλες περιστάσεις και προ  πάντων τώρα, ποιος θα κάνει μεγαλύτερο καλό στην πατρίδα.
Για όλο το πολιτικό προσωπικό ισχύει το << μπρος τρακτέρ  και πίσω Σόιμπλε>> . Η κοινωνία που αντιμετώπισε ως τώρα  με στωική απάθεια και ιώβειο υπομονή τα μνημονιακά βασανιστήρια εξερράγη.
ΔΝΤ και Βερολίνο << αγάπησαν >> τον μνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ , διότι αναιμάκτως και αδαπάνως περνάει  όλα τους τα μέτρα. Το ασφαλιστικό ωστόσο απειλεί να εξελιχθεί σε ωρολογιακή βόμβα.
Επί της ουσίας: Πρώτον, δεν υπάρχει νομοσχέδιο,  μόνον ιδέες. Δεύτερον,
δεν έχει προηγηθεί , ως όφειλε , αναλογιστική μελέτη. Τρίτον, εξαγγέλλονται εν τούτοις  τερατογενέσεις :σταδιακή κατάργηση  ΕΚΑΣ, τριπλασιασμός ασφαλιστικών  εισφορών αγροτών, μειώσεις κυρίων συντάξεων, ρήτρα μηδενικού ελλείμματος κ.ά.
Στη Βουλή διεξήχθη μία ακόμη συζήτηση αρχηγών.<< Ποθούμενό >>της η εθνική συνεννόηση με όρους εφαρμοσμένης πολιτικής. Τελικά αντί συγκλίσεων κυριάρχησαν διχαστικά σύνδρομα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης περιέλαβε και κάποιες αυτοκριτικές αναφορές. Όμως από κείνον και από όλους γενικό σιωπητήριο για τα μείζονα εθνικά  (Κυπριακό, ελληνοτουρκικά, ΑΟΖ, σκοπιανό, ελληνοαλβανικά).  Καταθλιπτική η διαπίστωση του Παλαμά: << Σβησμένες όλες οι φωτιές οι/ πλάστρες  μες στη χώρα>>!
Σωστά τιμάται  η Ήμέρα μνήμης των Εβραίων συμπολιτών μας .Εγκληματικά υπο-τιμάται η Ημέρα μνήμης των Ελλήνων της καθ΄ημάς Ανατολής, θυμάτων της τουρκικής θηριωδίας. Ο υπουργός που αρνείται προκλητικά τη δική μας Γενοκτονία παραμένει στη θέση του… Καταγγέλλει μάλιστα όσους  επέκριναν την περίεργη (;) ομάδα φοιτητών (REN) που επαγγέλλεται κατάργηση των Θρησκευτικών, αντικατάσταση στο Σύνταγμα των όρων <<Έλληνες>> και<<εθνική  και θρησκευτική συνείδηση>>, ενώ με εγκύκλιό        του ουσιαστικά καταργεί την Γιορτή των Τριών Ιεραρχών στα σχολεία. Πρόκειται για τα έκγονα του σημιτικού εθνομηδενισμού και της εθνοαποδομητικής ανανεωτικής αριστεράς  ( άξονα περιστροφής τού νυν ΣΥΡΙΖΑ) , αλλά και της νεοφιλελεύθερης ( όχι λαϊκής) δεξιάς .
Όλοι αυτοί κεκράκτες των Ανάν ,   Ρεπούση , Σόρος. Οι αποδομητές δεν αγαπούν την πατρίδα, αλλά … ντρέπονται να το πουν και βαφτίζουν τον πατριωτισμό  <<εθνικισμό>>.
Και το άκρον άωτον της αβάσταχτης ελαφρότητας της εξουσίας:  Το Εθνικό Θέατρο ανεβάζει << έργο >> του δολοφόνου της 17Ν Σάββα Ξηρού!!!
Μωραίνει Κύριος…
 πηγή

Θέλει η ενημέρωση να κρυφτεί και η χαρά δεν την αφήνει!

«Η περί παίδων αγωγή» κατά τον Πλούταρχο και τον Ιωάννη το Χρυσόστομο

«Η περί παίδων αγωγή» κατά τον Πλούταρχο και τον Ιωάννη το Χρυσόστομο

της Ειρήνης Αρτέμη
MPhil Θεολογίας – πτ. Θεολογίας - Φιλολογίας,
Υποψηφίας διδάκτορος του Πανεπιστημίου Αθηνών

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Βασικός παράγοντας της διαδικασίας συνεχίσεως της κοινωνίας είναι το ανθρώπινο στοιχείο, ως φορέας της παραδόσεως και συνεχιστής της. Τα παιδιά είναι ο φυσικός συνδετικός κρίκος κάθε κοινωνίας και το μέλλον της. Η ύπαρξη και η διασφάλιση του μέλλοντος των παιδιών αποτελεί αντικείμενο ζωτικής μέριμνας, καθώς και εύλογη πηγή ανησυχίας και προβληματισμών από την αρχαιότητα έως τις ημέρες μας. Εκτός, λοιπόν, από τη βιολογική τους υπόσταση, τα παιδιά αποτελούν μία περίπλοκη πολιτιστική συνισταμένη κάθε οργανωμένης κοινότητας. Για το λόγο αυτό το θέμα της ανατροφής τους απασχόλησε πολλούς φιλοσόφους αλλά και πατέρες της Εκκλησίας μας.

Στη συγκεκριμένη εργασία θα αναφερθούμε στην παιδαγωγική σκέψη δύο σπουδαίων ανδρών, του Χαιρωνέως φιλοσόφου Πλουτάρχου και του ιερού πατρός Ιωάννου Χρυσοστόμου. Έζησαν σε διαφορετικές εποχές, λάτρευσαν και πίστεψαν διαφορετικούς θεούς, όμως οι απόψεις τους περί παιδαγωγικής και γενικότερα περί ανατροφής των παιδιών συγκλίνουν σε μεγάλο βαθμό. Άλλωστε οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας προσλαμβάνουν τις φιλοσοφικές αναζητήσεις του αρχαιοελληνικού πνεύματος σχετικά με την κονωνία, την παιδεία, τη δικαιοσύνη και με όλους γενικά τους τομείς της κοινωνίας και του πολιτισμού και τις μετουσιώνουν μέσα από διδασκαλία της εν Χριστώ θείας αποκάλυψης. Έτσι, πραγματοποιείται η σύζευξη Ελληνισμού και Ορθοδοξίας, που λαμβάνει πια οικουμενικές διαστάσεις χάρη στις φωτισμένες αυτές μορφές των ιερών Πατέρων.

Η ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
ΣΤΟΝ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

 Η παιδαγωγική σκέψη του Πλουτάρχου και οι θέσεις του σε διάφορα θέματα προσομοιάζουν με εκείνες πολλών Πατέρων του Χριστιανισμού, αν και για τον τελευταίο πάντως ουδαμού αναφέρει. Χαρακτηριστικά τον 11^ο  αιώνα ο επίσκοπος Ευχαϊτών Ιωάννης ο Μαυρόπους γράφει: «Είπερ τινάς βούλοιο των αλλοτρίων της σής απειλής, Χριστέ μου, Πλάτωνα και Πλούταρχον εξέλοιό μοι· άμφω γαρ εισι και λόγον και τον τρόπον τοις σοίς νόμοις έγγιστα προσπεφυκότες· ει δ ηγνόησαν ως θεός συ των όλων ενταύθα της σής χρηστότητος δεί μόνον δ ην άπαντας δωρεάν σώζειν θέλεις»[1].

Προσεκτική μελέτη στο σύγγραμμα του Πλουτάρχου «Περί παίδων αγωγής» θα διαπιστώσουμε ότι, αν και έχουν περάσει αιώνες από την εποχή του έλληνα φιλοσόφου και διαπρεπούς συγγραφέως, ο παιδαγωγικός ρόλος των γονέων, των δασκάλων και του σχολείου δεν έχει διαφοροποιηθεί πολύ από εκείνον που πραγματεύεται στο έργο του ο έλληνας φιλόσοφος.

Από την άλλη πλευρά ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ανήκει στους μεγαλύτερους παιδαγωγούς όλων των εποχών και υπογραμμίζει: «ου γαρ το ζήν κακόν, αλλά το εική και απλώς ζήν»[2]. Θεωρούσε πολύ σημαντικό κάποιος από μικρός να λάβει την κατάλληλη αγωγή, για να μπορέσει να έχει μία καλή ζωή. Οι μητέρες θα πετύχαιναν στο έργο της ανατροφής των παιδιών τους και θα κέρδιζαν επαίνους μόνο εάν «αθλητάς έθρεψαν τω Χριστώ»[3], αλλά και οι πατέρες είχαν υποχρέωση να γαλουχήσουν τα παιδιά τους «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου»[4]. Στο έργο του «Περί κενοδοξίας και όπως δεί τους γονέας ανατρέφει τα τέκνα»[5], αναπτύσσει τις αρχές που πρέπει να διέπουν τη διαπαιδαγώγηση των νέων σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία.

Ο Χρυσόστομος εκτός από τις σπουδές του στη σχολή του Λιβανίου και αργότερα τις θεολογικές του σπουδές στη Μεγάλη Σχολή της Αντιόχειας δίπλα στον Καρτέριο και στο Διόδωρο Ταρσού, σπούδασε και στην αρχαία Ελλάδα. Για το λόγο αυτό και στην παιδαγωγική του έχει δεχθεί ερεθίσματα από έλληνες φιλοσόφους και παιδαγωγούς. Ο ίδιος έδωσε μία άλλη διάσταση στις αντιλήψεις των Ελλήνων περί ηθικής και αγωγής, όχι τόσο φιλοσοφική, αλλά μία διάσταση η οποία κατά κύριο λόγο εμπνεόταν από τη χριστιανική διδασκαλία και είχε κυρίως θεολογική κατεύθυνση. Επέπληττε δε τους Χριστιανούς που απέρριπταν εξ ολοκλήρου τη θύραθεν παιδεία[6]. Άλλωστε μέσα από το έργο του φαίνεται να θεωρεί ότι η αρχαιοελληνική παιδεία κάποιες φορές προσάγει τους διδασκομένους αυτήν σε βλάστηση των σπόρων της αρετής.

Ο Πλούταρχος, αρχικά, τονίζει ότι οι άνδρες θα πρέπει να νυμφεύονται γυναίκες με καλή καταγωγή, ηθικές, ώστε τα παιδιά τους να έχουν γερά θεμέλια για το χτίσιμο μίας σωστής ανατροφής[7] και όχι να συζούν με εταίραις και παλλακίδες. Το τελευταίο θα απέβαινε ολέθριο σε ανύποπτο χρόνο για τα τέκνα τους. Εξάλλου ο γάμος είναι το ασφαλέστερο χαλινάρι της νεότητας, «δεσμός γαρ ούτος της νεότητος ασφαλέστατος»[8]. Ο Χρυσόστομος από την άλλη σημειώνει ότι οι νέοι κατά κανόνα ρέπουν στα σαρκικά αμαρτήματα, για το λόγο αυτό ο γάμος σε νεαρή ηλικία γίνεται τροχοπέδη στην πορνεία: «ταχέως αυτοίς γυναίκας άγωμεν, ώστε καθαρά αυτών και ανέπαφα τα σώματα δέχεσθαι την νύμφην· ούτοι οι έρωτες θερμότεροι. Ο προ του γάμου σωφρονών, πόλλω μάλλον μετά τον γάμον· ο δε μαθών πορνεύειν προ του γάμου, και μετά τον γάμον ποιήσει»[9]. Πρέπει να προφυλαχθεί η ψυχή του νέου από άτοπους έρωτες που τον οδηγούν σε αλλοτροίωση του εσωτερικού του κόσμου.

Ο Έλληνας φιλόσοφος υποστηρίζει ότι όσο πιο μικρός είναι κάποιος τόσο πιο τρυφερή και μαλακή είναι η ψυχή του προκειμένου να δεχθεί και να αφομοιώσει τα περί της αγωγής μαθήματα. Αποφαίνεται, λοιπόν, ότι: «εύπλαστον και υγρόν η νεότης και ταις τούτων ψυχαίς «απαλαίς έτι τα μαθήματα εντήκεται»[10], γιατί έτσι τα μαθήματα εντυπώνονται στη νεανική ψυχή εύκολα. Ο φιλόσοφος παραλληλίζει τον εσωτερικό κόσμο των παιδιών με μαλακό κερί, στο οποίο οι σφραγίδες αφήνουν εύκολα το αποτύπωμά τους. Όταν όμως εκείνα μεγαλώσουν, η σκέψη και τα συναισθήματά τους παγιώνονται και μοιάζουν με το σκληρό κερί που δύσκολα δουλεύεται[11]. Με την άποψη αυτή συγκλίνει και ο Ιωάννης, ο οποίος χρησιμοποιεί και εκείνος το παράδειγμα με το κερί, για να δείξει πόσο εύπλαστη είναι η ανθρώπινη ψυχή στα διδάγματα, όταν βρίσκεται το άτομο σε μικρή ηλικία. Ο Χρυσόστομος διδάσκει, λοιπόν, ότι το μαλακό, εύπλαστο πράγμα παίρνει οποιοδήποτε σχήμα, γιατί δεν έχει αποκτήσει ακόμη σταθερή δική του μορφή. Λέει ότι οι ψυχές των παιδιών μοιάζουν με πίνακες ζωγραφικής η με αγάλματα. Χρειάζεται πολλή προσοχή εκ μέρους των ζωγράφων για να φιλοτεχνήσουν έναν ωραίο πίνακα. Οι γλύπτες πάλι πολύ υπομονετικά αφαιρούν καθετί περιττό και προσθέτουν ό,τι πρέπει, για να παρουσιάσουν το έργο που επιθυμούν[12]. Οι γονείς ως σπουδαίοι γλύπτες μπορούν να φιλοτεχνήσουν αριστουργήματα στις παιδικές ψυχές και να κάνουν τα παιδιά τους έμψυχες εικόνες του Θεού, αγάλματα που είναι έμπλεα της θείας χάριτος[13]. Εάν το παιδί μεγαλώσει, η αποσκληρούμενη καρδιά του γίνεται αιτία, ώστε η διαπαιδαγώγησή του να είναι δύσκολη έως ακατόρθωτη: «εξ αρχής έδει ταύτα (τα ελαττώματα) προορώντας, ότε ευήνιος ην και κομιδή νέος χαλινούν μετ ακριβείας, εθίζειν τα δέοντα, ρυθμίζειν κολάζειν αυτού τα νοσήματα της ψυχής. Ότε ευκολωτέρα η εργασία, τότε τας ακάνθας εκτέμνειν έδει, ότε απαλωτέρας ούσης της ηλικίας ευκολώτερον ανεσπώντο, και ουκ αμελούμενα τα πάθη και αυξανόμενα δυσκατέργαστα γέγονε. Δια τούτο, φησί, κάμψον εκ νεότητος τον τράχηλον αυτού» ότι ευκολωτέρα γένοιτ αν η παιδαγωγία»[14]. Σημαντικό είναι τα παιδιά να συνηθίσουν από μικρή ηλικία κάθε καλή συνήθεια, ώστε να τους γίνει δεύτερη φύση τους.

Ο Χρυσόστομος πρωταρχικά θεωρεί ότι η γέννηση ενός παιδιού δεν είναι ούτε ένα ακόμη έργο της φύσεως, ούτε αποτέλεσμα μόνο της συνουσίας ανδρός και γυναικός, αλλά είναι έργο της πρόνοιας του Θεού[15]. Θεωρεί ότι η αγωγή ενός παιδιού δεν αρχίζει από τη στιγμή της γεννήσεώς του αλλά ακόμη και πριν από τη σύλλήψή του και φυσικά κατά τη διάρκεια αυτής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για τον Ιωάννη αποτελεί η περίπτωση της γεννήσεως του προφήτη Σαμουήλ. Οι γονείς του, ο Ελκανά και η Άννα, προσευχήθηκαν, νήστευσαν και στη συνέχεια συνερεύθηκαν. Για το λόγο αυτό ο ιερός Χρυσόστομος υπογραμμίζει ότι η αρχή του Σαμουήλ ήταν οι συνεχείς προσευχές της μητρός του, που ήταν πράγματι η νοερά προσευχή, Τα δάκρυά της αλλά και η ακλόνητη πίστη της στο Θεό και όχι, όπως στους άλλους, «ύπνοι και σύνοδοι των γεννησάντων μόνον». Το αποτέλεσμα μίας τέτοιας ευλογημένης ενώσεως ήταν η γέννηση ενός Προφήτη, αφού «σεμνοτέρας των άλλων έσχε τας γονάς»[16].

Σήμερα οι επιστήμονες, οι οποίοι ασχολούνται με την προγεννητική αγωγή υποστηρίζουν ότι το έμβρυο έχει μνήμη από τη στιγμή της συλλήψεώς του και καταγράφονται στο μνημονικό του όλα τα συναισθήματα και οι σκέψεις της μητέρας του. Πρέπει, λοιπόν, μία γυναίκα που μένει έγκυος να έχει μία ισορροπημένη ψυχολογική κατάσταση, να προσπαθεί να είναι ήρεμη, ευτυχισμένη, γεμάτη χαρά και αγάπη, γιατί έτσι το παρασυμπαθητικό και συμπαθητικό σύστημα του εμβρύου και γενικότερα το όλο νευρικό του σύστημα θα διαπλαστούν αρμονικά και το παιδί θα είναι σωματικά και ψυχικά υγιέστατο και ψυχικά ευπροσάρμοστο.

Ο Πλούταρχος υποστηρίζει ότι τα παιδιά πρέπει να ανατρέφονται από τις ίδιες τις μητέρες τους, γιατί έτσι οι τελευταίες θα γίνουν «ευνούστεραι τοις τέκνοις γίγνοιντ' αν αι φιληκώτεραι»[17] προς αυτα. Αν πάλι συντρέχει κάποιος λόγος και πρέπει να βρουν παραμάνα, οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικές στην αναζήτηση του κατάλληλου ατόμου στο οποίο θα αναθέσουν τη φροντίδα του παιδιού τους. Η τροφός ενός παιδιού πρέπει να έχει καλό χαρακτήρα, μόρφωση και στα ήθη να είναι Ελληνίδα, για να σμιλευτεί σωστά από την αρχή ο εσωτερικός κόσμος ενός παιδιού και να αποκτήσει ενάρετα ήθη και αρχές.[18] Θεωρεί δε ότι και ο πατέρας φέρει μεγάλη ευθύνη στην ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Εκείνος είναι που πρέπει να ερευνήσει για το ποιόν του παιδαγωγού των παιδιών του. Ο Πλούταρχος επικαλείται μία ρητορική φράση από τη διδασκαλία του σοφού Σωκράτη, ο οποίος έθετε προ των ευθυνών τους τους πατέρες των αρχαίων Αθηναίων, αναφέρει, λοιπόν: «ω άνθρωποι, ποί φέρεσθε, οίτινες χρημάτων μεν κτήσεως πέρι πάσαν ποιείσθε σπουδήν, των δ' υιέων, οίς ταύτα καταλείψετε, μικρά φροντίζετε;»[19] Επικρίνει αυστηρά ο Πλούταρχος τους πατέρες εκείνους που βάζουν πάνω από τη μόρφωση των παιδιών τους την αγάπη τους για το χρήμα. Εξαιτίας της ακόρεστης πείνας τους για το χρήμα προτιμούν «ανθρώπους του μηδενός τιμίους αιρούνται τοις τέκνοις παιδευτάς, εύωνον αμάθιαν διώκοντες»[20]. Αυτό, όμως, προοικονομεί δυσοίωνο μέλλον. Οι νέοι αυτοί, όταν ανδρωθούν, θα διάγουν έκλυτο βίο και θα αποτελούν ντροπή για τους πατέρες τους.

Ο παιδαγωγός της Εκκλησίας μας Ιωάννης σημειώνει και εκείνος με τη σειρά του ότι η γυναίκα «το της παιδοτροφίας κεχάρισται»[21]. Έργο της, λοιπόν, είναι να μεγαλώσει τα παιδιά της με αγάπη, με σωφροσύνη και κοσμιότητα, ώστε να αναθρέψει αθλητές εν Χριστώ. Οι γυναίκες που θέτουν γερά θεμέλια στην ανατροφή των τέκνων θα λάβουν μεγάλο μισθό από το Θεό, αλλιώς θα τιμωρηθούν αυστηρά. Η χριστιανή μητέρα έχει να δώσει λόγο στο Θεό σχετικά με το πως θα μεγαλώσει τα παιδιά της, γιατί έχει επιφορτισθεί από το Δημιουργό με αυτό το σοβαρό και επίπονο καθήκον. Παράλληλα υπογραμμίζει με έμφαση ότι και οι δύο γονείς είναι υπεύθυνοι για την αγωγή των παιδιών. Η ηθική ζωή των πρώτων γίνεται παράδειγμα για τη σωστή διαπαιδαγώγηση των τέκνων τους, η οποία θα αποφέρει σπουδαίους καρπούς στο μέλλον, αφού «η ηθική παίδευσις͵ μισθός αρετών»[22]· Τόσο, όταν είναι μικρά τα παιδιά τους όσο και όταν γίνουν έφηβοι, οι γονείς πρέπει να τα σέβονται και να μη ζητάνε από εκείνα να εφαρμόζουν κάτι, το οποίο εκείνοι πρώτοι δεν τηρούν. Ο αλληλοσεβασμός και η αγάπη μεταξύ των μελών μίας οικογένειας αποτελεί τον κύριο γνώμονα για την οικοδόμηση μίας σωστής σχέσης μεταξύ γονέων και τέκνων που θα έχει ως αποτέλεσμα την καλή ανατροφή των τελευταίων[23]. Βασική μέριμνα των γονέων είναι να αποκτήσουν τα παιδιά τους καλλιέργεια ήθους και μόρφωση ψυχής και όχι πως να πλουτίσουν σε χρήματα και σε υλικές απολαβές[24]. Η μόρφωση δεν πρέπει να έχει σκοπό την απόκτηση πλούτου, γιατί τότε γεννάει στη νεανική ψυχή τον έρωτα για τα χρήματα και τον πλούτο αλλά και το διακαή πόθο για να γευθεί την κοσμική δόξα, που είναι κάτι το εφήμερο και μάταιο: «Όταν ουν εξ αρχής αυτοίς ταύτα επάδητε͵ ουδέν έτερον αλλ η την υπόθεσιν αυτούς πάντων διδάσκετε των κακών͵ δύο τους τυραννικωτάτους εντιθέντες έρωτας͵ τον των χρημάτων λέγω, και τον τούτου παρανομώτερον, τον της δόξης της κενής και ματαίας. Τούτων δε έκαστος και καθ εαυτόν μεν πάντα ανατρέψαι ικανός· όταν δε και ομού συνελθόντες εις την του νέου ψυχήν απαλήν ούσαν εμπέσωσι͵ καθάπερ τινές χείμαροι συναφθέντες, άπαντα διαφθείρουσι τα καλά͵ τοσαύτας ακάνθας͵ τοσαύτην άμμον, τοσούτον επισυνάγοντες τον φορυτόν, ως άκαρπόν τε και άγονον των αγαθών παν των εκείνων εργάσασθαι την ψυχήν»[25]. Ακόμη πρέπει να ελέγχουν τις παρέες των παιδιών τους αλλά και το πότε φεύγουν από το σπίτι και το πότε έρχονται.

Τα παιδιά αναφέρει ο Πλούταρχος δεν πρέπει να ακούνε τις διηγήσεις φαύλων μύθων, «ίνα μη τας τούτων ψυχάς εξ αρχής ανοίας και διαφθοράς αναπίμπλασαι συμβαίνη»[26]. Με την άποψη αυτή συγκλίνει και ο Πατήρ της Εκκλησίας μας. Επιμένει ότι οι γονείς οφείλουν να φροντίζουν με πολλή επιμέλεια για το τι πρέπει να ακούει και να βλέπει το παιδί τους. Δεν πρέπει τυχαίοι άνθρωποι να οικοδομούν τον ψυχικό κόσμο ενός παιδιού, λέγοντας ιστορίες φλύαρες και ανώφελες, αλλά να επιλέγουν διηγήσεις από την Αγία Γραφή, έτσι θα εντυπωθούν τα καλά διδάγματα στην παιδική ψυχή από την απαλή ηλικία και κανείς δε θα μπορέσει να τα εξαλείψει όσο μεγαλώνουν, γιατί «Αν εις απαλήν ούσαν έτι την ψυχήν εντυπωθή τα καλά διδάγματα͵ ουδείς αυτά εξελείν δυνήσεται, όταν σκληρά γένηται ως τύπος͵ ώσπερ και κηρός»[27]. Άλλωστε το κέρδος θα είναι μεγάλο πρώτα, πρώτα για τους γονείς, οι οποίοι θα έχουν τέτοια παιδιά[28]. Ορθό είναι οι διηγήσεις από τη Γραφή να επιλέγονται με βάση την ηλικία των παιδιών. Έτσι από την ιστορία του Άβελ και του Κάιν[29], με την οποία το παιδί μαθαίνει να σέβεται, να εκτιμά και να αγαπά τον αδερφό του πρέπει προχωρώντας η ηλικία του να συνηθίζει και στο να ακούει «φοβερώτερα διηγήματα»[30]. Χαρακτηριστικά ο ιερός Πατήρ διδάσκει: «Απαλή μεν γαρ ούση τη διανοία μη τοσούτον επιτίθει βάρος, ίνα μη καταπλήξης. Όταν δε ετών πέντε και δέκα η και πλειόνων γένηται, ακουέτω τα περί της γεέννης· μάλλον δε, όταν ετών δέκα και οκτώ και ελαττόνων, ακουέτω τα περί του κατακλυσμού, τα περί των Σοδόμων, τα κατ Αίγυπτον, πάντα όσα κολάσεως γέμει, μετά πολλής της πλατύτητος. Επί πλέον δε αυξηθείς ακουέτω και τα της καινής, τα της χάριτος, τα της γεέννης. Τούτοις περίφραττε αυτού την ακοήν τοις διηγήμασι και μυρίοις ετέροις και οίκοθεν παρεχόμενος τα παραδείγματα»[31]. Ο Χρυσόστομος, αν και έζησε αιώνες πριν την εποχή μας, διδάσκει πράγματα, τα οποία σήμερα υποστηρίζει η επιστήμη της Ψυχολογίας και των Παιδαγωγικών έπειτα από πολλά πειράματα και επιστημονικές μελέτες.

Ο Πλούταρχος επανέρχεται στο θέμα του παιδαγωγού και εξηγεί ότι οι γονείς οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή παιδαγωγού για το τέκνο τους. Δεν πρέπει να εμπιστευθούν την παιδαγωγία τους σε δούλους φαύλους η αμόρφωτους, γιατί τα παιδιά είναι περισσότερο πολύτιμα από την υπόλοιπη περιουσία τους. Πρέπει να αναζητούν παιδαγωγούς, «οι και τοις βίοις αδιάβλητοι και τοις τρόποις ανεπίληπτοι και ταις εμπειρίαις άριστοι»[32], ώστε να καλλιεργούν σωστά την ψυχή και την καρδιά των νέων για να καρποφορήσουν χρηστά ήθη. Δεν πρέπει, όμως, να επαναπαύονται στην καλή διάθεση ενός μισθωτού δασκάλου, αλλά οι ίδιοι «δεί δοκιμασίαν λαμβάνειν των παίδων», ώστε να έχουν ιδία άποψη για τη μάθηση των παιδιών τους[33]. Πάνω στο θέμα αυτό ο Χρυσόστομος θα τονίσει την αναγκαιότητα πρόσληψης ενός ενάρετου έμμισθου παιδαγωγού προκειμένου να συμβάλλει ικανοποιητικά στην ανατροφή του παιδιού, «παιδαγωγού χρεία ακριβούς, ώστε ρυθμίζειν τον παίδα»[34]. Συγχρόνως εξηγεί το πόσο σημαντική και αποτελεσματική είναι η αγωγή στη νηπιακή ηλικία. Έτσι πετυχαίνεται η εγγραφή των αγαθών έξεων στην ψυχή, «αν τοίνυν άνωθεν και εκ της πρώτης ηλικίας αυτή πήξωμεν καλούς, ου δεησόμεθα πολλών μετά ταύτα πόνων, αλλ η συνήθεια νόμος αυτοίς έσται λοιπόν»[35]. Για το λόγο αυτό ο χρησορρήμων ιεράρχης συμβουλεύει τους γονείς να φροντίσουν οι ίδιοι να έχουν προσωπική άποψη και εκτίμηση για εκείνον που επωμίζεται την αγωγή των παιδιών τους για αυτό ρωτάει «των οικείων αμελούμεν παίδων των μεν σωμάτων επιμελούμεθα της δε ψυχής αυτών καταφρονούμεν;»[36].

Η παιδεία σκοπό έχει να δώσει στο παιδί εφόδια παντοτινά, τα οποία ούτε ο χρόνος τα φθείρει ούτε η αρρώστια και τα γηρατειά μπορούν να τα καταστρέψουν, τονίζει ο Πλούταρχος. Άλλωστε «μόνος γαρ ο νους παλαιούμενος ανηβά, και ο χρόνος τάλλα πάντ αφαιρών τω γήρα προστίθησι την επιστήμην»[37].

Ο Ιωάννης από την πλευρά του υπογραμμίζει ότι ο παιδαγωγός πρέπει να είναι επιστημονικά κατηρτισμένος και ηθικά ακέραιος όχι μόνο, για να προσφέρει πλούσιες γνώσεις στο μαθητευόμενό του αλλά για να κάνει το νέο εικόνα Θεού. Σημασία μεγάλη έχει για τον ιερό πατέρα οι ιδιότητες που αποδίδονται στον Τριαδικό Θεό όπως η αγαθότητα, η αμνησικακία, η αγάπη, η φιλανθρωπία, η ευεργεσία και η μακροθυμία να γίνουν κτήμα των νέων. Μόνο τότε ο παιδαγωγούμενος θα διαπλασθεί εις τέλειον χριστιανόν και θα γίνει άξιος κληρονόμος της βασιλείας των Ουρανών, «τούτο και ημείς εργασώμεθα· εκ πρώτης ηλικίας αυτούς εις την πολιτείαν εισάγωμεν την εν τοις ουρανοίς»[38]. Παρατηρούμε ότι ενώ για τον Πλούταρχο ο σκοπός της παιδείας είναι οι γνώσεις που αποκτάει ο μαθητευόμενος, για το Χρυσόστομο το έπαθλο της καλής παιδείας είναι η μετάληψη της αγιότητος και η απόκτηση της θεογνωσίας που οδηγεί στην ένωσή μας με τον αίδιο και άχρονο Τριαδικό Θεό[39].

Ο αρχαίος έλληνας φιλόσοφος εξηγεί ότι η παιδεία σμιλεύει το χαρακτήρα του μαθητευόμενου, ώστε ούτε θρασύς να είναι ούτε άτολμος και γεμάτος φοβίες, γιατί «το μεν γαρ ασφαλές επαινείται μόνον, το δ επικίνδυνον και θαυμάζεται»[40]. Το μαθαίνει να συγκρατεί τη γλώσσα του, γιατί η ακράτεια της γλώσσας οδηγεί σε συμφορές[41]. Συγχρόνως θεωρεί σημαντική ότι μαζί με την πνευματική τροφή της σωστής εκπαιδεύσεως που γεύεται ένα παιδί, πρέπει συγχρόνως να αθλείται, χωρίς όμως να εξουθενώνεται από την κούραση. Η τελευταία δεν είναι καλός βοηθός στη μελέτη των πνευματικών επιστημών[42]. Ο Χρυσόστομος συνιστά να μη δίνουμε μεγάλη προσοχή στα σώματα των παιδιών αλλά κυρίως στη διάπλαση ενός ενάρετου και ηθικού εν Χριστώ χαρακτήρα. Αντίθετα πρέπει να ενδιαφερόμαστε για τη γνωριμία και τη συναναστροφή των παιδιών μας με θεοφόρους ανθρώπους, οι οποίοι αποτελούν το μέσο γνωριμίας των νέων με την εν θεώ ζωή.

Ο Πλούταρχος υπογραμμίζει ότι τα παιδιά οφείλουν να εκπαιδεύονται με υποδείγματα και συμβουλές και όχι με ξυλοδαρμούς και κακοποιήσεις, γιατί η σωματική κακοποίηση αποθαρρύνει τα παιδιά. Αντίθετα «έπαινοι δε και ψόγοι πάσης εισίν αικίας ωφελιμώτεροι τοις ελευθέροις, οι μεν επί τα καλά παρορμώντες οι δ από των αισχρών ανείργοντες»[43]. Όλα όμως πρέπει να δίδονται με μέτρο στα παιδιά, γιατί «χαυνούνται γαρ ταις υπερβολαίςντών επαίνων και θρύπτονται».[44] Ένα άλλο βασικό στην αγωγή των παιδιών είναι να το μάθουμε να λέει την αλήθεια, γιατί το ψεύδος είναι κατακριτέο πάντα.

Ο ιερός Πατήρ από την πλευρά του πρεσβεύει ότι η αγάπη του παιδαγωγού προς τους μαθητές του είναι ο πρωταρχικός και ο βασικός παράγοντας για την εκπαίδευση τους. Θεωρεί ότι ένας δάσκαλος πρέπει να κατέχει πολύ καλά το αντικείμενο της διδασκαλίας του και να είναι απολύτως βέβαιος για την ορθότητα των όσων λέει. Δικαιολογημένα ο Πατήρ αναρωτιέται, «όταν ουν εαυτούς μη πείθωμεν, πως ετέρους πείσωμεν». Όμως οι γνώσεις δεν είναι το μοναδικό εφόδιο που πρέπει να έχει ένας καλός παιδαγωγός. Οφείλει να μεταχειρίζεται επιτυχώς την αυστηρότητα και την άκρατη πειθαρχία των μαθητών με τη χαλαρότητα στο μάθημα και τη δημιουργία ευχάριστης ατμόσφαιρας κατά τη διδασκαλία του. Μόνο τότε θα πετύχει την παράδοση ενός ενδιαφέροντος μαθήματος. Σημαντικό επίσης είναι να θέτει διακριτά όρια ανάμεσα στην ανάγκη για συμβουλή και στην περίσταση για διαταγή. Όλα αυτά είναι δύσκολο να τα κατορθώσει μόνος του, βασιζόμενος αποκλειστικά και μόνος στις δικές του ικανότητες. Η προσευχή του προς το Θεό είναι ο βασικός συνοδοιπόρος του για να πετύχει να εκπαιδεύσει και να ποδηγετήσει επιμελώς τους μαθητές του. Επιπλέον ο δάσκαλος πρέπει να σέβεται την προσωπικότητα του μαθητή και να ασχολείται μαζί του με προσοχή, τρυφερότητα και με αγάπη όπως ένας κιθαρωδός μαθαίνει κάποιον μαθητευόμενο κιθάρα.

Η σταχυολόγηση των λίγων αυτών στοιχείων από την παιδαγωγική πραγματεία του Πλουτάρχου αλλά και του Χρυσοστόμου, μας δείχνει την ευαισθησία των δύο αυτών σπουδαίων προσώπων στα θέματα της αγωγής των παιδιών, τα οποία αποτελούν το μέλλον της κοινωνίας. Πολλές από τις απόψεις τους τις ασπάστηκαν, ύστερα από χρόνιες μελέτες πολλοί σύγχρονοι παιδαγωγοί. Πάντως πολλές από τις σκέψεις τους συγκλίνουν, φυσικά υπάρχουν και οι διαφορές· αφού έζησαν σε διαφορετικές εποχές και είχαν ανατραφεί μέσα σε διαφορετικά κοινωνικά και θεολογικά περιβάλλοντα. Καταλυτικό ρόλο στη μελέτη της παιδαγωγικής σκέψεως των δύο αυτών ανδρών έχει και η διδασκαλία της χριστιανικής πίστεως ότι, δηλαδή, ο χριστιανισμός δεν παραβλέπει στην αγωγή τις σωματοϋλικές ανάγκες του ανθρώπου, αλλά ο παιδαγωγός εν Χριστώ πάντα έχει κατά νού, «ουκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν αλλά την μέλλουσα επιζητούμεν»[45].

Εν κατακλείδι, και οι δύο αυτοί άνδρες συγκλίνουν στην άποψη ότι η ανατροφή των παιδιών αποτελεί πολύ κόπο, άπειρη αγάπη από τους γονείς και τους παιδαγωγούς, και απεριόριστο χρόνο για να ασχοληθεί κάποιος μαζί τους. Η σωστή ανατροφή τους απαιτεί πολλές θυσίες από την οικογένεια. Δυστυχώς σήμερα ο θεσμός της οικογένειας κλονίζεται, έτσι πολλά παιδιά αφήνονται έρμαια, κακών και ανήθικων επιδράσεων. Στόχος μας είναι να παιδαγωγήσουμε κατά το καλύτερο δυνατό τα παιδιά μας. Με τη βοήθεια του Θεού και την προσευχή μας, θα πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Άλλωστε αυτά είναι οι πολυτιμότεροι θησαυροί που μας εμπιστεύθηκε ο Θεός.

Η συγγραφή των συγκεκριμένων παιδαγωγικών έργων του Ιωάννη Χρυσοστόμου αλλά και του Πλουτάρχου αποκαλύπτει το μεγάλο πλούτο γνώσεως που κατείχαν σχετικά με την παιδική ψυχολογία. Οι ψυχολογικές και παιδαγωγικές παρατηρήσεις τους συμφωνούν με το σημερινό πρότυπο των διδακτικών και παιδαγωγικών μεθόδων.

ΠΗΓΕΣ

• Ιωάννου Ευχαιτών, Υπόμνημα δια στίχων ιαμβικών, ΜΒ, PG 120, 1151-1200.
• Ιωάννου Χρυσοστόμου, Προς πιστόν πατέρα, PG 47, 349-387.
• Του ιδίου, Εγκώμιον εις τον εν αγίοις πατέρα ημών Ευστάθιον αρχιεπίσκοπον Αντιοχείας της μεγάλης, PG 50, 597-603.
• Του ιδίου, Εις το «Χήρα καταλεγέσθω μη ελάττων ετών εξήκοντα γεγονυία»· και περί παίδων ανατροφής, και περί ελεημοσύνης, PG 51, 321-337.
• Του ιδίου, Υπόμνημα εις την προς Τιμόθεον Α, ομιλίας ΙΗ PG 62, 501-600.
• Του ιδίου, Περί κενοδοξίας και όπως δεί τους γονέας ανατρέφειν τα τέκνα. Malingrey, A- M, Sur la vaine gloire et l' education des enfants, SC 188.
• Του ιδίου, Περί Άννης λόγοι Ε, PG 54, 631-676.
• Του ιδίου, Εξήγησις εις τας παροιμίας του Σολομώντος,PG 64, 660-740.
• Πλουτάρχου, Περί παίδων αγωγή.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Δανασσή - Αφεντάκη, Α., Θεματική της παιδαγωγικής επιστήμης, Αθήνα 1975.
• Εξάρχου, Β., «Η γνησιότης της πραγματείας Ιωάννου Χρυσοστόμου, περί κενοδοξίας και ανατροφής των τέκνων», Θεολογία 19(1941-1948) 153-170, 340-355, 559-567.
• Ζήση, Θ. Ν., Η ανατροφή των παιδιών κατά τον Άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο, εκδ. Βρυέννιος, Θεσσαλονίκη 1998.
• Κρουσταλλάκη, Γ., Διαπαιδαγώγηση, Αθήνα 1994.
• Μπαλάνου, Δ., Οι Πατέρες και Συγγραφείς της αρχαίας Εκκλησίας, εν Αθήναις 1961.
• Μωραίτης, Δ., «Η γνησιότης της πραγματείας Ιωάννου Χρυσοστόμου, περί κενοδοξίας και ανατροφής των τέκνων», Θεολογία 19(1941-1948) 718-733.
• Παπαβασιλείου, Α., Η ανατροφή των κατά τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, Λευκωσία 1994.
• Παπαδάκης, Κ., Θέματα αγωγής του παιδιού κατά τον ιερό Χρυσόστομο, εκδ. Ραδάμανθυς, Ρέθυμνο 1993.
• Παπαδοπούλου, Χρ., Ο άγιος Ιωάννης Χρυσόστομοςως ρήτωρ και διδάσκαλος, Τεργέστη 1898.

---

[1]Ἰωάννου Εὐχαϊτῶν, Ὑπόμνημα διά στίχων ἰαμβικῶν, ΜΒ΄, PG 120, 1156BC.

[2]Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ἐγκώμιον εἰς τόν ἑν ἁγίοις πατέρα ἡμῶν Εὐστάθιον ἀρχιεπίσκοπον Ἀντιοχείας τῆς μεγάλης, PG 50, 600Α.

[3] Ἰωάννου, Ὑπόμνημα εἰς τήν πρός Τιμόθεον Α, Θ, PG 62, 546^3-6.

[4] Αὐτόθι, PG 62, 546³¹.

[5]  Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Περί κενοδοξίας καί ὅπως δεῖ τούς γονέας ἀνατρέφει τά τέκνα, A.-M, Malingrey, Jean Chrysostome. Sur la vaine gloire et l᾿ éducation des enfants, SC 188, pub. Cerf, Paris 1972 pag 64-196.

[6] Ὁ Ἰωάννης ἀντιμετωπίζει κριτικά τήν ἑλληνική φιλοσοφία. Ἀπορρίπτει κάθε ἄποψη τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων πού δέ συνάδει μέ τή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως οἱ σκέψεις τους περί Θεοῦ, γιά τή δημιουργία τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου ἀλλά καί μερικές φορές καί κάποιες ἰδέες τους περί ἠθικῆς. Ἐπαινεῖ τό Σωκράτη, τό Θηβαῖο Κράτη καί τό Διογένη γιά τή συμπεριφορά τους σέ θέματα ἠθικῆς ἤ γιά τήν περιφρόνηση πού δείχνουν στά ὑλικά ἀγαθά ἀλλά ποτέ γιά τίς μεταφυσικές ἀντιλήψεις τους καί θεωρίες τους. Δέ διδστάζει νά ἀντικρούσει τίς ἀριστοτελικές σκέψεις περί προσιτότητος πρός τό Θεό, ἀφοῦ ὁ Ἰωάννης δίδασκε πάντα τό ἀπρόσιτο καί ἀκατάληπτο τῆς Τριαδικῆς Θεότητος. Συγχρόνως ἐναντιώνεται στήν ὑπέρμετρη ἀγάπη τοῦ Πλάτωνα γιά τήν ὕλη. Στό τέλος ὅμως τῆς ζωῆς του ὁ Χρυσόστομος συγγράφει τό «Ὅτι ἑαυτό μή ἀδικοῦντα οὐδείς παραβλάψαι δύναται», PG 52, 459-480, στηριζόμενος στήν πλατωνική καί στωική ἄποψη περί ἠθικῆς ὅτι ὁ καλός καί ὁ δίκαιος δέν μπορεῖ νά ὑποστεῖ καμία βλάβη ἀπό τόν ὁποιοδήποτε, γιατί τίς ἀδικίες τίς χρησιμοποιεῖ ὡς μέσο γιά νά φθάσει στήν τελείωση.

[7] Πλουτάρχου, Περί παίδων ἀγωγῆς, 2b.

[8] Αὐτόθι 19f.

[9] Ἰωάννου, Εἰς τήν πρός Τιμόθεον Α, Θ΄, PG 62, 546CD^..

[10] Πλουτ., μν. ἔργο, 5e

[11] Αὐτόθι.

[12] Ἰωάννου, Περί κενοδοξίας καί ὅπως δεῖ τούς γονέας ἀνατρέφειν τά τέκνα. Malingrey, A- M, Sur la vaine gloire et l' education des enfants, SC 188, 378^306-319: «Ἕκαστος τοίνυν ὑμῶν τῶν πατέρων καὶ τῶν μητέρων, καθάπερ τοὺς ζωγράφους ὁρῶμεν τὰς εἰκόνας καὶ τὰ ἀγάλματα μετὰ πολλῆς τῆς ἀκριβείας ἐξασκοῦντας, οὕτω τῶν θαυμαστῶν τούτων ἀγαλμάτων ἐπιμελώμεθα. Προθέντες γὰρ οἱ ζωγράφοι τὸν πίνακα καθ̉ ἑκάστην ἡμέραν αὐτὸν ἐπιχρίουσι πρὸς τὸ δέον. Οἱ δὲ λιθοξόοι τῶν λίθων καὶ αὐτοὶ τὸ αὐτὸ πράττουσιν, τὸ μὲν περιττὸν περιαιροῦντες, τὸ δὲ ἐνδέον προστιθέντες. Οὕτω δὴ καὶ ὑμεῖς· καθάπερ ἀγαλμάτων τινῶν κατασκευασταί, πρὸς τοῦτο τὴν σχολὴν ἅπασαν ἔχετε τὰ θαυμαστὰ ἀγάλματα τῷ Θεῷ κατασκευάζοντες· καὶ τὸ μὲν περιττὸν ἐξαιρεῖτε, τὸ δὲ ἐνδέον προστίθετε· καὶ καθ̉ ἑκάστην αὐτὰ περισκοπεῖτε τὴν ἡμέραν, ποῖον ἀπὸ φύσεως ἔχει πλεονέκτημα, ὥστε αὐτὸ αὔξειν, ποῖον ἀπὸ φύσεως ἐλάττωμα, ὥστε αὐτὸ περιαιρεῖν».

[13] Αὐτόθι 378³²⁰.

[14] Τοῦ ἰδίου, Εἰς τό «Χήρα καταλεγέσθω μή ἐλάττων ἐτῶν ἑξήκοντα γεγονυῖα»· καί περί παίδων ἀνατροφῆς, καί περί ἐλεημοσύνης, PG 51, 327^50-59.

[15] Ἰωάννου, PG 54, 639.

[16] PG 54, 643.

[17] Πλουτάρχου, μν. ἔργο, 6d.

[18] Αὐτόθι, 5e καί «… ἵνα μή συναναχρωννύμενοι βάρβαροις καί τό ἦθος μοχθηροῖς ἀποφέρωνταί τις τῆς ἐκείνων φαυλότητος», Αὐτόθι 6α.

[19] Αὐτόθι 7e.

[20] Αὐτόθι 7f.

[21] Ἰω. Χρυσοστόμου, Εἰς τήν πρός Τιμόθεον Α, PG 62, 545C.

[22] Τοῦ ἰδίου, Ἐξήγησις εἰς τάς παροιμίας τοῦ Σολομῶντος,PG 64, 713^24-25

[23] Αὐτόθι.

[24] Τοῦ ἰδίου, Πρός πιστόν πατέρα, PG 47, 357^19-32: «Οὐδὲ γὰρ ἄλλο τι τῶν πατέρων ἔστιν ἀκοῦσαι διαλεγομένων πρὸς τοὺς παῖδας, ὅταν αὐτοὺς παρακαλῶσιν ὑπὲρ τῆς τῶν λόγων σπουδῆς, ἀλλ΄ ἢ ταυτὶ τὰ ῥήματα· Ὁ δεῖνα, φησὶ, ταπεινὸς καὶ ἐκ ταπεινῶν τὴν ἀπὸ τῶν λόγων κτησάμενος δύναμιν, ἦρξε μεγίστας ἀρχὰς, πλοῦτον ἐκτήσατο πολὺν, γυναῖκα ἔλαβεν εὔπορον, οἰκίαν ᾠκοδόμησε λαμπρὰν, φοβερός ἐστιν ἅπασι καὶ ἐπίδοξος. Πάλιν ἔτερο, ὁ δεῖνα, φησί, τὴν Ἰταλῶν γλῶσσαν ἐκπαιδευθεὶς, ἐν τοῖς βασιλείοις ἐστὶ λαμπρὸς, καὶ πάντα ἄγει καὶ φέρει τὰ ἔνδον. Καὶ ἕτερος ἕτερον δείκνυσι πάλιν, πάντες δὲ τοὺς ἐπὶ γῆς εὐδοκίμους· τῶν δὲ ἐν τοῖς οὐρανοῖς οὐδὲ ἅπαξ τις μέμνηται, ἀλλὰ κἂν μνησθῆναι ἕτερος ἐπιχειρήσῃ, ὡς πάντα ἀνατρέπων ἐλαύνεται».

[25] Αὐτόθι, PG 47, 357^33-44.

[26] Πλουτ., μν. ἔργο, 5f.

[27] Ἰωάννου, Περί κενοδοξίας ... Malingrey, SC 188, 378²⁸⁸-²⁹⁰.

[28] Αὐτόθι, SC 188, 378^292-294.

[29] Αὐτόθι, SC 188, 378^625-634

[30] Αὐτόθι,  SC 188, 378⁶⁹⁵.

[31] Αὐτόθι, SC 188, 378^696-705

[32] Πλουτ., μν. ἔργο, 7b

[33] Αὐτόθι, 12d.

[34] Ἰωάννου, Περί κενοδοξίας ... Malingrey, SC 188, 378^245-246. Βλ. Β. Χαρώνη, Παιδαγωγική ἀνθρωπολογία τοῦ Ἰω. Χρυσοστόμου, τ. 1^ος, Ἀθήνα 1993, σσ. 363, 364.

[35] Τοῦ ἰδίου, Πρός Τιμόθεον Α, Θ, PG 62, 546^.37-.

[36] Τοῦ ἰδίου, Εἰς τό «Χήρα καταλεγέσθω μή ἐλάττων ἐτῶν ἑξήκοντα γεγονυῖα»· καί περί παίδων ἀνατροφῆς, καί περί ἐλεημοσύνης, PG 51, 327^21-24. 

[37] Πλουτ., μν. ἔργο, 8f.

[38] Ἰωάννου, Περί Ἄννης, Γ, PG 54, 658^56-58.

[39] Αὐτόθι, PG 54, 658^{58 κ.ἑ.}

[40] Πλουτ., μν. ἔργο, 9b.

[41] Αὐτόθι, 15α.

[42] Αὐτόθι, 11cd.

[43] Αὐτόθι, 12α.

[44] Αὐτόθι.

[45] Ἑβρ. 13,4.

Αφιέρωμα στους Τρεις Ιεράρχες

Μνήμη εὑρέσεως τῆς ἐν Τήνῳ Ἱερᾶς εἰκόνος Εὐαγγελιστρίας (30 Ἰανουαρίου)

Μέγας Συναξαριστής

1. Ὁ Μιχαὴλ Πολυζωΐδης

Ὁ Μιχαὴλ Πολυζωΐδης, εἶχε ἕνα ὄνειρο τὸ 1821, στὸ ὁποῖο ἡ μητέρα τοῦ Θεοῦ ἐμφανίστηκε σὲ αὐτὸν μὲ λαμπερὰ ἄσπρα ἐνδύματα. Τὸν καθοδήγησε γιὰ νὰ σκάψει στὴν περιοχὴ τοῦ Ἀντωνίου Δοξαρά, ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη, ὅπου θὰ ἔβρισκε τὴν εἰκόνα της. Εἶπε ἐπίσης σ’ αὐτὸν νὰ χτίσει μία ἐκκλησία στὴν περιοχή. Ἡ βασίλισσα τοῦ οὐρανοῦ ὑποσχέθηκε ἐπίσης νὰ τὸν βοηθήσει νὰ ὁλοκληρώσει αὐτοὺς τοὺς στόχους.

Ὅταν ξύπνησε, ἔκανε τὸν σταυρό του καὶ προσπάθησε νὰ ξανακοιμηθεῖ, θεωρώντας ὅτι τὸ ὄνειρό του ἦταν ἕνας πειρασμὸς ἀπὸ τὸ διάβολο. Πρὶν τὸν πάρει ὁ ὕπνος, ὁ Μιχαὴλ εἶδε τὴν Θεοτόκο ἄλλη μιὰ φορά, καὶ παρατήρησε ὅτι τὸ δωμάτιο πλημμύρισε ἀπὸ ἕνα εὐχάριστο δυνατὸ φῶς. Τὸ κεφάλι της περιβλήθηκε ἀπὸ τὸ θεῖο φῶς, καὶ τὸ πρόσωπό της ἔδειχνε μία γλυκύτητα. Μιλώντας στὸν Μιχαὴλ εἶπε, «γιατί εἶσε φοβισμένος; Μὴν χάνεις τὴν πίστη σου. Εἶμαι ἡ Παναγία. Σὲ θέλω γιὰ νὰ σκάψεις στὴν περιοχὴ τοῦ Ἀντωνίου Δοξαρά, ὅπου εἶναι θαμμένη ἡ εἰκόνα μου. Θὰ χτίσεις μία ἐκκλησία ἐκεῖ καὶ θὰ σὲ βοηθήσω καὶ ἐγώ». Κατόπιν ἐξαφανίστηκε.

Τὸ ἑπόμενο πρωί, ὁ Μιχαὴλ πῆγε στὸ χωριὸ καὶ εἶπε στὸν ἱερέα τί εἶχε συμβεῖ κατὰ τὴν διάρκεια τῆς νύχτας. Ὁ ἱερέας σκέφτηκε ἐπίσης ὅτι τὸ ὄνειρο ἦταν ἕνας πειρασμός, καὶ ἔτσι εἶπε στὸν Μιχαὴλ νὰ ἔρθει γιὰ νὰ ἐξομολογηθεῖ καὶ νὰ κοινωνήσει. Ὁ Μιχαήλ, ἐντούτοις, δὲν πείστηκε ὅτι τὰ ὁράματά του ἦταν μόνο ὄνειρα ἢ δαιμονικοὶ πειρασμοί. Εἶπε στοὺς συγχωριανούς του τὴν ἐμπειρία του. Μερικοὶ γέλασαν, ἀλλὰ μόνο δύο τὸν πίστεψαν.

Τὰ δυὸ ἄτομα πῆγαν μὲ τὸν Μιχαὴλ στὴν περιοχὴ ποὺ τοῦ εἶχε ὑποδείξει ἡ Παναγία, μιὰ νύχτα καὶ ἔσκαψαν σὲ μεγάλο βάθος, ἀλλὰ δὲν βρῆκαν τίποτα. Κατόπιν ἔσκαψαν παραδίπλα καὶ βρῆκαν τὰ ὑπολείμματα ἐνὸς παλαιοῦ τοίχου. Μὴν βρίσκοντας παρὰ μόνο τὰ τοῦβλα, ἔπρεπε νὰ σταματήσουν τὴν ἀναζήτησή τους τὸ πρωί. Ἔτσι οἱ Τοῦρκοι δὲν θὰ ἀνακάλυπταν τί ἔκαναν.

Ὁ Ἀντώνιος Δοξαράς, ὁ ἰδιοκτήτης τῆς περιοχῆς, βρῆκε τὰ τοῦβλα καὶ προσπάθησε νὰ τὰ χρησιμοποιήσει γιὰ νὰ χτίσει ἕναν φοῦρνο. Τὸ κονίαμα ὅμως δὲν ἔμενε στὰ τοῦβλα καὶ ἔτσι ὅποτε προσπάθησαν νὰ χτίσουν ἕνα τμῆμα τοῦ φούρνου, αὐτὸ κατέρρεε. Οἱ ἐργαζόμενοι πείστηκαν ὅτι ὁ Θεὸς τοὺς ἐμπόδιζε νὰ χρησιμοποιήσουν αὐτὰ τὰ τοῦβλα γιὰ τὸν τοῖχο τοῦ φούρνου.

2. Ἡ Ἁγία Πελαγία

Ἡ Ἁγία Πελαγία († 23 Ἰουλίου), μία καλόγρια ὀγδόντα ἐτῶν, εἶχε διάφορα ὄνειρα τὸν Ἰούνιο 1822. Σὲ ἕνα ἀπὸ αὐτὰ ἡ Θεοτόκος ἐμφανίστηκε σ’αὐτήν. Ἡ Ἁγία Πελαγία ζοῦσε στὸ γυναικεῖο μοναστήρι  τοῦ Δορμιτίου στὸ ὄρος Κεχροβούνιο, ποὺ ἀπεῖχε μία ὥρα ἀπὸ τὸ χωριό. Ζοῦσε στὸ μοναστήρι αὐτὸ ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία, καὶ ἦταν γνωστὴ γιὰ τὴ μεγαλειώδη ἀρετὴ καὶ τὴν εὐσέβειά της.

Ἡ Θεοτόκος ἐμφανίστηκε στὸ ὄνειρό της καὶ τὴν διέταξε γιὰ νὰ πάει στὸν Σταματέλο Κανγάδη (ἕνα προεξέχον ἄτομο τοῦ χωριοῦ), καὶ νὰ τοῦ πεῖ νὰ σκάψει καὶ νὰ βρεῖ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ στὴν περιοχὴ τοῦ Ἀντωνίου Δοξαρά.

Τρομαγμένη ἀπὸ τὸ ὅραμα, ἡ Πελαγία ἀπέδωσε τὸ ὄνειρό της στὴ φαντασία της, καὶ ἄρχισε νὰ προσεύχεται. Φοβόταν νὰ πεῖ σὲ κάποιον γιὰ τὸ ὄνειρό της, ἀλλὰ τὴν ἑπόμενη ἑβδομάδα, ἡ Θεοτόκος  τῆς ἐμφανίστηκε πάλι, γιὰ νὰ τῆς ὑπενθυμίσει τὶς ὁδηγίες της. Καὶ πάλι, ἡ καλόγρια παρέμεινε σιωπηλὴ καὶ δὲν εἶπε σὲ κανέναν, γιὰ τὸ ὅραμά της. Ἡ Θεοτόκος ἐμφανίστηκε καὶ τρίτη φορὰ στὸ ὄνειρό της, ἀλλὰ αὐτὴ τὴ φορὰ μὲ ἕναν αὐστηρὸ τρόπο. Ἐπέπληξε τὴν Πελαγία γιὰ τὴν πίστη της, καὶ τῆς εἶπε: «Πήγαινε καὶ κάνε ὅτι σου εἶπα. Ὑπάκουσε!».

Ἡ Ἁγία Πελαγία ξύπνησε ἀπὸ τὸν φόβο καὶ τὴν ἔνταση. Καθὼς ἄνοιξε τὰ μάτια της, εἶδε τὴν ἴδια γυναίκα ποὺ εἶχε δεῖ ἐνῶ κοιμόταν.

Ἡ Ἁγία Πελαγία, κατάλαβε ἐπιτέλους, ὅτι τῆς παρουσιάσθηκε ἡ Θεοτόκος καὶ ὅτι ἔπρεπε νὰ κάνει αὐτὸ ποὺ τῆς εἶπε.

Ἀμέσως, ἐνημέρωσε τὴν ἡγουμένη γιὰ τὰ ὁράματά της, ὅπως ἐπίσης καὶ τὸν Σταματέλο Κανγάδη. Ὁ κ. Κανγάδης, ποὺ εἶχε ὑποδείξει ἡ Θεοτόκος γιὰ νὰ πραγματοποιήσει τὴν ἀνασκαφὴ τῆς ἐκκλησίας, ἐνημέρωσε τὸν ἐπίσκοπο Γαβριὴλ γιὰ ὅλα αὐτὰ τὰ γεγονότα. Ὁ ἐπίσκοπος ἤδη εἶχε ἀκούσει γιὰ τὸ ὄνειρο τοῦ Μιχαὴλ Πολυζώη καὶ εἶχε συνειδητοποιήσει ὅτι τὸ ὄνειρο τῆς καλόγριας Πελαγίας συμφωνοῦσε μὲ τὸ ὅραμά του. Ὁ Ἐπίσκοπος Γαβριὴλ ἔγραψε σὲ ὅλες τὶς ἐκκλησίες, στὴν Τῆνο, ζητώντας βοήθεια γιὰ τὴν εὕρεση τῆς ἐκκλησίας καὶ τῆς εἰκόνος.

Οἱ ἀνασκαφὲς ἄρχισαν τὸ Σεπτέμβριο 1822 κάτω ἀπὸ τὴ ἐπίβλεψη τοῦ κ. Κανγάδη. Τὰ θεμέλια τῆς ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου, ποὺ καταστράφηκε ἀπὸ τοὺς Ἄραβες τὸ 1200, ἀποκαλύφθηκαν. Δυστυχῶς ὅμως δὲν βρέθηκε ἡ εἰκόνα. Τὰ χρήματα ἐξαντλήθηκαν καὶ ἔτσι ἐγκαταλείφθηκε ἡ προσπάθεια.

Γιὰ ἄλλη μιὰ φορά, ἡ μητέρα τοῦ Θεοῦ ἐμφανίστηκε στὴν Ἁγία Πελαγία, καὶ τῆς ζητάει νὰ συνεχιστοῦν οἱ ἀνασκαφές. Ὁ ἐπίσκοπος Γαβριὴλ ἔστειλε μία ἔκκληση γιὰ δωρεές, γιὰ νὰ χτιστεῖ μία νέα ἐκκλησία στὰ θεμέλια της παλαιᾶς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ. Ἡ νέα ἐκκλησία χτίστηκε, καὶ ἀφιερώθηκε στὸν Ἅγιο Ἰωάννη καὶ στὴ Ζωοδόχο Πηγή.

Στὶς 30 Ἰανουαρίου 1823 οἱ ἐργαζόμενοι ἰσοπέδωναν τὸ ἔδαφος μέσα στὴν ἐκκλησία γιὰ τὴν προετοιμασία τοποθετήσεως ἐνὸς νέου πατώματος πετρῶν. Περίπου τὸ μεσημέρι ἕνας ἀπὸ τοὺς ἐργαζομένους, ὁ Ἐμμανουὴλ Μάτσος, χτύπησε ἕνα κομμάτι τοῦ ξύλου μὲ τὴν ἀξίνα του. Ἦταν δυὸ κομμάτια ξύλου, ἀλλὰ δὲν μποροῦσε νὰ διακρίνει γιατί ἦταν σκεπασμένα μὲ χῶμα. Καθὼς σκούπισε τὸ χῶμα μὲ τὸ χέρι του, εἶδε ὅτι ἦταν μία εἰκόνα. Ἐνώνοντας τὰ δυὸ κομμάτια τοῦ ξύλου μαζί, ἐμφανίσθηκε πλήρης ἡ εἰκόνα.

Κάλεσε τοὺς ἄλλους ἐργαζομένους, γιὰ νὰ δοῦν καὶ αὐτοὶ τὴν εἰκόνα. Ὅταν τὴν καθάρισαν καλά, εἶδαν ὅτι ἐπρόκειτο γιὰ τὴν εἰκόνα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.

Τὴν ἴδια ἡμέρα, ἡ εἰκόνα δόθηκε στὸν ἐπίσκοπο Γαβριήλ, ποὺ τὸ ἀσπάσθηκε μὲ δάκρυα.

Μετὰ ἀπὸ τὴν εὕρεση τῆς εἰκόνος, οἱ κάτοικοι τῆς Τήνου, γέμισαν ἀπὸ ζῆλο γιὰ νὰ χτίσουν μία θαυμάσια ἐκκλησία πρὸς τιμὴ τῆς Θεοτόκου. Οἱ ἄνθρωποι πρόσφεραν τὰ χρήματά τους καὶ τὴν ἐργασία τους γιὰ νὰ βοηθήσουν νὰ χτιστεῖ ἡ ἐκκλησία τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. [Προσθέτουμε από εδώ: Ανάµεσα στους πρώτους προσκυνητές συγκαταλέγονται οι ήρωες του αγώνα Κολοκοτρώνης, Μακρυγιάννης, Μιαούλης, Κανάρης και άλλοι].

Ἡ νέα ἐκκλησία ὁλοκληρώθηκε τὸ 1823, ὑπὸ τοῦ Ἐπισκόπου Γαβριήλ. Ἡ Ἁγία Πελαγία κοιμήθηκε στὶς 28 Ἀπριλίου 1834. Ἡ μνήμη τῆς τιμᾶται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία στὶς 23 Ἰουλίου.

Ἡ εἰκόνα τῆς Θεοτόκου στὴν Τῆνο, θεωρεῖται ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ἱεροὺς θησαυροὺς τῆς Ἑλλάδας. Τὰ ἀναρίθμητα θαύματα καὶ θεραπεῖες δὲν ἔχουν πάψει ἀπὸ τὸν χρόνο ποὺ βρέθηκε ἡ εἰκόνα.

πηγή 

Η Αγροτική Νέα Τάξη Πραγμάτων

Η κυβέρνηση κλείνει το αγροτικό ζήτημα από δύο πλευρές: Πρώτα καταστρέφοντας τους νυν αγρότες κατατάσσοντάς τους ως επιχειρηματίες μέσω του νέου φορολογικού και αγροτικού και δεύτερον βάζοντας ως ανταγωνιστές τους επιχειρηματίες που θα παίρνουν δημόσια...

Η Βιομηχανική γεωργία αποφασίστηκε στο Eurogroup για την Ελλάδα

Αν σας έλεγαν, ότι σε δέκα χρόνια από τώρα θα υπάρχουν μόνο τέσσερις εταιρείες, που θα αναλαμβάνουν την καλλιέργεια, παραγωγή, επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων, τα οποία θα διοχετεύουν σε μία μόνο εταιρεία, με σκοπό να τα εξάγει, εξουδετερώνοντας κάθε παραγωγό ή αγρότη, που δεν συνεργαζόταν, θα λέγατε, ότι συνωμοσιολογούμε.

Αν σας παραθέταμε τη σχετική μελέτη, που εγκρίθηκε (εκτός από την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους) στο Eurogroup της 5ης Μαΐου 2014; Για την υλοποίηση του σχεδίου, θα αντληθούν κεφάλαια από το ΕΣΠΑ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο, στο οποίο θα συμμετάσχει και η γερμανική αναπτυξιακή τράπεζα KfW

Πριν λίγο καιρό οι παραγωγοί των λαϊκών απήργησαν. Κάθε φορά, που ένας κλάδος αντιδρά, θεωρείται, ότι το κάνει για να μη χάσει τη βολή του. Έτσι επικρατεί ο απαραίτητος για τη διακυβέρνηση των Ελλήνων εσωτερικός διχασμός. «Αιτία της απεργίας δεν ήταν μόνο οι θέσεις στις λαϊκές, όπως όλα τα συστημικά Μέσα δείξανε», εξηγεί ο Λεωνίδας, παραγωγός που πουλάει τα προϊόντα του σε λαϊκές της Αθήνας, «αλλά η εξαφάνιση των παραγωγών», προσθέτει.

«Mέχρι τις αρχές του ‘90, όταν έβγαινες από σταθμούς του ΗΣΑΠ ή του Μετρό, έβλεπες κάποιους πλανόδιους πωλητές, που είχαν στους πάγκους διάφορα φρούτα. Αυτοί εξαφανίστηκαν. Τώρα μάλλον θέλουν να κάνουν το ίδιο. Αυτή τη φορά όμως τον έλεγχο θα έχουν μεγάλες αλυσίδες, για παράδειγμα… αρτοποιείων. Ούτως ή άλλως όλο και περισσότερες αλυσίδες τέτοιων ξεφυτρώνουν κοντά σε σταθμούς του ηλεκτρικού ή του μετρό, γιατί να μην επεκταθούν και στον τομέα αυτό; Και ποιος θα τους ελέγχει εκείνους; Εμάς τους «μικρούς» εύκολα μας γραπώνουν και μας «βγάζουν απ’ τη μέση», διαπιστώνει εξαγριωμένος ο Λεωνίδας. «Αυτοί θέλουν να μας εξοντώσουν», φωνάζουν κι άλλοι παραγωγοί σε διπλανούς πάγκους, που άκουσαν τη συζήτηση. Εν ολίγοις «λαϊκές στο στόχαστρο», είναι το πόρισμα των παραγωγών. Είναι όμως μόνο οι λαϊκές; Ή το σχέδιο είναι μεγαλύτερων βλέψεων από ό,τι θα μπορούσαμε να φανταστούμε;

Το μεγαλόπνοο σχέδιο και ο δρόμος για την “Ανάπτυξη” στα χέρια τεσσάρων εταιρειών

Στο Eurogroup της 5ης Μαΐου ο τότε υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, πέραν της διαπραγμάτευσης του χρέους πήγε εφοδιασμένος με έναν οδηγό ανάπτυξης για την Ελλάδα με άξονα τα επόμενα 10 χρόνια! Το σχέδιο βασίστηκε στη μελέτη “Greece 20/20” της εταιρείας McKinsey (του 2012 με χρηματοδότες τον ΣΕΒ και την Εθνική Τράπεζα) καθώς και σε μελέτη του ΙΟΒΕ.* Μάλιστα ένας τετρασέλιδος οδηγός του σχεδίου αυτού παρουσιάστηκε κατά τη συνεδρίαση του EuroWorking Group στις Βρυξέλλες από τον πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ), Πάνο Τσακλόγλου, ενώ για την υλοποίησή του τα κεφάλαια θα αντληθούν από το ΕΣΠΑ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), το Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο, στο οποίο θα συμμετάσχει και η γερμανική αναπτυξιακή τράπεζα KfW. Η KfW (δια του εκτελεστικού αντιπροέδρου της Λ.Κ. ΦΟΥΝΚΕ) υπέγραψε τη συμμετοχή της στο Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο για τον σκοπό αυτό μαζί με τον τότε υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα και τον τότε υπουργό Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη στις 23 Απριλίου 2014.

«Στόχος η ενοικίαση κενής-αδρανούς δημόσιας γης σε τέσσερις μεγάλες εταιρείες προκειμένου να εγκαταστήσουν μονάδες για παραγωγή, επεξεργασία και εξαγωγή προϊόντων βασισμένες πάντα σε νέες μεθόδους. Έτσι και η εξασφάλιση νέων θέσεων εργασίας θα επιτευχθεί και η Ελλάδα δίνοντας σημασία στη μαζική παραγωγή προϊόντων με τη χρήση της εξελιγμένης τεχνολογίας θα αναδειχθεί σε μεγάλη εξαγωγική δύναμη». Φυσικά αναφέρεται και στην παροχή κινήτρων στους παραγωγούς για να εξάγουν τα προϊόντα τους, καλύτερη εκπαίδευση στον τομέα της γεωργίας, αλλά και τη θέσπιση βελτιωμένου συστήματος πιστοποίησης των προϊόντων των παραγωγών. Τα ερωτήματα που εγείρονται. Έστω ότι τίθεται σε εφαρμογή:

Α) Ποιος θα δίνει στις τέσσερις μεγάλες εταιρείες που θα ασχοληθούν την πιστοποίηση; Ποιος θα τις ελέγχει; Και κυρίως ποιοι θα είναι οι ιδιοκτήτες αυτών των εταιρειών;

Β) Οι αγρότες θα παράγουν και οι τέσσερις εταιρείες θα αγοράζουν για επεξεργασία τα προϊόντα. Πώς θα εξασφαλιστεί, ότι οι παραγωγοί δε θα θιγούν πωλώντας για ένα κομμάτι ψωμί τη σοδειά τους, όταν οι τέσσερις θα διαμορφώνουν τις τιμές μεταξύ τους δημιουργώντας συνθήκες μονοπωλίου; Εκ των πραγμάτων εάν επιτρέπεται μόνο σε τέσσερις εταιρείες η εξαγωγή των προϊόντων, ένας παραγωγός, που μόνος του καλλιεργεί και εξάγει τα τρόφιμα, δε θα έχει άλλη επιλογή παρά να αποταθεί σε αυτές.

Τα τελευταία χρόνια πολλοί νέοι άνθρωποι στράφηκαν στη γη, έκαναν συνεταιρισμούς, καλλιεργούν κρόκο, σπαράγγια, ελιές, παράγουν παραδοσιακά προϊόντα, όπως χυλοπίτες, ελαιόλαδο και παράγωγα των ελιών, και πλήθος άλλων τροφίμων, τα οποία και εξάγουν, παρουσιάζουν σε εκθέσεις διατροφής στο εξωτερικό. Όταν όμως τέσσερις θα καθορίζουν τις τιμές εξαγωγής, οι άνθρωποι αυτοί, μόνοι τους, δε θα μπορούν να σταθούν σε μια αχανή αγορά.

Την ίδια στιγμή οι εν λόγω εταιρείες θα μπορούσαν να αναλάβουν αποκλειστικά την παραγωγή προϊόντων εξαλείφοντας έτσι και τη γεωργία, εκτός κι αν αυτή πραγματοποιείται μόνο στο πλαίσιο των δικών τους παραγωγικών αναγκών. Ο κάθε παραγωγός αντί να πουλάει αντί πινακίου φακής τη σοδειά του, θα πηγαίνει κατ’ ευθείαν σε αυτές να εργαστεί. Και η γεωργία, ως βασικός πυλώνας της ελληνικής ανάπτυξης θα λάβει μορφή βιομηχανίας. Όμως ο απλός πολίτης, που σκέφτεται τη γη ως το μόνο σίγουρο μέσο εξασφάλισης των προς το ζην; Απλώς ξεχνάει αυτή την επιλογή.

Ένα ερώτημα ακόμη: Καλύτερη εκπαίδευση στον τομέα της γεωργίας: Αυτό σημαίνει, ότι θα εκπαιδεύονται οι γεωργοί να χρησιμοποιούν μεταλλαγμένα, επειδή κοστίζουν λιγότερο και παράλληλα έτσι επιτυγχάνεται μαζικότερη παραγωγή; Η ποιότητα, η θρεπτική αξία των τροφίμων θυσία στον βωμό του κέρδους! Μία εταιρεία διαχείρισης της διανομής και αποθήκευσης. Στη συνέχεια κάνει λόγο για μια μόνο δημόσια ή ιδιωτική εταιρεία (και εδώ γεννάται βέβαια το ερώτημα σε ποιον θα ανήκει), την Εταιρεία Ελληνικών Τροφίμων (Greek Food Company), που μεταξύ άλλων: «Α) Θα καθορίζει το δίκτυο των παραγωγικών μονάδων και θα αποτελεί δεξαμενή τροφίμων προς εξαγωγή. Β) Θα διαχειρίζεται τη διανομή και αποθήκευση των προϊόντων εντός της χώρας» Δηλαδή αυτά που θα παράγουν οι τέσσερις μόνο εταιρείες παραγωγής και επεξεργασίας τροφίμων, θα πηγαίνουν στη μία μόνο εταιρεία, από όπου θα προγραμματίζεται η διανομή.

Ποιος όμως θα διασφαλίζει, ότι θα καταμετρώνται σωστά οι εσωτερικές ανάγκες κατανάλωσης, και ότι δε θα κρατούν το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής για να το εξάγουν δημιουργώντας ελλείψεις σε προϊόντα, που τώρα αυτονόητα υπάρχουν στο καθημερινό τραπέζι μας; Κάτι αντίστοιχο είχαν κατά νου και με το παράλληλο εμπόριο φαρμάκων, αλλά οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες εξάγουν το μεγαλύτερο ποσοστό, με αποτέλεσμα να λείπουν από τα ράφια των φαρμακείων σωρεία φαρμάκων, όπως εξηγούν και οι φαρμακοποιοί, που ζητούν ξανά και ξανά την παύση του παράλληλου εμπορίου. Οι υπογραφές μπήκαν! Βασικός άξονας υλοποίησης η προαναφερθείσα μελέτη. Πρόκειται για προγράμματα, που θα πραγματοποιηθούν! Όχι για θεωρίες συνωμοσίας! @Παπαγεωργίου Γεωργία/ 29.06.2014

* Παρατίθεται ο σύνδεσμος της μελέτης της εταιρείας McKinsey, η οποία συντάχθηκε στα αγγλικά, και ειδικά στις σελίδες 55 έως 58 αναφέρεται με στατιστικές και γραφήματα σε όσα αναφέρθηκαν στο ρεπορτάζ. http://www.mckinsey.com/locations/athens/greeceexecutivesummary_new/pdfs/executive_summary_english_new.pdf

Ετοιμάζουν αγροτική φορολογική λαίλαπα

Ο υπουργός χλευάζει τους αγρότες- Μετά την αξιολόγηση έρχεται το νέο φορολογικό για τους αγρότες που δεν θα αφήσει τίποτε όρθιο. Η κυβέρνηση (πρώτη φορά Αριστερά) κάνει το πρώτο crash test να ελέγξει μέχρι ποιο σημείο μπορούν να φτάσουν οι αγρότες σε κινητοποιήσεις πριν καταθέσουν το ασφαλιστικό που μαζί με το νέο φορολογικό θα τους αναγκάσει να αφήσουν τα χωράφια ή να επιλέξουν να γίνουν εργάτες γης ενός υπερ-αγρότη ή μιας εταιρείας που θα εμφανιστεί να εκμεταλλευτεί το βιο τους.

Αφού κατέβηκαν στο δρόμο τα τρακτέρ, αφού οι βουλευτές άκουσαν τα εξ αμάξης από τους αγρότες, αφού ο υπουργός Αποστόλου έμεινε κλεισμένος για 12 ώρες μέσα στο κτίριο της νομαρχίας της Κομοτηνής, το υπουργείου Οικονομικών βγάζει σήμερα ανακοίνωση με την οποία προσπαθεί να ανακόψει το κύμα την περαιτέρω εξέλιξη των κινητοποιήσεων.”Καμία επεξεργασία νομοσχεδίου ή σχεδιασμός για τα θέματα φορολογίας των αγροτών δεν υπάρχει, αυτή τη στιγμή, στο υπουργείο Οικονομικών” γράφει σε ανακοίνωση που εξέδωσε το απόγευμα της Παρασκευής το αρμόδιο υπουργείο τονίζοντας πως τα θέματα των αγροτών “δεν περιλαμβάνονται στα προαπαιτούμενα της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος οικονομικής πολιτικής”.

Με ένα τεράστιο αναλυτικό κατεβατό που είναι ο νόμος 4342/2015 το υπουργείο Οικονομικών ανακοινώνει το πώς θα σφάξει τους αγρότες φορολογικά ξεκινώντας από το 2016 αλλά παράλληλα αφήνει ένα υπονοούμενο: Ότι ο νόμος ισχύει αλλά μετά την αξιολόγηση του κουιντέντου (5ος θεσμός από χθες έγινε και το Ευρωκοινοβούλιο) έρχεται νέο φορολογικό και για τους αγρότες και όχι αυτό που γνωρίζουμε από τον Νοέμβριο του 2015.

Η υποψία ότι το φορολογικό για τους αγρότες δεν έχει τελειώσει εδώ αλλά θα σκληρύνει ακόμη περισσότερο μετά την ψήφιση του φορολογικού, είναι η υπεροπτική θέση που πήρε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Αποστόλου, απέναντι στους κινηματίες αγρότες. Σε συνέντευξη που έδωσε στο news247 ο κ. Αποστόλου είπε το εξής απίστευτο: “Οι αγρότες διατηρούν ευνοϊκότερη αντιμετώπιση από κάθε άλλη επαγγελματική κατηγορία. Αρκεί να δει κανείς τις αντίστοιχες εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, των μισθωτών κ.λπ.”.

Κι ενώ η κουβέντα γινόταν για το ασφαλιστικό ο κ. Αποστόλου γυρνάει την κουβέντα στο φορολογικό λέγοντας: “Οι όποιες φορολογικές ρυθμίσεις θα αφορούν τους αγρότες θα περιληφθούν σε ευρύτερο φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης για το οποίο δεν υπάρχει ακόμα χρονοδιάγραμμα. Πάντως οι όποιες αλλαγές θα αφορούν τα εισοδήματα του 2016 που θα δηλωθούν και φορολογηθούν από το 2017 και μετά”. Το θέμα που καίει, λοιπόν, αυτή την στιγμή δεν είναι το ασφαλιστικό όσον αφορά τους αγρότες αλλά το νέο φορολογικό που θα έρθει όταν το κύμα των κινητοποιήσεων για το ασφαλιστικό κοπάσει. Η παγίδα είναι αν κάνει πίσω στρατηγικά η κυβέρνηση στο ελάχιστο στο ασφαλιστικό, οι αγρότες νιώσουν δικαιωμένοι και το Κράτος πάρει τα διπλάσια μέσω του νέου φορολογικού αγροτικού σχεδιασμού.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών ο μνημονιακός νόμος που ψήφισαν για την αύξηση φορολογικών συντελεστών στους αγρότες τον Νοέμβριο του 2015 μετά την κατάθεση φορολογικών δηλώσεων το ελάχιστο που πρέπει να πληρώσει ένας μικρομεσαίου εισοδήματος επαγγελματίας αγρότης είναι το εξής:

Φορολογητέα Κέρδη= 10.000,00

Φόρος εισοδήματος= 2.600,00

Υπολογισμός προκαταβολής 2.600,00 ευρώ Χ 75% = 1.950,00 ευρώ

Δηλαδή, μιας μικρομεσαίας οικονομικής τάξης αγρότης από τα 10,000 θα πρέπει να δώσει σε φόρο εισοδήματος τα 4,550 ευρώ. Αν προσθέσουμε τον Φόρο Ακινήτων (έχει σπίτι, αποθήκες και χωράφια) και τις ασφαλιστικές εισφορές τότε ο αγρότης, όπως και ο επαγγελματίας, θα δουλεύει αποκλειστικά για τους φόρους. Και το φορολογικό για τους αγρότες δεν έχει αλλάξει ακόμη. Θα έρθει εκ νέου μετά την αξιολόγηση των δανειστών. Κι ως γνωστόν πάντα μετά από κάθε αξιολόγηση οι δανειστές θέλουν κι άλλα.

Ο υπουργός Αποστόλου, πατώντας στα βήματα των προηγούμενων συναδέλφων του ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, όταν μίλησε για το κλείσιμο των δρόμων, πέταξε ως δόλωμα-απειλή στους αγρότες τα 3,5 δις κοινοτικών ενισχύσεων λέγοντας κατάμουτρα στον αγροτικό κόσμο τα εξής: “Οι αγρότες δεν πρόκειται να κόψουν την Ελλάδα στα δύο γιατί μια τέτοια κλιμάκωση είναι επιζήμια πρώτα απ όλα για τους ίδιους. Είναι έμπειροι και το ξέρουν αυτό. Όσο για τους συναδέλφους μου, έχω πει ήδη στη Βουλή ότι με τη συμφωνία που τώρα εφαρμόζουμε (και η εντολή που πήραμε από το λαό ήταν να εφαρμόσουμε τη συμφωνία), διασφαλίσαμε την ομαλή καταβολή 3,5 δις. αγροτικών κοινοτικών ενισχύσεων το χρόνο. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάει κανείς”. Είσαι καλό παιδί και δεν κόβεις την Ελλάδα στη μέση; Τότε η Ε.Ε θα σου κάνει δώρο μια ενίσχυση γιατί αυτό σε συμφέρει, σύμφωνα με τον υπουργό μιας αριστερής λαϊκής κυβέρνησης.

Ιδιωτική γη όλη η Ελλάδα

Ιδιωτικά δάση και ιδιωτικές αγροτικές εκτάσεις όλη η ελληνική γη

Σκοτώνουν τους αγρότες για να φτιάξουν επιχειρηματίες.

Το μεγάλο πανηγύρι ξεπουλήματος της ελληνικής δημόσιας γεωργικής και δασικής γης ξεκινά. Η κυβέρνηση μην μπορώντας να βρει νέο τρόπο ξεπουλήματος της ελληνικής γης βρήκε τον πιο φιλολαϊκό. Εκχωρεί 670,000 στρέμματα δημόσιων αγροτικών εκτάσεων και 75,000 στρέμματα δασικών εκτάσεων προς αγρότες και κτηνοτρόφους που θα τα εκμεταλλεύονται αντί μακροχρόνιας μίσθωσης. Την ίδια ώρα που οι νόμοι για το ασφαλιστικό και αγροτικό είναι έτοιμοι να τελειώσουν διά παντός τους αγρότες και κτηνοτρόφους η κυβέρνηση θεωρεί ότι την λύση στην ανεργία και στην πρωτογενή παραγωγή θα είναι αγρότες που δεν θα εκμεταλλεύονται την δική τους γη αλλά την νοικιασμένη γη.

Όπως αναφέρει το σχέδιο της κυβέρνησης για την παράδοση της δημόσιας γης σε ιδιώτες προτεραιότητα στην ενοικίαση των αγροτικών εκτάσεων δίνεται σε οργανώσεις παραγωγών, σε κατ’ επάγγελμα αγρότες και σε νέους αγρότες-ιδιώτες. Βασικό κριτήριο για την επιλογή των ενδιαφερομένων θα αποτελεί η εντοπιότητα. Οι ομάδες ή οι μεμονωμένοι αγρότες που θα κάνουν αίτηση για ενοικίαση αγροτικής έκτασης θα πρέπει να ανήκουν στους όμορους δήμους. Από κει και πέρα ρόλο στην τελική επιλογή των ενδιαφερομένων -την ευθύνη για την οποία θα έχει επιτροπή εμπειρογνωμόνων (τα δικά μας παιδιά) του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης – θα παίζουν η ηλικιακή σύνθεση της ομάδας παραγωγών, ο βαθμός εμπειρίας και η πληρότητα του επενδυτικού σχεδίου.

Αναμένουμε τις λεπτομέρειες που θα αφορά στο “επενδυτικό σχέδιο” διότι για να έχεις επένδυση πρέπει να έχεις κεφάλαιο και για να έχεις κεφάλαιο σίγουρα θα μπορούσες να εκμεταλλεύεσαι την δική σου γη και όχι να νοικιάζεις δημόσια γη. Εκτός αν το “επενδυτικό σχέδιο” του κάθε αγρότη θα πρέπει να περνά από την ανάλογη τράπεζα όπου θα σε βάζει σε τραπεζική καλλιέργεια και θα σου ορίζει τι θα καλλιεργείς, πόση ποσότητα και σε ποιον θα πουλάς το προϊόν έχοντας η τράπεζα την επιστασία της δικής σου αγροτικής επένδυσης. Αυτό σημαίνει ότι η Τράπεζα θα διαχειρίζεται την αγροτική και δασική δημόσια γη. Ό,τι δεν πήραν από καλλιεργήσιμη γη μέσω του ξεπουλήματος της Αγροτικής Τράπεζας, οι Τράπεζες το παίρνουν και με τόκο βάζοντας χέρι με το νόμο και στην δημόσια περιουσία.

Πρόκειται για ένα ΣΔΙΤ αριστερού εγκεφάλου που ναι μεν φαίνεται ότι δίνει την δημόσια γη σε αγρότες και κτηνοτρόφους αλλά την ίδια στιγμή η δημόσια γη γίνεται ιδιωτική αντί μισθώματος για μακροχρόνια χρήση. Μάλιστα για να μπορείς να πάρεις γη θα πρέπει να εκπαιδευτείς με ταχύρρυθμα σεμινάρια μέσω ΕΛΓΟ διότι το ΕΣΠΑ καλά κρατεί και πρέπει να τρώνε οι ημέτεροι εκπαιδεύοντας τους επαγγελματίες αγρότες πως να φυτεύουν τον σπόρο και πώς να θερίζουν το σιτάρι. Πίσω βέβαια από την ενέργεια της κυβέρνησης κρύβεται μια επιχείρηση Α.Ε αφού η ηγεσία του υπουργείου προκειμένου να δώσει άμεσα στο σχέδιο αυτό νομική υπόσταση, ενέταξε άρθρο στο προς ψήφιση νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς που αφορά στη σύσταση ανώνυμης εταιρίες με την επωνυμία «Διαχείριση ακινήτων, γαιών, εξοπλισμών και προϊόντων» (ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ).

Το ΔΙΑΓΕΠ Α.Ε που σε λίγο θα κάνει την παρθενική του εμφάνιση ως διαχειριστής της δημόσιας αγροτικής και δασικής γης θα είναι το παράλληλο ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε το οποίο χειρίζεται την αστική περιουσία του δημοσίου. Έτσι λοιπόν, παράλληλα με την καταμέτρηση των 745,000 δημοσίων αγροτικών και δασικών εκτάσεων που πάνε σε ιδιώτες η κυβέρνηση ετοιμάζει την παραχώρηση και για τα 2.500 στρέμματα αστικών οικοπέδων που θα ξεπουληθούν μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.

Όσον αφορά τα 450.000 στρέμματα καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου να μην περιμένουν οι Έλληνες να τα ξαναδούν ως δημόσια γη αφού η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει την διαδικασία της νομιμοποίησής τους έναντι τιμήματος. Αντί να προσθέτει στην περιουσία του δημοσίου τα καταπατημένα τα νομιμοποιεί και εισπράττει από την παρανομία κάνοντας τους καταπατητές νόμιμους κατόχους δημόσιας γης. Όσον αφορά τα 745,000 στρέμματα δημόσιας αγροτικής και δασικής γης σε λίγα χρόνια θα είναι περιουσία των ολίγων που δεν θα βληθούν από τους νέους φορολογικούς νόμους των αγροτών αφού θα έχουν ισχυρά μπάτζετ και ως επενδύσεις εθνικής σημασίας θα χαίρουν των φορολογικών ελαφρύνσεων που υποσχέθηκε ο υπουργός Σταθάκης.

Όσον αφορά τους αρχάριους στην πρωτογενή παραγωγή που θα τρέξουν να γίνουν επαγγελματίες αγρότες αντί μισθώματος μην παίρνοντας ως παράδειγμα τους επαγγελματίες αγρότες που είναι έτοιμοι να καταστραφούν από τις κυβερνητικές πρωτοτυπίες, είτε θα αναγκαστούν μέσω τραπεζικής καλλιέργειας να βάλουν ενέχυρο την όποια περιουσία έχουν ή θα αναγκαστούν να επενοικιάσουν την δημόσια γη που έχουν στην κατοχή τους σε έναν πιο ισχυρό που θα φαίνεται αγρότης αλλά στην βάση θα είναι επιχειρηματίας αγροτικής γης.

Η κυβέρνηση κλείνει το αγροτικό ζήτημα από δύο πλευρές: Πρώτα καταστρέφοντας τους νυν αγρότες κατατάσσοντάς τους ως επιχειρηματίες μέσω του νέου φορολογικού και αγροτικού και δεύτερον βάζοντας ως ανταγωνιστές τους επιχειρηματίες που θα παίρνουν δημόσια αγροτική γη συνεπικουρούμενοι από τους κυβερνήτες που σκοτώνουν την ελληνική πρωτογενή οικονομία. Για τα 75,000 στρέμματα δασικών εκτάσεων που θα μεταβληθούν σε ιδιωτικοί βοσκότοποι θα είναι η αρχή του τέλους των δημόσιων δασών αφού στην ιδιωτική χρήση μέσω ενοικίασης μπορούν να γίνουν τα πάντα. Από εκχερσώσεις δασών μέχρι αιολικά πάρκα και από κατασκευές για ποιμνιοστάσια μέχρι ιδιωτικοποίηση πηγών. 

@Μαρία Τσολακίδη

 http://terrapapers.com/?p=36472